حسنابراهیم حبیبی (زادهٔ ۹ بهمن ۱۳۱۵ - درگذشتهٔ ۱۲ بهمن ۱۳۹۱) سیاستمدار، حقوقدان و دولتمرد ایرانی بود. وزیر ارشاد دولت بازرگان ، وزیر علوم و آموزش عالی و پس از آن وزیر دادگستری دولت میرحسین موسوی ، اولین معاون اول رییس جمهور ایران در هر دو دولت اکبر هاشمی رفسنجانی و دولت اولِ سید محمد خاتمی بود. حبیبی دارای مدرک دکترای جامعهشناسی و حقوق از دانشگاه سوربون بود.
وی همچنین رئیس بنیاد ایرانشناسی و از جمله حقوقدانانی بود که پس از انقلاب ایران، پیشنویس قانون اساسی جمهوری اسلامی را با استفاده از قوانین اساسی سایر کشورها تهیه کرد. او تا پایان عمر عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت نظام بود.[۱]
وی عضو دیوان داوری بینالمللی ، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مدیر گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز بود.[۱]
حسن حبیبی در نخستین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۵۸ کاندیدا شد و مورد حمایت حزب جمهوری اسلامی هم قرار گرفت اما با ۶۷۶ هزار رأی معادل ۴٫۸٪ اراء پس از ابوالحسن بنیصدر و احمد مدنی در رده سوم قرار گرفت. وی در انتخابات ریاستجمهوری ۱۳۷۶ هم قرار بود به دعوت حزب کارگزاران سازندگی نامزد ریاستجمهوری شود اما با کاندیداتوری سیدمحمد خاتمی از سوی جناح چپ، از کاندیداتوری خودداری کرد تا آرای این جریان در برابر ناطق نوری و محمدی ری شهری نشکند.[۲] . دو سال پس از فوت وی، در سال ۱۳۹۳ نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر برای سال ها فعالیت فرهنگی به خانواده اش اهدا شد.
سوابق اجرایی [ ویرایش ]
وزیر فرهنگ و آموزش عالی[۳] ،
نخستین رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی،
وزیر دادگستری
معاون اول رئیسجمهوری،
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی[۴] ،
عضو هیئتامنای فرهنگستانهای جمهوری اسلامی ایران،
عضو هیئتامنای کتابخانه مجلس شورای اسلامی،
عضو کمیسیون ملّی یونسکو (ایران)،
عضو دیوان داوری (لاهه).
دریافتکنندهٔ نشان استقلال ۲/۴/۱۳۷۶،
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مدیر گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، رئیس بنیاد ایرانشناسی.
عضو شورای بازنگری قانون اساسی [۵]
برخیاز آثار [ ویرایش ]
دیالکتیک یا سیر جدالی و جامعهشناسی،۱۳۵۱؛
افضلالجهاد،۱۳۵۱؛
دیالکتیک و روششناسی،۱۳۵۲؛
مبادی جامعهشناسی حقوقی،۱۳۵۲؛
جبرهای اجتماعی و آزادی یا اختیار انسانی،۱۳۵۳؛
یادی از یار و دیار،۱۳۵۵؛
عهدین، قرآن و علم،۱۳۵۷؛
اسلام و مسلمانان در روسیه، ۱۳۵۷؛
دو سرچشمهٔ اخلاق و دین، ۱۳۵۸؛
اخلاق نظری و علم آداب، ۱۳۵۹؛
تقسیم کار اجتماعی، ۱۳۵۹؛
هنر جنگ، ۱۳۵۹؛
خدا،۱۳۶۰؛
جامعه، فرهنگ، سیاست، ۱۳۶۳؛
اسلام و بحران عصر ما، ۱۳۶۳؛
در آیینهٔ حقوق: مناظری از حقوق بینالملل، حقوق تطبیقی و جامعهشناسی (تألیف و ترجمه)، ۱۳۶۷؛
در جستجوی ریشهها (تألیف و ترجمه)، ۱۳۷۳؛
حسب حال یک دانشجوی کهنسال، ۱۳۷۶؛
یک حرف از هزاران (۲جلد)، ۱۳۷۷ـ۱۳۸۰؛
حقوق بینالمللی عمومی (۲ جلد)، ۱۳۸۲.
حبیبی به دلیل نارسایی قلبی و جراحی معده در بخش CCU بیمارستان فرهنگیان تهران بستری بود و در ساعت ۱ بامداد روز پنجشنبه مورخهٔ دوازدهم بهمن ماه ۱۳۹۱ در پی یک دوره کسالت طولانی و بستری در بیمارستان فرهنگیان تهران درگذشت.[۶] برای درگذشت وی مسوولین ارشد جمهوری اسلامی ایران از جمله آیت الله خامنهای رهبر کشور پیام تسلیت صادر نمودند. پیکر وی در روز جمعه ۱۳ بهمن ۱۳۹۱ پس از تشییع از مقابل بنیاد ایرانشناسی در آرامگاه روحالله خمینی دفن شد.[۷] [۸] بر روی سنگ گور وی نوشته شده است: فرزند باقر و فاطمه، در واقع هم نام پدر و هم نام مادرش بر روی سنگ حک شده است.[۹]
پیشین:
-
معاون اول رئیس جمهور اسلامی ایران
۱۳۶۸–۱۳۸۰
پسین:
محمدرضا عارف
پیوند به بیرون [ ویرایش ]
پادشاهی
پادشاهی مشروطه
جمهوری اسلامی
دورهٔ نخست
۱۳۸۰
دورهٔ دوم
۱۳۸۱
دورهٔ سوم
۱۳۸۲
دورهٔ چهارم
۱۳۸۳
دورهٔ پنجم
۱۳۸۴
دورهٔ ششم
۱۳۸۵
دورهٔ هفتم
۱۳۸۷
دورهٔ هشتم
۱۳۸۹
مجلس نخست
(۱۳۵۹–۱۳۶۳)
تهران، ری، شمیرانات
مجلس دوم
(۱۳۶۳–۱۳۶۷)
تهران، ری، شمیرانات
مجلس سوم
(۱۳۶۷–۱۳۷۱)
تهران، ری، شمیرانات
مجلس چهارم
(۱۳۷۱–۱۳۷۵)
تهران، ری، شمیرانات
مجلس پنجم
(۱۳۷۵–۱۳۷۹)
تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات
مجلس ششم
(۱۳۷۹–۱۳۸۳)
تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات
مجلس هفتم
(۱۳۸۳–۱۳۸۷)
تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات
مجلس هشتم
(۱۳۸۷–۱۳۹۱)
تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات
مجلس نهم
(۱۳۹۱–۱۳۹۵)
تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات
مجلس دهم
(۱۳۹۵–۱۳۹۹)
تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات، پردیس
* سرپرست
**وزارت کشاورزی و جهاد سازندگی ادغام، و وزارت جهاد کشاورزی تشکیل شد
***وزارت صنایع و معادن و فلزات سنگین ادغام، و وزارت صنایع و معادن تشکیل شد
***وزارت صنایع و معادن و فلزات سنگین ادغام، و وزارت صنایع و معادن تشکیل شد
****در سال ۱۳۸۳ تشکیل شد
*****سازمانهای برنامه و امور اداری ادغام، و سازمان مدیریت و برنامهریزی تشکیل شد