آپولون

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از آپولو (اساطیر یونان))
پرش به: ناوبری، جستجو
اساطیر یونان باستان
Lycian Apollo Louvre left.jpg
آپولو
یونانی: Ἀπόλλων
فرانسوی: آپولون
عنوان: خدای روشنایی (خورشید)، هنرها و پیشگویی
جنسیت: مذکر
پدر: زئوس
مادر: لتو
فرزندان: اسقلبیوس
وابستگان: برادر دوقلوی آرتمیس
در تروا: فرزندش اسقلبیوس محافظ شهر تروا بود.
موضوع‌های اساطیر یونان باستان

آ ا ب پ ت ج چ خ د ر ز ژ س
ش ف ک گ ل م ن و ه ی

آپولو (به یونانی: Ἀπόλλων یا Ἀπέλλων)، خدای روشنایی (خورشید)، موسیقی، کمانداری (اما نه برای جنگ یا شکار)، پزشکی، هنرها و پیشگویی در اسطوره‌های یونان و رومی است. آپولون فرزند زئوس و لتو و برادر دوقلوی آرتمیس بود. زادگاهش جزیرهٔ دلوس است. وی در معبد دلفی پرستش می‌شد و یونانیان باستان، پیشگوی آن را روشن‌بین می‌دانستند. از القاب او می‌توان به لوکئوس، فویبوس و ناموئیس اشاره کرد.

آپولو اژدهایی به نام پیتون را کشت و در جای وی (دامنهٔ کوه هلیکون) با میوزها (دختران زئوس و تمیس، ایزدبانوان هنرهای نه‌گانه) که ملازمانش بودند مسکن گرفت. او چنگ را که اختراع هرمس بود، ساز مخصوص خود کرد و خدای موسیقی و آوازهای خوش گشت. او پدر اسقلبیوس (ایزد پزشکی) و محافظ شهر تروآ بود.

آپولو که همیشه هوادار زئوس نبود، در دسیسه‌ای به سرکردگی هرا شرکت کرد و با پوزئیدون، زئوس را به زنجیر کشید، تنها برای آن که ببیند تتیس و بریارئوس او را آزاد می‌کنند. زئوس نیز برای تلافی، او و پوزئیدون را مأمور ساختن دیوارهای تروا کرد.

گرچه آپولو مجرد باقی‌ماند، ولی زن‌های فانی بسیاری را به ابتذال کشاند و عاشق و فاسق خود کرد، که عبارتند از: کورنه، مادر آریستایوس، کورونیس، مادر اسقلبیوس (که کفرش باعث مرگ او با تیر آرتمیس شد)، مانتو، مادر موپسوس پیشگو، آریا مادر میلتوس (او دروئوپه پری را اغوا کرد و عشق او به مارپسا بی‌پاسخ ماند، زیرا او ایداس، رقیبش را ترجیح می‌داد) و دافنه که با مغازله با وی اصرار می‌ورزید ولی دافنه از وی می‌گریخت. سرانجام دافنه پذیرفت با وی همبستر شود ولی از او باردار نگردد. آپولو در ابتدا پذیرفت، اما وقتی که خواست با وی نزدیکی کند، دافنه از پدر خویش، خدای رودخانه، کمک طلبید و پدرش وی را به درخت غار تبدیل کرد.

آپولو همانند هرمس، گرایش‌های همجنس‌گرایانه داشت و عاشق هاکینتوس، فرزند پیروس پادشاه مقدونیه و موز کلیو (الهه تاریخ) بود ولی این جوان را بعدها آپولون کشت و همچنین سیپاریسوس یکی از نوادگان هراکلس، به طوری که به عنوان نشانه عشق به او یک آهوی مقدس هدیه داد. گل سنبل (Hyacinthus) از خون وی به وجود آمده‌است.[۱]

آپولون در آثار هنری[ویرایش]

در هنر، آپولون معمولاً به مانند یک فرد جوان خوش‌قیافه، همراه با چنگ و یا تیر و کمانش تصویر می‌شد. مجسمه‌های زیادی از آپولون وجود دارد که از مشهورترین آن‌ها می‌توان به تندیس او در سنگ‌فرش واقع در غرب معبد زئوس در المپیا اشاره کرد که آپولون در حال اعلام پیروزی خود به نفع لاپیت‌ها در مبارزه با قنطروس است.[۲]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]