چهارلنگ
چهارلنگ، یکی از دو شاخه بزرگ از ایل بختیاری در ایران است. با توجه به نمودار سازمانی ایل بختیاری ۶ به دو شاخه اصلی هفت لنگ و چهار لنگ تقسیم می‌شود. هر چند که این دو شاخه ایل بختیاری از نظر فرهنگی تفاوت چندان زیادی ندارند، اما جدایی محل سکونت و مسیر کوچ، باعث ایجاد تفاوت نه چندان زیادی در گویش و لهجه این دو شده‌است.
هفت لنگ‌ها، بیشتر در استان چهار محال و بختیاری و شمال استان خوزستان زندگی می‌کنند، که جمعیت آنها، نسبت به چهارلنگ‌ها که در استان لرستان، شمال استان خوزستان و جنوب غرب استان اصفهان هستند، بیشتر است.
محتویات
محل سکونت
چهارلنگ‌ها ییلاق را در جنوب غرب استان اصفهان، (شهرستان‌های فریدن، فریدون‌شهر، چادگان و بوئین و میاندشت) و نواحی شرقی استان لرستان، (الیگودرز و روستاهای اطراف) سپری می‌کنند.
با شروع دوره سرما، در این مناطق، به شمال استان خوزستان، برای سپری کردن زمستان، کوچ می‌کنند.
البته امروزه، بیشتر عشایر بختیاری، در مناطق بختیاری نشین، ساکن شده‌اند. برخی از بختیاری‌های چهارلنگ، نیز در اطراف کوه کینو زندگی می‌کنند.
طوایف و تقسیمات
چهارلنگ‌ها، نیز همچون همتای خود، (هفت‌لتگ‌ها)، از چند باب تشکیل می‌شوند، که عبارتند از:
- محمود صالح (ممصالح)
- کیان ارثی (کنرسی)
- زلقی (زلکی)
- ممیوند (ممیوند)
- موگویی (موگهی)
محمود صالح
محمود صالح، به هشت طایفه، تقسیم می‌شود:
کیان ارثی
کیان ارثی، که با نبه ۲۵ تیره تقسیم می‌شود:
موگویی
موگویی، به نه تیره تقسیم می‌شود:
-
- ۱. مهدور
- ۲. شیخ سعید
- ۳. شیرازی
- ۴. حسومی
- ۵. سرلک
- ۶. شیاس
- ۷. کیماس
- ۸. خواجه موگویی
- ۹. هلیل
زلکی
زلکی، به چهار تیره تقسیم می‌شود:
-
- ۱. دوغ زنی
- ۲. جاوند
- ۳. میان‌جایی
- ۴. سادات احمدی
ممیوند
ممیوند، یکی از پنج باب (شعبه) زیر شاخه چهارلنگ از ایل بختیاری در جنوب‌غربی ایران می‌باشد. ممیوند، از شش طایفه تشکیل شده است، که عبارتند از:
بساک
بساک، به ۱۱ شعبه تقسیم می‌شود: ۱- بری ۲- گرگیوند ۳- جلیل وند ۴- خانه قاید ۵- ملک محمودی ۶- آدینه وند ۷- شهر وسوند ۸- خانه صلاتین ۹- میزه وند ۱۰– اتابک ۱۱- صوفی
پولادوند
پولادوند، به ۵ شعبه تقسیم می‌شود: ۱- سالاروند ۲- خانه جمالی ۳- خانه قاید ۴- گراوند
عبدالوند
عبدالوند، به ۹ شعبه تقسیم می‌شود: ۱- قیطاسی ۲- بیران وند ۳- درویش ۴- زرین چقایی ۵- تونی ۶- ماهرودی ۷- ده قاضی ۸- چکان ۹- گوشاردی
حاجیوند
حاجیوند، به پنج شعبه تقسیم می‌شود: ۱- غالبی ۲- زیدقاید ۳- هیل هیل ۴- الیاسی ۵- گرپی ۶- تات خیری
ایسوند
ایسوند، به هفت شعبه تقسیم می‌شود: ۱- خانه قاید ۲- گیرویی ۳- ورکی ۴- زیبایی ۵- اواوی ۶- گورویی ۷- جعفر وند
جستارهای وابسته
منابع
- خسروی، عبدالعلی. تاریخ و فرهنگ بختیاری
- حاجت پور، موسی. جامعه‌شناسی عشایر بختیاری
- دکتر منصور امانی، تاریخ ایذه وقوم بختیاری
- مهرزاد قنبری سردارکبری خراداذر، سرگذشت ایل چهارلنگ
|
||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
