ریشه‌شناسی منطقه‌ای

ریشه شناسی محلی، کلمه یا عبارت (اصطلاح) را که در طول زمان تغییر پیدا کرده و از شکل آشنا و شناخته شده اش به یک یا چند فرم نا آشنا و ناشناخته تبدیل شده است بررسی می کند . [۱][۲][۳][۴][۵][۶] کلمات قرضی از زبان ها ی خارجی غیر قابل تجزیه و بررسی اند مثل ( asparagus) که به معنای مارچوبه است و یا ترکیبات قدیمی شبیه ( (samblind که شکل اصلی خودشان را از دست داده اند.(زمانی که یک یا دو واج با هم ترکیب می شوند مثل sam به معنای "نیمه" نا مفهوم و مبهم می شوند )در تجزیه ی دوباره بازه ی معنایی کلمه کم و بیش قابل قبول تر میشود در این مثال ها( sparrow grass وsandblind[۷ ]) قابل قبول ترند . کلمه ی ریشه شناسی عامیانه (Folk etymology) ترجمه ی قرضی (Volksetymologie[۸]) بوده است که در قرن نوزدهم از دانشگاه آلمان گرفته شده است. این فنی است در علم زبان و زبان شناسی تاریخی که اشاره به تغییر خود به خودی کلمه دارد که هیچ تجزیه و تحلیل صریح و آشکار و واقعی ندارد.

ریشه شناسی محلی یک نیروی مولد اجباری

تکنیک ریشه شناسی محلی ترجمه ی لغت آلمانی (Volksetymologie)از ارنست فورستمنErnst Förstemann )) است که در مقاله ی ( (Ueber Deutsche Volksetymologie پردازش شده است.(مجله ی تطبیقی تحقیقات زبان شناسی در زمینه های آلمانی – یونانی و لاتین )که به زبان شناسی تاریخی اطلاق می شود که اشاره دارد به تغییر فرم یک کلمه ناشی از باور های غلط رایج در مورد اشتقاق آن کلمات.

دلایل زیادی می تواند وجود داشته باشد برای ریشه شناسی های نادرست .بعضی از این دلایل تفسیرهایی از شواهدی است که اشتباه اتفاق افتاده است. اغلب ممکن است دانشمندان با کوشش های جدی پیشنهادی را برای یک کلمه داده شده ارائه دهند که پایه ی این ریشه شناسی از اطلاعات موجود در بهترین زمان است که می توان این را بعد از اصلاح یا رد آن به عنوان یک پیشرفت در دانش زبانی دانست.

در نتیجه ریشه شناسی قرون وسطی مثال هایی با توجه به بینش های موجود درآن زمان ارئه می دهد اما اخیراً توسط زبان شناسان مدرن رد شده است . اخیراً در دوره ی مدرد دانشمندان شروع به تولید نتایج قابل اعتماد برای یافتن ریشه های لغات کرده اند اما بسیاری از این فرضیه ها لغو شده است.

تا وقتی که انجمن زبان شناسان توسعه پیدا کند مقایسه ی مطالعه ی زبان شناسی و توسعه ی قانون های اساسی تغییر های آوا و اهمیت اشتقاق لغات کاری حدس زدنی است .این پدیده مخصوصا زمانی قابل توجه و جالب میشود که feed back ها در لغت توسعه پیدا کنند .این گونه شاخه ی جدیدی در ریشه شناسی به وجود می آید .مردم به منشأ اصلی لغت اعتماد داشتند و تلفظ و ادای کلمه را بر اساس ریشه ی اصلی آن انجام میدادند وگرنه شیوه ی مناسب فهم منشأ آن در طول زمان ها گم می شد.

بنابر این یک فرم استاندارد جدید از کلمه تحت تصور غلطی قرار می گرفت. ریشه شناسی تاثیر قوی را بر شکل کلمات می گذارد .نمونه اش در انگلیسی عبارتند از : 'crayfish' or 'crawfish'(خرچنگ) که از کلمه ی فرانسوی crevis گرفته شده است ،'sand-blind' که از کلمه ی قدیمی samblind گرفته شده (به معنی نیمه کور) یا 'chaise lounge' که اصل کلمه فرانسوی است و اینگونه است chaise longue به معنای درشکه .

نمونه هایی از کلمات تغییر یافته توسط ریشه شناسی محلی

زبان شناسی تغییراتی را به خاطر ریشه شناسی محلی متحمل شده است .شکل کلمه تغییر می کند بنابر این بهتر است که انطباق ارتباطی وجود داشته باشد . در زبان انگلیسی قدیم sam-blind(نیمه کور یا نیم کور) sand-blind شده است وقتی که مردم قادر به بهتر درک کردن لغات نمی‌شدند از عنصر sam استفاده می کردند.

در انگلیسی قدیمی bryd-guma (عروس مرد ) به bridegroom تبدیل شده، از ترکیب قدیمیguma (با همریشه ی لاتینی هومو) استفاده شده است که از ترکیب معنایی مبهمی استفاده شده است . نتیجه ی ریشه شناسی محلی s در island را بدون تلفظ بیان می کند، همیشه انگلیسیان محلی این کلمه را iland تلفظ می کنند که مشتقی از ترکیب īeg or īg + land است اما اشتباهاً هسمث تلفظ می شود . که این اشتباه به واسطه ی ادغام شدن این لغت با لغت فرانسوی آن یعنی insula است.

asparagus به sparrow-grass تبدیل شده است . حاصل شده butt-naked از شکل buck-naked cater-cornerاین لغت زمانی که معنای اصلی آن cater ('four') بود تبدیل شد به catty-corner درآئین و تشریفات نشانه های خانوادگی اصطلاح اصلحه (که ممکن است توسط یک یا چند عنصر مهم به عنوان ریشه قرار داده شود . ممکن است ریشه شناسی محلی را مورد تقویت قرار داد، معمولاً ریشه شناسی محلی اسم را تغییر می دهد . گاهی اوقات همین روند هماهنگ تلفظ اسامی را تحت تأثیر قرار می دهد .اسم آناتونیز /آناتونی است که اغلب با h تلفظ می شود .

علاوه بر نمونه

شما در ادامه با این سر فصل ها که ریشه شناسی محلی در مورد موضوع هایشان بحث می کند آشنا می شوید

زبان های دیگر

فعل فرانسوی savoir(به معنای دانستن ) قبلاًsçavoir) ،) تلفظ می شده است .به عبارت دیگر به کلمه ی لاتینی scire (دانستن) مربوط می شود .در حقیقت از کلمه ی sapere (خردمند بودن )مشتق شده است.

کلمه ی قدیمی لاتینی widerdonum که معادل قدیمی فرانسوی آن guerdon است تغییر شکل پیدا کرده در نتیجه با donum لاتینی و widarlôn آلمانی به معنای هدیه و پاداش و ادغام شده است.

منشأ نامعلومی ریشه ی bachelarius (لیسانس )را زبان لاتینی قرون وسطی می داند که اشاره به ترفیع مدرک دانشجو دارد و می توان به دارنده ی درجه ی پایین تر از استاد دانشگاهی و دکتری تعمیم داد، بعد دوباره به صورت baccalaureus تلفظ شد که اشتقاق نادرست bacca laurea (حبه غار )را نشان می داد و امکان دارد مربوط به تاج لورل نیز باشد که شاعر یا حاکمان پیروز بر سر می گذاشتند. اولیسبون (لیسبون )اشتقاق پیدا کرده از شهری که پایه و اساس فرضی دارد و توسط Ulysses (اودیسه) بنا شده است، هر چند که هر گونه تفسیری قطعاً بر می گردد به حضور یونانیان .

در جنوب ایتالیا در دوره ی یونانیان شهری آنجا بود به نام Maloeis به معنای "پربار" که در لاتین این نام Maleventum به معنی "بد آمده" یا "باد بد" ارائه شده بود، و پس از فتح روم تغییر پیدا کرد به نام Beneventum (یعنی خوش آمدید یا باد خوب) کلمه ی هلندی برای "ننو" hangmat (حلق آویز گیر) است که ریشه ی اسپانیایی آن hamaca. است . داستان مشابه این موضوع برای hängmattaسوئدی و riippumatto فنلاندی و Hängematte آلمانی است .

واژه ی مرکب فنلاندی mustasukkainen برای واژه ی حسادت در معنای واقعی کلمه به معنی "سیاه و سفید " است اگر چه که در ترجمه ی قرضی این لغت از سوئدی آن یعنی svartsjuk سوءتفاهم ایجاد شده است .لغت فنلاندی sukka تطابق دارد با معادل اواشناسی آن در سوئدی sjuk . [۱۲] (به عنوان یکی از نام های استامبول بعد از تسلط امپراطوری عثمانی استفاده می شده است ) هنگامی که شکل یا مفهوم یک لغت تغییر پیدا می کند با توجه به ریشه شناسی عامیانه به طور معمول کسانی که از ریشه ی صحیح ان اگاهی دارند در برابر بخشی از تغییرات مقاومت نشان می دهند اگر چه فراتر از این مقاومت برخی از کلمات به واسطه ی ریشه شناسی محلی اصلاح شده اند طوری که به جایی می رسند که جایگزین شکل اصلی آن در زبان می شوند .

برای مثال هنوز لغاتی مثل Chaise lounge و Welsh rarebit بی اعتبار است اما افعال buttonhole و shamefaced را مردم جهان پذیرفته‌اند .

منابع

۱. ^ Oxford English Dictionary Online، "folk-etymology، usually، the popular perversion of the form of words in order to render it apparently significant"

۲. ^ Routledge Dictionary of Language and Linguistics Folk Etymology

۳. ^ R.L. Trask، Dictionary of Historical and Comparative Linguistics، Folk Etymology

۴. ^ "Folk Etymology"، p ۱۴۲، The Concise Oxford Dictionary of Linguistics

۵. ^ "Folk Etymology" Winfred Lehmann، Historical linguistics: an Introduction.

۶. ^ Sihler، Andrew L. (۲۰۰۰). Language History: an introduction. John Benjamins. pp. ۸۶–۸۸. ISBN ۹۷۸۹۰۲۷۲۳۶۹۷۵. http://books.google.com/books?id=85zS_w_AaP0C&pg=PA86&dq="folk+etymology"&ei=iUkzSoyZK4GczQTOntSBCQ.

۷. ^ Raimo Anttila، Historical and Comparative Linguistics (Benjamins، ۱۹۸۹) ISBN ۹۰-۲۷۲-۳۵۵۷-۰، pp ۹۲-۹۳

۸. ^ Ernst Förstemann's essay Ueber Deutsche Volksetymologie in the ۱۸۵۲ work Zeitschrift für vergleichende Sprachforschung auf dem Gebiete des Deutschen، Griechischen und Lateinischen

۹. ^ Raimo Anttila، Historical and Comparative Linguistics (Benjamins، ۱۹۸۹) ISBN ۹۰-۲۷۲-۳۵۵۷-۰، pp ۹۲-۹۳

۱۰. ^ "The Origins and Development of the English Language"، ۴th ed.، Thomas Pyles and John Algeo، ۱۹۹۳.

۱۱. ^ ""The development of Late Latin liquiritia was in part influenced by Latin liquēre become fluid، in reference to the process of treating the root to obtain its extract." Barnhart، Robert K. (۱۹۸۸). The Barnhart Dictionary of Etymology. H.W. Wilson. p. ۵۹۳. ISBN ۹۷۸۰۸۲۴۲۰۷۴۵۸.

۱۲. ^ http://kirlah-kielet.blogspot.com/2008_05_01_archive.html References

• Anatoly Liberman (۲۰۰۵). Word Origins ... and How We Know Them: Etymology for Everyone. Oxford University Press. ISBN ۹۷۸-۰۱۹۵۱۶۱۴۷۲.
• Adrian Room (۱۹۸۶). Dictionary of True Etymologies. Routledge & Kegan Paul. ISBN ۰-۷۱۰۲-۰۳۴۰-۳.
• David Wilton (۲۰۰۴). Word Myths: Debunking Linguistic Urban Legends. Oxford University Press. ISBN ۰-۱۹-۵۱۷۲۸۴-۱.
• Ghil'ad Zuckermann (۲۰۰۳). Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew. Houndmills: Palgrave Macmillan. (Palgrave Studies in Language History and Language Change، Series editor: Charles Jones). ISBN ۱-۴۰۳۹-۱۷۲۳-X.

External links

• Folk etymologies (a collection of folk etymologies)
• Richard Lederer، Spook Etymology on the Internet
• Popular fallacies in the attribution of phrase origins
• EtymologyOnLine - both true and folk etymologies- here mainly examples of popular etymologies

This article incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed (1911). Encyclopædia Britannica (Eleventh ed.). Cambridge University Press.