زبان انگلیسی

انگلیسی English
تلفظ:	/ˈɪŋɡlɪʃ/
گویشگاه‌ها:	—
منطقه:	—
شمار گویشوران:	—
فهرست زبان‌ها برحسب تعداد سخن‌گویان:
خانواده:	هندواروپایی زبان‌های ژرمنی ژرمنی غربی    آنگلو-فریسی     آنگلیک      انگلیسی
سیستم نوشتاری:	لاتین (انگلیسی)
زبان رسمی
زبان رسمی در:	۵۳ کشور سازمان ملل اتحادیه اروپا ملت‌های همسود
مرجع رسمی:	No official regulation
کد زبان
ISO 639-1:	en
ISO 639-2:	eng
ISO 639-3:	eng

EN: انگلیسی نماد کد زبان ایزو ۶۳۹-۱

زبان انگلیسی یکی از زبان‌های هندواروپایی از شاخهٔ ژرمنی است. خود شاخهٔ ژرمنی به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌شود و انگلیسی به ژرمنی غربی تعلق دارد. این زبان در انگلستان و جنوب شرقی اسکاتلند تکامل یافته‌است. از دیگر زبان‌های شاخه ژرمنی می‌توان به آلمانی، هلندی، دانمارکی، سوئدی و نروژی اشاره کرد. امروزه نزدیک به نیمی از مجموعه واژگان و دستور زبان انگلیسی از ریشهٔ ژرمنی است و نیم دیگر را وامواژه‌ها تشکیل می‌دهد. بیشتر این وام‌واژه‌ها از زبان‌های لاتین، فرانسوی، بخشی از یونانی و دیگر زبان‌ها وارد انگلیسی شده‌اند. زبان انگلیسی باستان شباهت بسیار زیادی به زبان آلمانی باستان داشته‌است چون انگلیسی زبان‌ها عمدتاً اقوام ژرمنی بودند که از آلمان وارد بریتانیا شدند و به نوعی زبان آلمانی را می‌توان مادر زبان انگلیسی دانست.

به دلیل تأثیر بالای نظامی، اقتصادی، علمی، سیاسی و فرهنگی بریتانیا بر جهان پس از سدهٔ هجدهم و تأثیر ایالات متحده آمریکا از سدهٔ بیستم میلادی به این سو، این زبان در سطح جهان گسترش یافته و به عنوان زبان دوم، زبان میانجی و زبان اداری در بسیاری نقاط جهان کاربرد پیدا کرده‌است.

زبان انگلیسی به عنوان زبان مادری در کشورهای انگلستان، آمریکا، کانادا، استرالیا، ایرلند، نیوزلند، آفریقای جنوبی، غنا و بسیاری کشورهای دیگر کاربرد دارد. انگلیسی امروزه از نظر تعداد گویشوَر، پس از چینی و اسپانیایی، سومین زبان جهان است{. تعداد کسانی که زبان مادری‌شان انگلیسی است امروزه بیش از ۳۸۰ میلیون نفر است. انگلیسی در بسیاری از کشورها زبان میانجی است و مهم‌ترین زبان دنیا در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی، صنعت، فرهنگی و علمی در روابط بین‌الملل به‌شمار می‌آید.

پیشینه

انگلیسی کهن (۱۱۰۰–۴۴۹)

در قرنِ پنجم میلادی، مردمانی از سه قبیله «جوت»، «انگِل» و «ساکسون» که در «شمال‌غرب آلمان»، «دانمارک» و «هلند» امروزی ساکن بودند، به انگلستان یورش بردند و آن سرزمین را تصرف کردند. تا آن زمان مردم بریتانیا یا به عبارت بهتر بریتانیای روم به زبان سِلتی سخن می‌گفتند و البته زبان سِلتی مردم آن به دلیل ۴۰۰ سال اشغال این سرزمین توسط رومی‌ها با لاتین آمیخته شده بود و بسیاری از واژگان لاتین در آن کاربرد داشت.

پس از اشغال بریتانیا، جوت‌ها در جنوبِ شرقی خاک آن ساکن شدند و در تعامل با زبان‌های محلی، گویش «کِنتی» را بوجود آوردند. ساکسون‌ها هم که در جنوب و جنوبِ غربی سکنا گزیده بودند، گویش «ساکسونِ غربی» را ایجاد کردند.

اَنگل‌هایی که در شمال و مرکزِ انگلستان اقامت گزیده بودند، به ترتیب، گویش‌های «آمبِریای شمالی» و «مِرسیایی» را بوجود آوردند. سینت بید بر این باور بود که انگل‌ها منطقهٔ گسترده‌تری از خاک بریتانیا (نزدیک به تمامی خاک آن) را از آن خود کردند و نام «اِنگلند» (England) از نام همین قبیله گرفته شده‌است. واژهٔ "England" از Engla land به «معنی سرزمین انگل‌ها» (به انگلیسی: Land of the Angles) گرفته شده و English در انگلیسی کهن Englisc بوده‌است. افزون بر قبیله‌های یادشده، دسته‌هایی از مردمان ساکن فریزیا، نیدرزاکسن، یوتلاند و جنوب سوئد نیز در آن دوران به بریتانیا آمدند.

زبان انگلیسی باستان نخستین برگرفته از چندین گویش بود که این بازتاب کنندهٔ داشتن چندین سرچشمه برای انگلستان در عهد آنگلوساکسون‌ها است. یکی از این گویش‌ها، ساکسون غربی کهن بود که کم‌کم بر دیگر گویش‌ها برتری یافت. رزم نامهٔ بئوولف مال همین دوران است. گمان می‌رود که از سدهٔ نهمِ میلادی، گویش ساکسونی، به دلیلِ سلطهٔ پادشاه آلفرد (نخستین شاهِ انگلستان که فردی از قبیلهٔ ساکسون بود)، بر دیگر گویش‌ها برتری یافته باشد و از آن پس به عنوان زبان رسمی این کشور شناخته شده باشد.

انگلیسی باستان، از نظر گویش، بسیار متفاوت از انگلیسی امروزی است. برای نمونه، واژه‌های light و drought، به ترتیب بصورت «لیخت» و «دراخت» تلفظ می‌شد یا جملهٔ Will you give me your jacket, good man?، چنین ادا می‌شد: Wilt ðu sellan me ðin clæð, godman min? در این دوره شماری واژه، از زبان لاتین، وارد انگلیسی شد که واژگانی چون: altar, mass, priest, psalm, temple, kitchen, palm, pear,... از آن جمله‌اند. شمار کمتری واژه هم از زبان اسکاندیناوی، بوسیلهٔ وایکینگ‌ها که از اواخر سدهٔ هشتم به بعد، کم‌کم یورش‌هایی به انگلستان نموده و بخش‌هایی را تصرف کرده بودند، وارد این زبان شد. از جملهٔ این واژگان، می‌توان به law, take, cut, both, ill, ugly، اشاره کرد.

انگلیسیِ کهن، گنجینه واژگان غنی نداشت اما، همچون دیگر زبان‌های هند و اروپایی، دستور زبان پیچیده‌ای داشت.

انگلیسی میانه

تعدادی واژه‌نامهٔ انگلیسی

انگلیسی کهن یا باستان با دو دوره یورش روبرو شد. نخست از سوی سخنوران زبان‌های ژرمنی شمالی، در سدهٔ هشت و نه میلادی، هنگامی که هالفن رگناسن و ایوار رگناسن شناخته شده با نام ایوار بی استخوان تصمیم به گرفتن و استعمار منطقه‌های شمالی جزیره‌های بریتانیا گرفتند. بار دوم یورش از سوی سخنوران زبان‌های رومی‌تبار بود. پس از تصرفِ انگلستان به وسیلهٔ نورمن‌ها که در سال ۱۰۶۶ صورت گرفت، کم‌کم دگرگونی شگرفی در زبان پدید آمد. نورمن کهن در سدهٔ ۱۱ میلادی با یورش نورمن‌ها به انگلستان به آنگلو-نورمن و پس از آن به آنگلو- فرنچ تغییر یافت و دستهٔ نویی از واژگان را وارد زبان کرد، واژگانی که در دولت و دادگاه‌ها کاربرد داشتند.

زبان فرانسوی - به واسطهٔ حکومتِ نورمن‌ها - زبانِ بزرگان و بلندپایگانِ جامعه، و انگلیسیِ کهن، زبانِ عوام و دونپایگان به‌شمار می‌رفت، زبان فرانسوی اثر چشمگیری بر انگلیسی گذاشت. تا پیش از سال ۱۲۵۰، تنها ۹۵۰ واژهٔ نو، بیشتر به دلیل ارتباط انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها، وارد زبان انگلیسی شد. اما ناگهان، چون فرانسویان شروع به یادگیری زبان انگلیسی نمودند و واژگانی از زبان خود را وارد زبان مقصد کردند، تعداد بی‌شماری واژه از زبان فرانسوی قرض گرفته شد؛ به گونه‌ای که اکنون یک سوم واژگان زبان انگلیسی، ریشهٔ فرانسوی دارند. گسترش دامنهٔ واژگان با کمک واژه‌های اسکاندیناویایی و نورمنی رویدادی بود که باعث ساده‌تر شدن دستور زبان انگلیسی شد و این زبان را به زبانی وام‌گیرنده تبدیل کرد (چیزی بیش از پذیرش معمول واژه‌های دیگر زبان‌ها توسط یک زبان).

گویش midland، از سدهٔ چهاردهم، یعنی زمانی که مناطق زیر پوشش این گویش، به مراکز توسعهٔ دانشگاهی، پیشرفت اقتصادی و زندگی اشرافی در انگلستان تبدیل شد، جای خود را به عنوان مهمترین گویش در این دوران، باز کرد و میدلند شرقی گویش مسلط شهر لندن شد. یکی از عواملی که موجب برتری مطلق این گویش شد؛ به گونه‌ای که انگلیسی امروزی، تقریباً شکل تکامل یافتهٔ میدلند شرقی است، نفوذ این گویش به دستگاه‌های حکومتی و مکاتبه‌های دولتی است.

از نوشته‌های پرآوازهٔ دوران انگلیسی میانه می‌توان به حکایت‌های کنتربری از جفری چاوسر اشاره کرد.

انگلیسی مدرن

تأثیر لاتین و نئولاتین (اکثراً فرانسوی و ایتالیایی) در واژگان زبان انگلیسی به ۵۸٪ درصد می‌رسد.

انگلیسی مدرن با تجدیدنظر اساسی در دستگاه واژگانی و دستوری خود به زبانی بسیار ساده‌تر از نظر دستوری بدل شده و به سبب وام‌گیری بی حد و مرز از واژگان لاتینی و فرانسه و سپس یونانی، بخش عمده‌ای از واژگان کهن آنگلوساکسون خود از ریشهٔ ژرمنی را وانهاده و بر روی هم نسبت به زبان آلمانی، از همه جهت (آوایی، واژگانی، دستوری) چهرهٔ دیگری یافته‌است. در انگلیسی مدرن نه تنها اسم، که فعل و حرف و نیز بخش عمدهٔ حالت‌های صرفی خود را از دست داده‌اند و از یک زبان صرفی ترکیب‌گر (به انگلیسی: synthetic inflecting) به زبانی در اساس تحلیلی (به انگلیسی: analytic) بدل شده‌است.

دسته‌بندی و زبان‌های مرتبط

زبان انگلیسی به گروه آنگلو-فریسی تعلق دارد. خود آنگلو-فریسی زیرگروهی از شاخهٔ غربی زبان‌های ژرمنی و عضو زبان‌های هند-اروپایی است. انگلیسی امروزی به‌طور مستقیم از انگلیسی میانه و خود آن به‌طور مستقیم از انگلیسی باستان گرفته شده‌است و انگلیسی باستان از نسل زبان نیا-ژرمنی (Proto-Germanic) است. مانند بیشتر زبان‌های ژرمنی، انگلیسی به خاطر داشتن فعل‌های کمکی از دیگر زبان‌ها متمایز می‌شود. تقسیم فعل‌ها به دو گروه قوی و ضعیف و نوع آواهایی که در آن به کار رفته، این زبان را از دیگر زبان‌های نیا-هندواروپایی جدا می‌کند، به این مطلب قانون گریم گفته می‌شود. نزدیک‌ترین زبان‌های زندهٔ موجود به انگلیسی عبارتند از: اسکاتس (که در اسکاتلند و بخش‌هایی از ایرلند شمالی صحبت می‌شود) و زبان‌های فریسی (که در کناره‌های جنوبی دریای شمال در دانمارک، هلند و آلمان صحبت می‌شود)

پس از زبان‌های اسکاتس و فریسی، زبان‌های مرتبط با انگلیسی که نسبت دورتری دارند قرار می‌گیرد. این زبان‌های غیر آنگلو-فریسی عبارتند از:

• زبان‌های ژرمنی غربی (زبان هلندی، آفریکانس، آلمانی سفلا و آلمانی علیا)
• زبان‌های ژرمنی شمالی (زبان سوئدی، دانمارکی، نروژی، ایسلندی و فاروئی).

به غیر از زبان اسکاتس، هیچ‌یک از زبان‌های دیگر نسبت به انگلیسی برای دو کاربر آن قابل فهم نیست حتی با وجود اینکه در نحو، معناشناسی و واج‌شناسی آن‌ها می‌توان نقاط مشترک پیدا کرد. جدا قرار گرفتن جزیره‌های بریتانیا باعث شده انگلیسی و اسکاتس مستقل از زبان‌های ژرمنی توسعه یابند و از تاثیرها و تغییرهای آن‌ها به دور بمانند. درنتیجه با آنکه ارتباط قوی میان زبانی‌هایی مانند هلندی و انگلیسی وجود دارد، بویژه با انگلیسی باستان اما این دو زبان برای کاربران آن‌ها به صورت متقابل قابل فهم نیست.

علاوه بر جدا ماندن انگلیسی از زبان‌های ژرمنی، عامل دیگری که این شکاف را بیشتر می‌کند وجود حجم زیادی از واژگان لاتین و فرانسه در زبان انگلیسی است که باعث شده این قدر دایرهٔ واژگان انگلیسی از زبان‌های ژرمنی فاصله بگیرد. برای نمونه واژهٔ لاتین "exit «به معنی «خروج» در برابر واژهٔ هلندی»uitgang" قرار می‌گیرد که نزدیک به عبارت انگلیسی «out-going» است همچنین خود عبارت "outgang" نیز در انگلیسی کاربرد دارد. یا واژهٔ فرانسوی "change" به معنی «تغییر» در برابر واژهٔ آلمانی «Änderung" قرار می‌گیرد که عیناً می‌شود «alteration, othering». یا "movement «(فرانسوی) در برابر»Bewegung" (آلمانی) قرار می‌گیرد، شبیه به عبارت «be-way-ing» در انگلیسی به معنی «پیش رفتن در طول مسیر».

با وجود تمام واژه‌هایی که انگلیسی از دیگر زبان‌ها قرض گرفته با این حال هنوز این زبان به عنوان یک زبان ژرمنی شناخته می‌شود و این به دلیل ساختار و دستور زبانش است. به این ترتیب واژه‌هایی وجود دارند که بومی نیستند ولی با دستور و قانون‌های صرف و نحو ژرمنی کاربرد دارند و چنان رفتار می‌کنند که گمان می‌کنیم این‌ها واژه‌های بومی ژرمنی گرفته شده از انگلیسی باستان اند. برای نمونه فعل reduce که در انگلیسی به صورت I reduce - I reduced - I will reduce به کار می‌رود، از واژهٔ لاتین redūcere گرفته شده‌است اما خود واژهٔ لاتین در کاربردش به صورت redūcō - redūxī - redūcam رفتار می‌کند که با انگلیسی تفاوت دارد. اما در مقابل عبارت انگلیسی John's life insurance company اگر بخواهد به هلندی برگردد می‌شود Johns levensverzekeringsmaatschappij که به ترتیب ترجمهٔ آن چنین است: leven (life) + verzekering (insurance) + maatschappij (company). همچنین عبارت انگلیسی the company of insurance life of John در برگردان فرانسه می‌شود la compagnie d'assurance-vie de John. به صورت کلی در زبان انگلیسی پسوندهای دستوری که به اسم، فعل، صفت و قید افزوده می‌شود همگی ژرمنی اند. در انگلیسی پسوندی که به اسم می‌چسبد پسوند جمع معمولی است: s- و es- مانند apple - apples برابر آن در دیگر زبان‌ها عبارت است از: در فریسی appel - appels و در هلندی appel - appels. نشان مالکیت در انگلیسی -'s و -s' است مانند Brad's hat به آلمانی Brads Hut به هلندی Brads hat. در فعل‌ها پسوندهایی که افزوده می‌شوند در حال سادهٔ سوم شخص مفرد عبارتند از -s و -es مانند he stands یا he reaches در حال استمراری عبارت است از ing- با برابر هلندی ende- و برابر آلمانی -end(e) و در گذشته ساده و گذشتهٔ نقلی (ماضی نقلی) عبارت است از ed- با برابر سوئدی -ade یا -ad. مصدر فعل در انگلیسی با پیشوند to ساخته می‌شود مانند to drive که برابر آن در انگلیسی باستان tō drīfenne در هلندی te drijven در آلمانی سفلا to drieven و در آلمانی zu treiben می‌شود. قیدها در انگلیسی معمولاً با ly- به پایان می‌رسند که این در آلمانی به صورت lich- و در سوئدی به صورت ligt- است. صفت‌ها و قیدهای برتر و برترین در انگلیسی با استفاده more و most یا er- و est- ساخته می‌شوند مانند hard/harder/hardest با برابر هلندی hard/harder/hardst. در انگلیسی امروزی تمامی پیشوندها و پسوندهایی که گفته شد آزادانه و بدون توجه به ریشهٔ واژه‌ها بسته به کاربرد آن‌ها به آغاز یا پایان واژه‌ها اضافه می‌شوند مانند: tsunamis; communicates; to buccaneer; during; calmer; bizarrely دلیل این آزادی عمل این است که سرچشمهٔ تمام این‌ها به انگلیسی باستان بازمی‌گردد. بسیاری از پسوندها و بخش‌های پایانی فعل که در انگلیسی باستان وجود داشته‌اند مانند -e,a،u,o،an با گذر زمان کم رنگ و در نهایت حذف شده‌اند (zero or null (-Ø) affixes) و گاهی تنها تلفظ آن‌ها باقی‌ماند. برای نمونه جملهٔ ic singe در انگلیسی باستان به I singe تبدیل شد و درنهایت بخش پایانی در انگلیسی امروزی حذف شد I sing-Ø و به شکل «I sing» باقی‌ماند. نمونهٔ دیگر: wē þōhton انگلیسی باستان به we thoughte(n) سپس با حذف بخش پایانی we thought-Ø به «we thought» دگرگون شد.

گسترهٔ جغرافیایی

نمودار کیفی کشورهایی که انگلیسی زبان نخست آن‌ها است بر پایهٔ تعداد سخنوران.

انگلیسی، زبان مادری نزدیک به ۳۷۵ میلیون نفر در دنیا است. پس از زبان چینی ماندارین و اسپانیایی، انگلیسی سومین زبان دنیا از نظر تعداد سخنوران است. اما اگر تعداد کسانی که زبان مادری آنها انگلیسی است و کسانی که تنها به این زبان سخن می‌گویند را با هم بشماریم، آنگاه می‌توان گفت که انگلیسی پرکاربردترین زبان در سطح جهان است. البته اگر با مجموعهٔ زبان‌های چینی مقایسه شود ممکن است که در جایگاه دوم قرار گیرد. (این بسته به این است که در دسته‌بندی میان گویش و زبان تفاوت در نظر بگیریم یا خیر)

برآوردها از سخنوران زبان دوم نشان داده‌است که آنها شماری میان ۴۷۰ میلیون تا بیش از یک میلیارد می‌توانند داشته باشند بسته به اینکه تنها به این زبان صحبت می‌کنند (بدون نوشتار) یا بر آن تسلط کامل دارند. دیوید کریستال، دانشمند زبان‌شناس، حساب کرده‌است که شمار کسانی که زبان مادری شان انگلیسی نیست از کسانی که انگلیسی زبان مادری شان است بسیار بیشتر است و این دو نسبت ۱ به ۳ دارند.

بر پایهٔ آمار سال ۲۰۰۶ کشورهای با بیشترین جمعیت سخنوران مادری انگلیسی از جمعیت بیشتر به کمتر عبارتند از: ایالات متحدهٔ آمریکا ۲۵۱ میلیون، بریتانیا ۶۱ میلیون، کانادا ۱۸٫۲ میلیون، استرالیا ۱۵٫۵ میلیون، نیجریه ۴ میلیون، ایرلند ۳٫۸ میلیون، آفریقای جنوبی ۳٫۷ میلیون و زلاندنو ۳٫۶ میلیون نفر.

همچنین کشورهایی مانند فیلیپین، نیجریه و جامائیکا دارای میلیون‌ها سخنور با زنجیرهٔ گویشی از کریول با پایه انگلیسی تا انگلیسی استاندارد است. در میان کشورهایی که انگلیسی زبان دومشان است، هند بیشترین شمار از این‌گونه سخنوران را دارد (انگلیسی هندی). کریستال ادعا می‌کند که اگر شمار انگلیسی زبانان مادری و غیر مادری را با هم در نظر بگیریم هند نسبت به دیگر کشورها بیشترین تعداد مردمی را دارد که انگلیسی را می‌فهمند یا سخن می‌گویند.

کشورها به ترتیب شُمار سخنوران

کشورهایی که در آن زبان انگلیسی زبان رسمی-قانونی یا دوژور است.

کشور	منطقه	جمعیت	آیا زبان اصلی است؟
آنتیگوا و باربودا	کارائیب	85,000	بله
باهاما	کارائیب	331,000	بله
باربادوس	کارائیب	294,000	بله
بلیز	آمریکای مرکزی	288,000	بله
بوتسوانا	آفریقا	1,882,000	خیر
بوروندی	آفریقا	10,114,505	خیر
کامرون	آفریقا	22,534,532	خیر
کانادا	آمریکای شمالی	35,985,751	بله
جزایر کوک	اقیانوسیه	20,000	بله
دومینیکا	کارائیب	73,000	بله
ایالات فدرال میکرونزی	اقیانوسیه	111,000	خیر
فیجی	اقیانوسیه	828,000	خیر
گامبیا	آفریقا	1,709,000	خیر
غنا	آفریقا	27,000,000	بله
گرنادا	کارائیب	106,000	بله
گویان	آمریکای جنوبی / کارائیب	738,000	بله
هند	آسیا	1,247,540,000	خیر
جمهوری ایرلند	اروپا	4,581,000	بله
جامائیکا	کارائیب	2,714,000	بله
کنیا	آفریقا	45,010,056	بله
کیریباتی	اقیانوسیه	95,000	خیر
لسوتو	آفریقا	2,008,000	خیر
لیبریا	آفریقا	3,750,000	خیر
مالاوی	آفریقا	16,407,000	خیر
مالت	اروپا	430,000	خیر
جزایر مارشال	اقیانوسیه	59,000	خیر
موریس	آفریقا/ اقیانوس هند	1,262,000	خیر
نامیبیا	آفریقا	2,074,000	خیر
نائورو	اقیانوسیه	10,000	خیر
نیجریه	آفریقا	182,202,000	بله
نیووی	اقیانوسیه	1,600	خیر
پاکستان	آسیا	199,085,847	خیر
پالائو	اقیانوسیه	20,000	خیر
پاپوآ گینه نو	اقیانوسیه	7,059,653	خیر
فیلیپین	آسیا	102,885,100	بله
رواندا	آفریقا	11,262,564	خیر
سنت کیتس و نویس	کارائیب	50,000	بله
سنت لوسیا	کارائیب	165,000	خیر
سنت وینسنت و گرنادین‌ها	کارائیب	120,000	بله
ساموآ	اقیانوسیه	188,000	خیر
سیشل	آفریقا/ اقیانوس هند	87,000	خیر
سیرالئون	آفریقا	6,190,280	بله
سنگاپور	آسیا	5,469,700	بله
جزایر سلیمان	اقیانوسیه	507,000	خیر
آفریقای جنوبی	آفریقا	54,956,900	خیر
سودان جنوبی	آفریقا	12,340,000	خیر
سودان	آفریقا	40,235,000	خیر
سوازیلند	آفریقا	1,141,000	خیر
تانزانیا	آفریقا	51,820,000	خیر
تونگا	اقیانوسیه	100,000	خیر
ترینیداد و توباگو	کارائیب	1,333,000	بله
تووالو	اقیانوسیه	11,000	بله
اوگاندا	آفریقا	37,873,253	خیر
وانواتو	اقیانوسیه	226,000	خیر
زامبیا	آفریقا	16,212,000	خیر
زیمبابوه	آفریقا	13,061,239	خیر

کشورهایی که در آن انگلیسی زبان اصلی و کاربردی یا دفاکتو است.

کشور	منطقه	جمعیت	آیا زبان اصلی است؟
استرالیا	اقیانوسیه	24,520,000	بله
نیوزیلند	اقیانوسیه	4,294,000	بله
بریتانیا	اروپا	66,705,000	بله
ایالات متحده آمریکا	آمریکای شمالی	324,224,000	بله

کشورهایی که انگلیسی زبان اصلی آن‌ها است

کشورهایی که انگلیسی زبان اصلی آن‌ها است عبارتند از:آنگویلا، آنتیگوا و باربودا، استرالیا، باهاما، باربادوس، بلیز، برمودا، قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند، جزایر ویرجین بریتانیا، بخش انگلیسی زبان کانادا، جزایر کیمن، دومینیکا، جزایر فالکلند، جبل طارق، گرنادا، گوآم، جزایر چنل، گویان، بخش‌های انگلیسی ایرلند، جزیرهٔ من، جامائیکا، جرزی، مونتسرات، نائورو، بخش انگلیسی زبان زلاند نو، جزایر پیت‌کرن، سنت هلن، سنت کیتس و نویس، سنت وینسنت و گرنادین‌ها، سنگاپور، جزایر جورجیای جنوبی و ساندویچ جنوبی، ترینیداد و توباگو، جزایر تورکس و کایکوس، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا.

در برخی کشورها انگلیسی زبان اصلی مردمانشان نیست ولی زبان کارهای اداری و مدارک رسمی آن‌ها است. این کشورها عبارتند از: بوتسوانا، کامرون، ایالات فدرال میکرونزی، فیجی، گامبیا، غنا، هند، کنیا، کیریباتی، لسوتو، لیبریا، ماداگاسکار، مالت، جزایر مارشال، موریس، نامیبیا، نیجریه، پاکستان، پالائو، پاپوآ گینه‌نو، بخش انگلیسی فیلیپین، رواندا، سنت لوسیا، ساموآ، سیشل، سیرالئون، جزایر سلیمان، سری‌لانکا، سودان، سودان جنوبی، سوازیلند، تانزانیا، اوگاندا، زامبیا و زیمبابوه. همچنین کشورهایی وجود دارند که انگلیسی در بخش‌هایی از خاک آن‌ها زبان اداری دوم (به عنوان مکمل) کاربرد دارد؛ سن اندرسی پروویدنسیا در کلمبیا و ساحل موسکیتو (Mosquito Coast) در نیکاراگوآ از این دسته‌اند. این‌گونه نفوذ زبان انگلیسی به دلیل دوران استعمار بریتانیا در این منطقه‌ها است.

همچنین انگلیسی یکی از ۱۱ زبان رسمی در آفریقای جنوبی است. در منطقه‌های وابستهٔ استرالیا مانند جزیرهٔ نورفک، جزیرهٔ کریسمس و جزیرهٔ کوکوس و بخش‌های متعلق به آمریکا مانند ساموآی آمریکا، گوآم، جزایر ماریانای شمالی، پورتوریکو و جزایر ویرجین و بخش‌های بریتانیایی هنگ کنگ، انگلیسی زبان رسمی است.

انگلیسی زبان رسمی ایالات متحده نیست و دولت فدرال آمریکا هیچ زبان رسمی را معرفی نکرده‌است ولی ۳۰ ایالت از ۵۰ ایالت آن انگلیسی را به عنوان زبان رسمی پذیرفته‌اند. در کشورهای تحت حمایت بریتانیا مانند بحرین، بنگلادش، برونئی، قبرس، مالزی و امارات متحده عربی انگلیسی زبان مهمی به‌شمار می‌رود.

نقشهٔ کشورهایی که انگلیسی زبان رسمی یا غالب آن‌ها است.

آواشناسی

واکه‌ها در انگلیسی از منطقه‌ای به منطقه‌ای دیگر متفاوت است؛ ولی معمولاً طول و کشیدگی آواها در معنی واژه تفاوتی ایجاد نمی‌کند بویژه در انگلیسی آمریکای شمالی.

حروف بی صدا

بیشتر لهجه‌های زبان انگلیسی ۲۴ حرف بی صدا دارند.

			دولبی	دندانی، لثوی	پشت لثوی	کامی	نرم‌کامی	حلقی
خیشومی							ŋ
انسدادی، انسایشی		قوی	p	t	t͡ʃ		k
		ضعیف	b	d	d͡ʒ		ɡ
سایشی	صفیری	قوی		s	ʃ
		ضعیف		z	ʒ
	غیر صفیری	قوی	f	θ			(x)	h
		ضعیف	v	ð
ناسوده				l	ɹ,r	j	w

حروف صدادار

نحوه تلفظ حروف صدادار در زبان انگلیسی در لهجه‌های متفاوت بسیار متغیر است. این تفاوت در نحوه ادا کردن حروف صدادار یکی از عمیق‌ترین تفاوت‌های لهجه‌های متفاوت زبان انگلیسی است.

دستورزبان

(برای اطلاعات بیشتر به مقاله دستور زبان انگلیسی مراجعه کنید)

اسم

جدول صرف اسم در زبان انگلیسی (توضیح: اسم در زبان انگلیسی کهن، جنسیت داشت. یعنی مؤنث، مذکر یا خنثی بود. اسم مذکر، می‌توانست با قاعده یا بی‌قاعده باشد)

جنسیت اسامی

زبان انگلیسی با توجه به ریشه آلمانی‌اش در گذشته دارای جنسیت برای اسامی بوده‌است. این جنسیت در طول زمان از بین رفته و امروزه تنها تأثیر آن بر روی ضمایر سوم شخص مفرد (He, She, it) دیده می‌شود. در زبان انگلیسی امروزی جنسیت گرامری تقریباً همه اسامی با جنسیت طبیعی آنها یکسان است، این یعنی وقتی مثلاً دربارهٔ یک مرد صحبت می‌شود همیشه ضمیر مذکر برای اشاره به آن استفاده می‌شود. البته با توجه به تأثیر اندک جنسیت در زبان انگلیسی، تقریباً دانستن جنسیت اسامی در این زبان اهمیتی ندارد.

فعل

فعل‌ها را از جنبه‌های گوناگون می‌توان طبقه‌بندی کرد ضمن اینکه بعضی فعل‌ها می‌توانند نقش‌های گوناگون و متضادی را بازی کنند (مانند افعال to be و to have). مثلاً می‌توان افعالی که صورتهای صرفی ناقص دارند (مانند اکثر افعال کمکی و افعالی که برای آب و هوا به کار می‌روند) را تحت عنوان افعال ناقص در مقابل سایر افعال که صورتهای صرفی کامل دارند قرار داد. یا می‌توان افعالی که صرفاً جنبه پیوند دهندگی بخش نهاد جمله با قسمت غیر فعلی گزاره را دارند (مانند افعال to be(وقتی به عنوان فعل اصلی بیاید) , to become , to seem را تحت عنوان افعال ربطی از سایر افعال که جنبه کنشی دارند (افعال تام) جدا کرد. یا می‌توان افعالی که در جمله صرفاً جنبه نقشی (functional) دارند و برای فراداد مقوله‌های دستوری نمود، زمان دستوری، وجهیت یا جهت فعل به کار می‌روند را با عنوان افعال کمکی از سایر افعال که به عنوان فعل اصلی یا قاموسی هستند جدا کرد.

افعال کمکی

افعال کمکی (auxiliary verbs) در زبان انگلیسی، افعالی هستند که برای سؤالی کردن، منفی کردن، ساختن زمان‌های خاص و حالت مجهول به جمله اضافه می‌شوند. این افعال عبارتند از be, do, have, will. هر یک از این افعال ممکن است شکل ساده یا گذشته داشته باشند که کاربردی مختص به خود دارد.

افعال کمکی وجهی

افعال مدال (modal verbs) یا افعال کمکی وجهی، شامل افعال can, could, may, might, must, need not, shall/will, should/ought to می‌شوند. این افعال توانایی، اجازه، امکان انجام و … را در جمله نشان می‌دهند. شکل افعال مدال با توجه به زمان جمله تغییر می‌کند در نتیجه باید در زمان استفاده از آنها به زمان جمله توجه کرد. این افعال ساختار و کاربردی متفاوت نسبت به افعال کمکی یا افعال اصلی دارند. در واقع افعال مدال بدون معنا نیستند اما برخی از نقش‌های افعال کمکی (مانند منفی کردن یا سؤالی کردن) را ایفا می‌کنند.

قید

قید در انگلیسی شرایط و نحوه عمل صورت گرفته.

صفت

صفت کلمه‌ای است که دربارهٔ اسم توضیحی می‌دهد و آن را توصیف می‌کند و معمولاً قبل از اسم می‌آید.

حرف

حرف بزرکتر از فونیم یا صداست و دارای سمبول‌های خاص می‌باشد و در زبان انگلسی ۲۶ حرف موجود است. وبدون شک بی شمار واژه دارد

واژگان

واژگان انگلیسی به‌طور قابل توجهی در طول قرن‌ها دگرگون شده‌است.

تعداد واژه‌ها

بی شک تعداد واژگان انگلیسی بسیار گسترده‌است و هیچ منبع رسمی مانند آنچه برای فرانسوی وجود دارد که تمام کلمات انگلیسی را پذیرفته و شمرده و ثبت کند وجود ندارد.

پیوند به بیرون

• فرافرهنگ وان‌لوک
• مجموعه‌ای از واژه‌نامه‌های دو زبانهٔ انگلیسی
• dict.org
• واژه‌نامهٔ انگلیسی محلی آمریکا
• فرهنگ ریشهٔ واژه‌های انگلیسی
• واژه‌نامهٔ برخط مریام–وبستر
• واژه‌نامهٔ بر خط Macquarie
• گویش‌های متفاوت انگلیسی از نقاط مختلف جهان (دانشگاه ادینبرو)
• واژگان فارسی در انگلیسی: تبادل فرهنگ‌ها و زبان‌ها، مؤلف: احمد میرفضائلیان، فرهنگ معاصر، ۱۳۸۵.
• دانشکده زبان انگلیسی، ویکی‌پدیا
• ولفرم آلفا
• رسانه‌های مرتبط با زبان انگلیسی در انبار ویکی‌مدیا