مادر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
مادر مهاجر عکس مشهوری از دوروتا لنگ

مادَر یا نَنه یا مامان یکی از نسبت‌های خانوادگی است و به والد طبیعی یا اجتماعی مؤنث گفته می‌شود. به دلیل پیچیدگی و تفاوت‌های اجتماعی، فرهنگی، و مذهبی، تعاریف و نقش‌ها، تعریف کلی کلمه مادر متفاوت است.

واژه ننه که به عنوان برابر برای مادر به‌کار می‌رود و معانی دیگری نیز دارد از ریشه هندواروپایی nan به معنی مادر و پرستار است.[۱]

مادر طبیعی[ویرایش]

یک زن آبستن. بعد از به‌دنیا آمدن جنینی که در رحمش دارد، نسبت مادر و فرزندی بین او و کودکش برقرار می‌شود

در مورد پستانداران مانند انسان، مادر بیولوژیکی تخمک بارور شده را باردار است که ابتدا رویان و سپس جنین نام دارد.[نیازمند منبع] این بارداری درون رحم مادر از هنگام لقاح تا هنگام زادن نوزاد طول می‌کشد. هنگامی که کودک زاده شد، بدن مادر برای تغذیه او شیر تولید می‌کند. معمولاً این شیر مادر تنها غذای نوزاد برای حداقل یک سال است.

اجتماعی[ویرایش]

تابلویی از مادر و فرزند. نگارگر ناشناس ایران قاجاری. تابلو در موزه هنر ایالت جورجیای آمریکا نگهداری می‌شود.

در جامعهٔ انسانی عنوان مادر معمولاً به زنی، به غیر از مادر طبیعی، که نقش اجتماعی مربوطه را انجام دهد نیز گفته می‌شود. به ویژه در مورد مادرخوانده و زن‌پدر. در برخی از فرهنگ‌ها، مانند آمریکایی-آفریقایی و لزبینی، دیگرمادری غیربیولوژیکی وجود دارد. در خانواده پونالوائی در ایروکوئی‌ها، سرخ‌پوستان آمریکا و قبایل هند کهن، یک زن مادر فرزندان خواهرش و خواهران جانبی‌اش (عمه/عمو/خاله/دایی زاده‌های درجه اول و دوم یا دورتر) نیز هست.[۲] همچنین با پیشرفت فن‌آوری تولیدمثل، مادر ژنتیکی (کسی که تخمک از آن اوست) می‌تواند با مادر باردار (که جنین در رحم اوست) تفاوت داشته باشد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ریشه‌شناسی هندواروپایی، بازدید: دسامبر ۲۰۱۰.
  2. انگلس. منشاء خانواده. ترجمهٔ خسرو پارسا. چاپ اول. جامی، ۱۳۸۰. ص. ۵۷. ISBN 964-5620-45-7.