بلقیس

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
بلقیس در حال لمیدن در باغ، مینیاتور ایرانی از حدود سال ۱۵۹۵ میلادی.

بـِلقِیس یا ملکه سَبَأ، به گفته روایات اسلامی دختر هدهاد بن شرحبیل و ملکه سرزمین سَبَأ بود. او زنی یمنی و از اهالی مَأرِب بود که پس از پدرش بر مآرب حکومت می‌کرد..[۱][۲][۳][۴][۵]

یکی از حاکمان منطقه برای تسخیر مآرب حمله کرد، اما موفق نشد و با کشته شدن او بلقیس تمام یمن را تحت سیطره خود گرفت و سبأ را پایتخت خود قرار داد. سلیمان، توسط هدهدی از وجود او و مردمانش آگاه شد و طی نامه‌ای از او دعوت کرد تا خود و مردمان سرزمین سبا که خورشیدپرست بودند، به خداوند یگانه ایمان بیاورند و نزد او بروند..[۶]

بنا بر روایات، بلقیس نزد سلیمان رفت و سلیمان استقبال باشکوهی برای او ترتیب داد. سرانجام بلقیس به حقانیت حضرت سلیمان پی برد و ایمان آورد. مردم ممالک او نیز همه موحّد و خداپرست شدند. بلقیس نیز -طبق برخی روایات- به همسری حضرت سلیمان در آمد.[۷]

عرش بلقیس[ویرایش]

آثار محرم بلقیس
ستونهای باقی‌مانده از محرم بلقیس

عرش بلقیس یا محرم بلقیس[نیازمند منبع] نام معبدی است از دوران حکمرانی ملکهٔ سبأ بلقیس. آثار این معبد عظیم در نزدیکی شهر باستانی یمن مأرب باقی‌مانده است. نام محرم بلقیس را بر روی چند معبد بزرگ و کوچک در دوران حاکمیت سلسلهٔ پادشاهان سبا گذاشته بوده‌اند. یکی در ظفار و دیگری در صرواح و مهر، ولی بزرگ‌ترین و مشهوترین معبدها محرم بلقیس (معبد بلقیس) در شهر مأرب پایتخت مملکت سبا بود..[۸]

عرش بلقیس جایگاهی است یک روزه راه از ذمار. (کشور یمن) از آثارش فقط شش ستون رخام باقی‌مانده و کنار آن آب‌های جاری بسیاری یافت می‌شود، و آبگیرهایی دارد که هرکس وارد آن‌ها شود، به قول اهالی آنجا غرق می‌شود، و کسی را یارای آن نیست که به آن ستون‌ها برسد. اهالی آن سرزمین معتقدند آن بنای نیمه مخروبه عرش و تخت بلقیس بوده است.[۹]

در نزدیکی خرابه‌های عرش بلقیس آثار و ویرانه‌های یک پرستشگاه بزرگ به چشم می‌خورد، این معبد در یک کیلومتری شمال کاخ بلقیس قرار داشته بود. برخی از ملل باستانی به خدایان و الهگان اعتقاد داشتند و به خیال خویش برای جلب رضای آنان، مجسمه‌ها و بناهای یادبودی بر می‌افراشتند. یکی از این الهگان آلهه آفتاب بود که قوم بلقیس (مردم سبا) آن را آلهه (شمس) می‌گفتند. مردم مملکت سبا معبدی برای آلهه شمس ساختند ومجسمه آنرا که یک قرص کامل آفتاب بود در درون این معبد گذاشتند و آن را ستایش می‌نمودند. چونکه ملت سبا آفتاب‌پرست بودند و در هنگام طلوع و غروب آنرا می‌پرستیدند. این معبد از سنگ مرمر سفید و طلا ساخته بودند. آورده‌اند که این معبد برق می‌زد و بزرگ و بلند و باشکوه بود. معبد آلهه شمس یکی از بزرگ‌ترین و کاملترین معبدهایی بود که در عهد ملکهٔ بلقیس «ملکه مملکت سبا» ساخته شده بود. ویرانه‌های این معبد و مجسمه «قرص شمس» (آفتاب) که تکه‌تکه و خرابه‌های ستونهای دیوار معبد که به جا مانده‌است نشان می‌دهد که معبدی بسیار باشکوه بوده‌است. این آثار برجستهٔ باستانی در کشور یمن و در ۹ کیلومتری شمال شهر مأرب کنونی واقع می‌باشد..[۱۰][۱۱]

پانویس[ویرایش]

  1. المقحفی، ابراهیم، احمد، (مُعجَم المُدُن وَالقَبائِل الیَمَنِیَة) ، منشورات دارالحکمة، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).
  2. استاد. دکتر: الجرو، سعید، اسمهان،، (دراسات فی التاریخ الحضاری للیمن القدیم)، دارالکتاب الحدیث، چاپ عدن، ۲۰۰۳ میلادی به (عربی).
  3. دکتر: شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ ر سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
  4. الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. ، (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دارالیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
  5. لغت‌نامه دهخدا به نقل از الاعلام زرکلی و قراّن مجید
  6. الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. ، (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دارالیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
  7. استاد. دکتر: الجرو، سعید، اسمهان،، (دراسات فی التاریخ الحضاری للیمن القدیم)، دارالکتاب الحدیث، چاپ عدن، ۲۰۰۳ میلادی به (عربی).
  8. الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. ، (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دارالیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
  9. لغت‌نامهٔ دهخدا
  10. الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. ، (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دارالیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
  11. المقحفی، ابراهیم، احمد، (مُعجَم المُدُن وَالقَبائِل الیَمَنِیَة) ، منشورات دارالحکمة، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).

منابع[ویرایش]

  • لغت‌نامه دهخدا به نقل از الاعلام زرکلی و قراّن مجید
  • المقحفی، ابراهیم، احمد، (مُعجَم المُدُن وَالقَبائِل الیَمَنِیَة) ، منشورات دارالحکمة، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).
  • استاد. دکتر: الجرو، سعید، اسمهان،، (دراسات فی التاریخ الحضاری للیمن القدیم)، دارالکتاب الحدیث، چاپ عدن، ۲۰۰۳ میلادی به (عربی).
  • دکتر: شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ ر سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
  • الصنعانی، محمد بن یحیی بن عبدالله بن احمد، الیمانی. ، (اَلأنَباءَ عَن دُولةَ بَلقِیسَ وَ سَبأَ) ، منشورات دارالیمنیة للنشر والتوزیع، صنعاء، چاپ وانتشار سال ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).