صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۹۳۸٬۸۵۰ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

«می‌توانیم انجامش دهیم!» پوستری تبلیغاتی است که در سال ۱۹۴۳ میلادی، در خلال جنگ جهانی دوم، توسط جی. هاوارد میلر برای وستینگهاوس الکتریک طراحی شد، تا برای تقویت روحیهٔ نیروی کار در ایالات متحده الهام‌بخش باشد. این پوستر در دورهٔ جنگ جهانی دوم مورد توجه قرار نگرفت. در اوایل دههٔ ۱۹۸۰ این تصویر دوباره کشف و به شکل‌های گوناگون تکثیر شد؛ اگر چه اغلب آن را «ما می‌توانیم انجامش دهیم!» می‌خواندند، اما با نام «رزی پرچ‌کن» هم شناخته می‌شد که شخصیتی نمادین از زنی قوی بود که در صنایع نظامی کار می‌کرد. از پوستر «ما می‌توانیم انجامش دهیم!» در ترویج فمینیسم و دیگر موضوعات سیاسی اوایل دههٔ ۱۹۸۰ نیز استفاده می‌شد. در سال ۱۹۹۴ این پوستر روی جلد مجله اسمیتسونیان قرار گرفت و در سال ۱۹۹۹ از آن به عنوان تمبر کلاس یک در ایالات متحده استفاده شد. در کمپین‌های انتخاباتی سال ۲۰۰۸ چند تن از نامزدها از این تصویر بهره جستند و در سال ۲۰۱۰ یک هنرمند از آن برای گرامیداشت رسیدن نخستین زن به مقام نخست‌وزیری استرالیا استفاده کرد. این پوستر یکی از ده تصویری است، که بیش از دیگر تصاویر از دفتر ملی بایگانی و مدارک آمریکا درخواست شده‌است. پس از کشف مجدد تصویر، بیشتر بینندگان فرض کرده‌اند که این پوستر فراخوانی برای جذب زنان به تلاش‌های مرتبط با جنگ بوده‌است؛ این در حالی است که این پوستر در زمان جنگ فقط در تبلیغات داخلی وستینگهاوس، آن هم تنها در فوریه ۱۹۴۳، به کار رفته بود و کاربردش هم نه برای آگهی استخدام زنان بلکه برای تشویق کارگران زنِ موجود به سخت‌تر کار کردن بود.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… آبراهام لینکلن در هنگام ملاقات با هریت بیچر استو، وی را بانویی کوچک نامید که جنگ داخلی بزرگ آمریکا را رقم زد؟ (در تصویر)
… قرآن دست‌نویس دانشگاه بیرمنگام بر پایه بررسی‌های امروزی و به کمک تاریخ‌گذاری رادیوکربن جزو قدیمی‌ترین نسخه‌های خطی اولیه قرآنی است؟
… ولینگتون، پایتخت کشور نیوزیلند جنوبی‌ترین پایتخت دنیا است؟
… لیگ فوتبال استان تهران که نخستین دوره آن در ۱۲۹۹ برگزار شد قدیمی‌ترین لیگ فوتبال در ایران است؟
… مشخصهٔ اویلر که مجموع تعداد وجوه و رئوس منهای اضلاع است در هر چندوجهی محدب برابر با ۲ است؟
… اسلحه کلاشینکف با الهام از تفنگ آلمانی اس‌تی‌جی-۴۴ طراحی شد؟
… بالغ بر ۸۰٪ از ذخایر آب شیرین کره زمین در قاره جنوبگان قرار دارد؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۲۸ آبان ۱۴۰۱ خورشیدی) ۹۳۸٬۸۵۰ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

کوین مک‌کارتی

پس از انتخابات میان دوره‌ای، حزب جمهوری‌خواه اکثریت مجلس نمایندگان ایالات متحده را به دست آورد (کوین مک‌کارتی سیاستمدار جمهوری‌خواه در تصویر).
در سالگرد اعتراضات آبان ۱۳۹۸، که با اعتصابات گسترده در شهرهای مختلف ایران همراه شد، تعدادی از شهروندان معترض و نیروهای امنیتی کشته و زخمی شدند.
پرواز بدون سرنشین و آزمایشی آرتمیس ۱ ناسا (تصویر) با موفقیت به ماه پرتاب شد.
بنا بر تخمین سازمان ملل متحد، جمعیت جهان از مرز ۸ میلیارد نفر گذشت.
در یک بمب‌گذاری در استانبول ترکیه دست کم ۶ نفر کشته و ۸۱ نفر زخمی شدند.

یادبودها

امروز: شنبه، ۱۹ نوامبر ۲۰۲۲ میلادی برابر ۲۸ آبان ۱۴۰۱ هجری خورشیدی و ۲۴ ربیع‌الثانی ۱۴۴۴ هجری قمری (UTC)

رویدادها

۱۹۴۲ آغاز جنگ تونس با حمله نیروهای آمریکا و انگلیس به این کشور.

زادروزها

۱۶۰۰ - زادروز چارلز یکم پادشاه انگلستان
۱۷۱۱ - زادروز میخاییل لومونسف نویسنده و دانشمند روسی
۱۸٠٤ - زادروز محمد اشرفی فقیه مرجع تقلید ایرانی
۱۸۳۱ - زادروز جیمز آبرام گارفیلد بیستمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
۱۸۵۳ زادروز آلکسیس بروسیلوف سردار نامدار روس
۱۸۸۸ - زادروز خوزه رائول کاپابلانکا شطرنج‌باز و دیپلمات اهل کوبا، قهرمان شطرنج جهان از سال ۱۹۲۱ تا سال ۱۹۲۷
۱۹۱۷ - زادروز ایندیرا گاندی (در تصویر) سیاستمدار هندی
۱۹۶۲ - زادروز جودی فاستر بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده آمریکایی، برندهٔ دو جایزه اسکار

درگذشت‌ها

۱۶۶۵ - درگذشت نیکولا پوسن نقاش فرانسوی
۱۸۲۸ - درگذشت فرانتس شوبرت موسیقی‌دان اتریشی
۱۸۵۰ - درگذشت ریچارد ام. جانسون سناتور عضو حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا
۱۹۲۵ - درگذشت هنری فایول مهندس معدن، سرپرست معدن و از نظریه‌پردازان فرانسوی
۲۰۱۳ - درگذشت فردریک سنگر زیست شیمیدان انگلیسی، برندهٔ دو جایزه نوبل شیمی در سال ۱۹۵۸ و ۱۹۸۰

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای نوامبر – یادبودهای بیشتر…