دستگاه مختصات جغرافیایی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۰۰

طول جغرافیایی (خطوط عمود آبی) و عرض جغرافیایی (خطوط افقی آبی)

دستگاه مختصات جغرافیایی یک دستگاه مختصات است که با آن می‌توان مکان هر نقطه‌ای بر روی زمین را توسط چند عدد مشخص کرد. مختصات معمولاً طوری انتخاب می‌شوند که یک عدد مکان عمودی یا ارتفاع نقطه مورد نظر را بیان کند و دو عدد هم مکان افقی را مشخص کنند. یک انتخاب معمول برای دستگاه مختصات، دستگاهی دارای ارتفاع، طول و عرض جغرافیایی است. مختصات جغرافیایی میانه کشور ایران را در زیر این قسمت می‌بینیم.

۳۲٫۴۲۷۹°N - ۵۳٫۶۸۸۰°E

طول و عرض جغرافیایی

عرض جغرافیایی (φ)
و طول جغرافیایی (λ)

عرض جغرافیایی(φ) زاویهٔ شمالی یا جنوبی هر نقطه از مدارها نسبت به خط استوا است. با اتصال نقاط هم عرض به یکدیگر، خطوطی موازی خط استوا (مدارها) بدست می‌آید، که در واقع هر کدام یک دایره‌است که شعاع آن از بیشترین در استوا تا کمترین در قطب‌ها متفاوت است. عرض جغرافیایی قطب شمال ۹۰ درجه شمالی (N ۹۰°)، استوا صفر و قطب جنوب ۹۰ درجه جنوبی (°۹۰ S) است.

طول جغرافیایی(λ) زاویهٔ شرقی یا غربی هر نقطه از نصف النهارها نسبت به نصف‌النهار مبدأ که صفر درجه‌است می‌باشد. این زاویه حداکثر (°۱۸۰) شرقی (E) یا غربی (W) است. نصف النهارها نیم‌دایره‌هایی از دوایر بزرگ طولی و هم اندازه‌اند که در دو نقطه متقابل در قطب‌ها به هم می‌رسند.

سیستم‌های UTM و UPS

سیستم‌های Universal Transverse Mercator و Universal Polar Stereographic دو سیستم مختصات جغرافیایی مشابه هم هستند که از سیستم متریک استفاده می‌کنند.

دستگاه مختصات دکارتی

می‌توان تمام نقاطی که با دستگاه مختصات طول و عرض جغرافیایی مشخص می‌شوند را با دستگاه مختصات دکارتی مشخص کرد.

جستارهای وابسته

ویکی‌مینی‌اطلس

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Geographic coordinate system». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۱۸.

@@ سطر ۱: / سطر ۱: @@
-{{بدون منبع}}
 [[پرونده:WorldMapLongLat-eq-circles-tropics-non.png|بندانگشتی|[[طول جغرافیایی]] (خطوط عمود آبی) و [[عرض جغرافیایی]] (خطوط افقی آبی)]]
-{{ترجمه}}
 {{زمین‌سنجی}}
 '''دستگاه مختصات جغرافیایی''' یک [[دستگاه مختصات]] است که با آن می‌توان مکان هر نقطه‌ای بر روی زمین را توسط چند عدد مشخص کرد.
 مختصات معمولاً طوری انتخاب می‌شوند که یک عدد مکان عمودی یا [[ارتفاع]] نقطه مورد نظر را بیان کند و دو عدد هم مکان افقی را مشخص کنند. یک انتخاب معمول برای دستگاه مختصات، دستگاهی دارای [[ارتفاع]]، [[طول جغرافیایی|طول]] و [[عرض جغرافیایی]] است.
+مختصات جغرافیایی میانه کشور ایران را در زیر این قسمت می‌بینیم.
+۳۲٫۴۲۷۹°N
+-
+۵۳٫۶۸۸۰°E
 == طول و عرض جغرافیایی ==
@@ سطر ۱۲: / سطر ۱۵: @@
 [[پرونده:Geographic coordinates sphere.svg|بندانگشتی|[[عرض جغرافیایی]] ([[φ]]){{سخ}}و [[طول جغرافیایی]] ([[λ]])]]
-[[عرض جغرافیایی]]([[φ]]) زاویهٔ شمالی یا جنوبی هر نقطه از [[مدار|مدارها]] نسبت به خط [[استوا]] است. با اتصال نقاط هم عرض به یکدیگر، خطوطی موازی خط استوا (مدارها) بدست می‌آید، که در واقع هر کدام یک دایره‌است که شعاع آن از بیشترین در [[استوا]] تا کمترین در قطب‌ها متفاوت است. عرض جغرافیایی [[قطب شمال]] ۹۰ درجه شمالی (N ۹۰°)، [[استوا]] صفر و [[قطب جنوب]] ۹۰ درجه جنوبی (°۹۰ S) است.
+[[عرض جغرافیایی]]([[φ]]) زاویهٔ شمالی یا جنوبی هر نقطه از [[مدار]]ها نسبت به خط [[استوا]] است. با اتصال نقاط هم عرض به یکدیگر، خطوطی موازی خط استوا (مدارها) بدست می‌آید، که در واقع هر کدام یک دایره‌است که شعاع آن از بیشترین در [[استوا]] تا کمترین در قطب‌ها متفاوت است. عرض جغرافیایی [[قطب شمال]] ۹۰ درجه شمالی (N ۹۰°)، [[استوا]] صفر و [[قطب جنوب]] ۹۰ درجه جنوبی (°۹۰ S) است.
-[[طول جغرافیایی]]([[λ]]) زاویهٔ شرقی یا غربی هر نقطه از [[نصف النهار|نصف النهارها]] نسبت به [[نصف‌النهار مبدأ]] که صفر درجه‌است می‌باشد. این زاویه حداکثر (°۱۸۰) شرقی (E) یا غربی (W) است.
+[[طول جغرافیایی]]([[λ]]) زاویهٔ شرقی یا غربی هر نقطه از [[نصف النهار]]ها نسبت به [[نصف‌النهار مبدأ]] که صفر درجه‌است می‌باشد. این زاویه حداکثر (°۱۸۰) شرقی (E) یا غربی (W) است.
-نصف النهارها نیم‌دایره‌های از دوایر بزرگ طولی و هم اندازه‌اند که در دو نقطه متقابل در قطب‌ها به هم می‌رسند.
+نصف النهارها نیم‌دایره‌هایی از دوایر بزرگ طولی و هم اندازه‌اند که در دو نقطه متقابل در قطب‌ها به هم می‌رسند.
 == سیستم‌های UTM و UPS ==
 سیستم‌های Universal Transverse Mercator و Universal Polar Stereographic دو سیستم مختصات جغرافیایی مشابه هم هستند که از [[سیستم متریک]] استفاده می‌کنند.
 == دستگاه مختصات دکارتی ==
 می‌توان تمام نقاطی که با دستگاه مختصات طول و عرض جغرافیایی مشخص می‌شوند را با دستگاه [[مختصات دکارتی]] مشخص کرد.
 == جستارهای وابسته ==
-* [[ویکی‌پدیا:بدست آوردن مختصات جغرافیایی]]
-* [[پرونده:Worldmap LandAndPolitical.jpg|23px]] [[ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه مختصات‌دهی]]
 * [[:m:WikiMiniAtlas/fa|ویکی‌مینی‌اطلس]]
-* [[راهنما:نقشه شهری باز]]
-* [[مختصات شهرهای استان‌های ایران (الف-ب)]]
-* [[مختصات شهرهای استان‌های ایران (ت-س)]]
-* [[مختصات شهرهای استان‌های ایران (ف-ک)]]
-* [[مختصات شهرهای استان‌های ایران (گ-ی)]]
-* [[مختصات روستاهای ایران]]
 == منابع ==
+{{یادکرد-ویکی|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/Geographic_coordinate_system|عنوان=Geographic coordinate system|زبان=انگلیسی|بازیابی=۷ نوامبر ۲۰۱۸}}{{مدارهای جغرافیایی}}
-{{پانویس}}
-{{مدارهای جغرافیایی}}
-{{جغرافیا-خرد}}
 [[رده:جغرافیا]]

زبان‌ها