کهیاز

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
کهیاز (اردستان)
اطلاعات کلی
کشور  ایران
استان اصفهان
شهرستان اردستان
بخش بخش زواره
دهستان سفلی (اردستان)
نام‌های دیگر قهیاز
مردم
جمعیت ۵۴ نفر
کد آماری ۱۷۲۱۹۲

کهیاز (اردستان)، روستایی از توابع بخش زواره شهرستان اردستان در استان اصفهان ایران است.کهیاز از دو کلمه کُه به معنی کوه و یاز به معنی بین تشکیل شده و به معنی بین کوه می باشد . این روستا میان دو کوه خرس کوه و شیرخوانی قرار دارد . در حال حاضر این روستا با نام قهیاز ثبت شده است .

منطقه شکار ممنوع کهیاز، اردستان[ویرایش]

منطقه‌ کهیاز با مساحت‌ حدود 100 هزار هکتار در شرق‌ شهرستان‌ اردستان‌ و در حد فاصل‌ طول‌ جغرافیایی‌ E5253 و E5223 شرقی‌ و N3330 تا N3308 عرض‌ شمالی‌ قرار دارد. ورودی‌ منطقه‌ با مرکز شهرستان‌ حدود 10 کیلومتر فاصله‌ داشته‌ و راه‌ ارتباطی‌ زواره‌ - شهراب‌ و مسیر راه‌ آهن‌ در شمال‌ منطقه‌ و راه‌ آسفالته‌ اردستان‌ - نائین‌ از حاشیه‌ غربی‌ منطقه‌ می‌گذرد. آب‌ و هوای‌ منطقه‌ نیمه‌ خشک‌ و بیابانی‌ بوده‌، میانگین‌ بارندگی‌ سالیانه‌ آن‌ حدود 80 میلی‌ متر و متوسط‌ دمای‌ آن‌ 17 درجه‌ سانتی‌ گراد می‌باشد . منبع‌ اصلی‌ تامین‌ آب‌ آن‌ نزولات‌ آسمانی‌ است‌ که‌ در سایر فصل‌ها به‌ صورت‌ چشمه‌ ظاهر می‌گردند و اکثراً نیز دائمی‌ هستند. از مهمترین‌ آنها می‌توان‌ به‌ چشمه‌ سبز، چشمه‌ چنار، چشمه‌ توت‌ و چشمه‌ بابااحمد اشاره‌ کرد. سنگابها و همچنین‌ چند آبشخور در محل‌ آبشخور در محل‌های‌ دره‌ باغ‌، سنجتو، بابااحمد و نصرن‌ از دیگر منابع‌ تامین‌ کننده‌ آب‌ این‌ منطقه‌ می‌باشند . منطقه‌ کهیاز از دشتها، کوه‌ها و تپه‌ ماهورهای‌ متعددی‌ تشکیل‌ یافته‌ که‌ از مهمترین‌ آنها می‌توان‌ دشت‌های‌ دره‌ باغ‌ و انجیله‌ و ارتفاعات‌ کهیاز (دیاز) و کوه‌ سیاه‌ را نام‌ برد. این‌ منطقه‌ به‌ لحاظ‌ شرایط‌ خاص‌ جغرافیایی‌ و زیستی‌ و برخورداری‌ از پوشش‌ گیاهی‌ و جانوری‌ مناسب‌ در صورت‌ برنامه‌ ریزی‌ دقیق‌ و حفاظت‌ مطلوب‌ دارای‌ ارزش‌ حفاظتی‌ بالایی‌ بوده‌، چنانچه‌ در حال‌ حاضر یکی‌ از بهترین‌ زیستگاههای‌ هوبره‌ که‌ گونه‌ای‌ در معرض‌ خطر انقراض‌ است‌ می‌باشد.

پوشش گیاهی از مهمترین‌ گیاهان‌ منطقه‌ می‌توان‌ به‌ بادام‌ کوهی‌، انجیز، گز، تاغ‌، خارشتر، درمنه‌ و قیچ‌ اشاره‌ کرد. آهو، قوچ‌ و میش‌، روباه‌ شنی‌، گرگ‌، شغال‌ و تشی‌ نیز گونه‌های‌ مهم‌ پستاندار منطقه‌ محسوب‌ می‌شوند. همچنین‌ هوبره‌، کبک‌، تیهو، زنبور خور معمولی‌، چکاوک‌ کاکلی‌، کبوتر جنگلی‌ و دم‌ جنبانک‌ خاکستری‌ پرندگانی‌ هستند که‌ در اینجا یافت‌ می‌شوند. در اردیبهشت‌ ماه‌ 1381، با توجه‌ به‌ توانمندیهای‌ اکولوژیکی‌ و اقدامات‌ انجام‌ شده‌ در زمینه‌ تامین‌ امکانات‌ حفاظتی‌، منطقه‌ کهیاز توسط‌ کارشناسان‌ اداره‌ حفاظت‌ محیط‌ زیست‌ استان‌ اصفهان‌ به‌ عنوان‌ منطقه‌ شکار ممنوع‌ به‌ سازمان‌ حفاظت‌ محیط‌ زیست‌ پیشنهاد گردید و با پیگیریهای‌ بعمل‌ آمده‌ سرانجام‌ از تاریخ‌ اول‌ مهرماه‌ 1381 به‌ مدت‌ 5 سال‌ با حدود مشخصه‌ ذیل‌ به‌ عنوان‌ منطقه‌ شکار ممنوع‌ اعلام‌ گردید:

حدود اربعه شمالی‌: از زواره‌ به‌ سمت‌ شرق‌ در امتداد جاده‌ آسفالته‌ زواره‌ - جان‌ آباد تا روستای‌ جان‌ آباد و پس‌ از امتداد جاده‌ جان‌ آباد تا تقاطع‌ آن‌ با جاده‌ خاکی‌ حوض‌ حاج‌ سلطان شرقی‌: از تقاطع‌ جاده‌ جان‌ آباد با جاده‌ خاکی‌ حوض‌ حاج‌ سلطان‌ به‌ سمت‌ جنوب‌ در امتداد جاده‌ حوض‌ حاج‌ سلطان‌ تا تقاطع‌ آن‌ با جاده‌ واقع‌ در نیم‌ کیلومتری‌ شمال‌ راه‌ آهن‌ سپس‌ به‌ سمت‌ غرب‌ در امتداد جاده‌ مذکور تا تقاطع‌ آن‌ با جاده‌ خاکی‌ واقع‌ در 5/4 کیلومتری‌ و در ادامه‌ به‌ سمت‌ جنوب‌ تا روستای‌ شهراب‌ سپس‌ به‌ سمت‌ غرب‌ در امتداد جاده‌ زواره‌ - شهراب‌ تا تقاطع‌ آن‌ با جاده‌ سفیده‌ - کهیاز و از این‌ تقاطع‌ به‌ سمت‌ جنوب‌ در امتداد جاده‌ سفیده‌ - کهیاز تا روستای‌ کهیاز جنوبی‌: از روستای‌ کهیاز در امتداد جاده‌ خاکی‌ تا روستای‌ مهر اندوه‌ و سپس‌ در امتداد شمال‌ شرق‌ تا روستای‌ کاشانک‌ و سپس‌ از کاشانک‌ در امتداد جاده‌ خاکی‌ به‌ روستای‌ پنج‌ و سپس‌ از روستای‌ پنج‌ در امتداد جاده‌ آسفالته‌ پنج‌ - زفرقند تا روستای‌ زفرقند غربی‌: از روستای‌ زفرقند به‌ سمت‌ شمال‌ غرب‌ در امتداد جاده‌ اردستان‌ - نائین‌ تا فاصله‌ 5/12 کیلومتر و سپس‌ در امتداد خط‌ تراز 1500 متر تا روستای‌ کچو مثقال‌، در ادامه‌ در امتداد جاده‌ خاکی‌ کچو مثقال‌ - زواره‌ تا زواره‌

جمعیت[ویرایش]

این روستا در دهستان سفلی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۴ نفر (۲۰خانوار) بوده‌است.

مکان های شاخص[ویرایش]

این روستا دارای یک چشمه پر آب بود که از کوه خرس کوه و شیر خوانی و دیگر کوه های منطقه سرچشمه میگرفت و به استخری که مردم به آن سلخ بالا می گویند میریخت که متاسفانه اکنون به علت خشکسالی و عملکرد غلط شورای روستا آب آن بسیار کم شده است.

از دیگر جاذبه های کهیاز میتوان به قلعه ی تاریخی با قدمت بیش از 400 سال اشاره کرد . که متاسفانه توسط افراد سودجو و سوداگران سرقت میراث فرهنگی بجهت تصاحب اثار باستانی حفاری و سپس برای پنهان کردن اثار حفاری تخریب گردید. قلعه بیدار و استوار روستا که نماد هویت و ایستادگی و مقاومت مردم کهیاز در مقابل زورگویان و ستم گران زمان بود بعد از غارت وتاراج تخریب گردید. تصور کنید مردمان آزاده و راد مردان این دیار (پدران ما) چه روزهایی . در برج وباروی قلعه پناه گرفتند و در آنجا زندگی ها کرده اند و قلعه کهیاز این حافظ مال و جان ناموس و میراث گذشتگان ما سالها در مقابل ظالمین ایستادگی کرده و دشمنان چه روزهایی از پایین این قلعه آرزوی تصرف و یا تخریب قلعه و تسلط بر مردم کهیاز را بگور برده اند و چه ناسپاسیم ما فرزندان کهیاز که میراثی را که معلوم نیست به جهت حفظ ان چه خون دلهایی خورده شده به این سادگی از دست دادیم.

چهره های شاخص[ویرایش]

از چهره های شاخص می توان به پژوهشگر و مقاله نویس استاد محمد گلبن اشاره کرد...


منابع[ویرایش]