شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون
 |
|
| نوع | نفت و گاز |
|---|---|
| بنا نهاده | ۱۳۷۷ |
| دفتر مرکزی |  اهواز، ایران |
| محدودهٔ فعالیت | ایران |
| مدیر عامل | محسن دهان‌زاده[۱] |
| رئیس هیئت مدیره | بیژن عالی پور |
| محصولات | نفت خام گاز طبیعی |
| مالک | شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب |
| کارکنان | ۵٫۴۰۸ نفر (۲۰۱۲) |
| وب‌گاه | www.kogpc.nisoc.ir |
شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون، شرکت نفت و گاز ایرانی است، که یکی از شرکت‌های تابعه شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب و از زیرمجموعه‌های شرکت ملی نفت ایران به‌شمار می‌آید.
این شرکت هم‌اکنون با ظرفیت تولیدی معادل یک میلیون بشکه نفت خام در روز، بزرگترین تولیدکننده نفت شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، (که خود بزرگترین تولیدکننده نفت در ایران است) به‌شمار می‌آید، که از این میزان حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز به پالایشگاه آبادان، پالایشگاه تهران و پالایشگاه تبریز ارسال و مابقی به مقصد پایانه صادراتی خارگ انتقال می‌یابد. علاوه بر این، تولید روزانه ۵۵ هزار بشکه گاز مایع (ال‌ان‌جی)، شرکت کارون را به یکی از عمده تأمین کنندگان خوراک صنایع پتروشیمی ماهشهر و بندر امام مبدل ساخته است.
از میان ۶ میدان نفتی تحت مدیریت این شرکت، میدان نفتی اهواز با تولید بیش از ۸۰۰ هزار بشکه نفت در روز، بیشترین و میدان نفتی رامین با تولید حدود ۲ هزار بشکه در روز کمترین سهم تولید را به عهده دارند.
شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون مسئولیت هدایت ۷ واحد بهره‌برداری، ۴ واحد نمکزدایی، ۱۰ ایستگاه تقویت فشار گاز، ۳ کارخانه گاز و گاز مایع، واحد تصفیه خانه آب و ۳ ایستگاه اصلی برق را عهده دار می‌باشد. کل متراژ خطوط لوله جریانی چاه‌ها، خطوط لوله اصلی انتقال نفت، گاز، گازمایع و آب در محدوده جفرافیایی تحت مدیریت این شرکت حدود ۳٫۰۹۴ کیلومتر است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر اهواز قرار دارد.
محتویات
تولید[ویرایش]
برنامه تولید نفت و گاز شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون نیز مانند سایر شرکت‌های تولید کننده در سه بخش نفت، گاز و مایعات گازی پس از انجام تحقیقات کارشناسی از طرف مدیریت برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران تهیه و پس از ابلاغ به ستاد شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در اختیار این شرکت قرار می‌گیرد.
نفت خام[ویرایش]
شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون به عنوان بزرگترین شرکت بهره بردار شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب و شرکت ملی نفت ایران، با دارا بودن ۵۴۷ حلقه چاه در محدوده جغرافیایی خود روزانه بیش از یک میلیون بشکه نفت تولید می‌نماید. نیمی از نفت فرآورش شده شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون جهت صادرات به پایانه صادراتی خارک و مابقی به جهت مصارف داخلی به پالایشگاه تهران و پالایشگاه آبادان ارسال می‌گردد.
گاز طبیعی[ویرایش]
از آنجایی که میزان گاز تولیدی به مقدار نفتی که استخراج می‌شود بستگی دارد، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون در حال حاضر به طور میانگین، روزانه حدود ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز طبیعی را تولید و فرآورش می‌نماید، که جهت مصارف خانگی و صنعتی به شرکت ملی گاز ایران تحویل داده می‌شود.
مایعات گازی[ویرایش]
با توجه به اینکه گاز ارسالی به کارخانجات گاز و گاز مایع، گاز غنی می‌باشد، در کارخانه‌های گاز و گاز مایع، گاز خشک و مایعات گازی از هم تفکیک شده و مایعات گازی جهت تأمین خوراک به پتروشیمی بندر امام ارسال می‌گردد. این شرکت در حال حاضر روزانه حدود ۶۵ هزار بشکه مایعات گازی تولید می‌نماید.
آب آشامیدنی و صنعتی[ویرایش]
شرکت کارون دارای دو کارخانه تأمین و تصفیه آب آشامیدنی، صنعتی و خام با ظرفیت ۵۵ هزار متر مکعب در روز است، که آب شرب آن برای مصارف خانگی، برای محله‌های متعلق به شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در اهواز، در مناطق شهرک نفت، نیوسایت و آب صنعتی نیز جهت واحدهای عملیاتی و تأسیسات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نیروی انسانی[ویرایش]
شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون ۵٫۴۰۸ نفر نیروی انسانی در اختیار دارد، که از این تعداد ۱٫۶۰۶ نفر بعنوان نیروی رسمی و ۳٬۹۰۲ نفر به عنوان نیروی پیمانکاری، در ادارات ستادی و عملیاتی این شرکت فعالیت می‌کنند.
میادین عملیاتی[ویرایش]
میدان نفتی اهواز[ویرایش]
مخزن آسماری[ویرایش]
مخزن آسماری میدان نفتی اهواز در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی با حفر چاه شماره ۶ اهواز کشف گردید. اولین چاه این مخزن در مرداد ۱۲۹۱ تا عمق ۱۱۰۰ متری حفاری شد. چاه شماره ۲ اهواز نخستین چاهی است که به سازند آسماری رسید، این چاه تا کلاهک گازی حفاری گردید اما ادامه حفاری آن متوقف شد. بین سال‌های ۱۳۲۸ تا ۱۳۳۶ سه حلقه چاه دیگر حفاری گردید اما حفاری چاه شماره ۶ اهواز نوید تولید از مخزن آسماری را به دنبال داشت.
حفاری این چاه در شهریور ۱۳۳۶ آغاز و در حین حفاری قسمت فوقانی آسماری در فروردین ۱۳۳۷ دچار فوران شد اما سرانجام چاه در سال ۱۳۳۸ بعنوان تولیدی نفت آسماری تکمیل گردید و تولید از آن تا میزان سی و پنج هزار بشکه در روز افزایش یافت.
در ابتدای تولید، فرآورش نفت در مجموعه‌های تفکیک سرچاهی به طور موقت صورت می‌گرفت که با استمرار تولید، واحدهای بهره‌برداری پنج‌گانه فعلی به مرور احداث و در مدار فرآورش نفت و گاز قرار گرفتند. این مخزن در حال حاضر با تعداد ۲۷۰ حلقه چاه تولیدی، تزریقی و مشاهده‌ای و تولید ۶۶۰ هزار بشکه در روز یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال بزرگترین مخازن نفتی می‌باشد.
سازندهای ایلام و سروک[ویرایش]
این مخزن با ترکیبی از سازندهای تولیدی ایلام و سروک دارای حدود ۳۱ میلیارد بشکه نفت در جای اولیه بوده و بهره‌برداری از آن از سال ۱۳۵۰ آغاز گردیده است. با توجه به نقش این مخزن در مجموعه مخازن شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، پس از پایان جنگ ایران و عراق حجم بسیار بالایی از فعالیت‌های حفاری چاه‌ها بر روی این مخزن متمرکز شد و از سال ۱۳۵۸ تا کنون با حفاری ۹۶ حلقه چاه جدید مجموع چاه‌های تکمیلی در این میدان به ۱۵۰ حلقه و کل تولید آن به حدود ۱۴۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است. نفت این مخزن، به دلیل دارا بودن حدود ۳٪ درصد حجمی گاز S2H نیازمند تأسیسات مقاوم در برابر هیدروژن سولفوره است.
میدان نفتی آبتیمور[ویرایش]
میدان نفتی آبتیمور در جنوب غرب اهواز واقع و بوسیله رودخانه کارون به دو قسمت تقسیم شده است. این مخزن با حفر اولین چاه در سال ۱۳۴۶ شناسایی ولی بهره‌برداری از آن پس از اتمام جنگ ایران و عراق و در سال ۱۳۷۰ آغاز گردید.
نفت موجود در این مخزن حدود ۱٫۳ میلیارد بشکه نفت سنگین با حدود ۳ درصد حجمی گاز هیدروژن سولفوره برآورد گردیده است. تاکنون ۵۰ حلقه چاه در سازندهای ایلام و سروک به صورت معمولی و دوگانه حفاری و تکمیل شده است. در حال حاضر از این مخزن روزانه ۴۷ هزار بشکه نفت استحصال می‌شود.
میدان نفتی منصوری[ویرایش]
مخزن آسماری[ویرایش]
مخزن آسماری میدان نفتی منصوری در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی اهواز و در امتداد میادین آبتیمور و سوسنگرد در سال ۱۳۴۲ با حفاری چاه شماره ۱ منصوری کشف گردید. مخزن آسماری این میدان دارای ابعاد ۳۰ کیلومتر طول و ۳ کیلومتر عرض می‌باشد.
از نظر زمین‌شناسی سازند مذکور به ۸ لایه تقسیم‌بندی شده است که با توجه به سطح تماس آب و نفت فقط لایه‌های ۱، ۲ و ۳ در ناحیه نفتی مخزن قرار گرفته‌اند. تاکنون ۱۶ حلقه چاه روی این مخزن حفر گردیده است. در حال حاضر تولید روزانه نفت از این مخزن حدود ۵/۱۱۰ بشکه در روز می‌باشد.
مخزن بنگستان[ویرایش]
تولید از مخزن بنگستان منصوری از سال ۱۳۵۳ با حفاری چاه شماره ۲ و ارسال نفت آن به واحد بهره‌برداری شماره ۱ اهواز آغاز گردید که پس از احداث واحد بهره‌برداری منصوری در سال ۱۳۵۸ فرآورش نفت از طریق واحد مذکور صورت می‌گیرد. این مخزن از دو سازند ایلام و سروک تشکیل گردیده است.
مخزن ایلام[ویرایش]
سازند ایلام شامل ۷ حلقه چاه تولیدی با دبی ۱۳ هزار بشکه در روز و سروک ۴۹ حلقه چاه با دبی ۳۹ هزار بشکه در روز و یک حلقه چاه تکمیلی دوگانه ایلام و سروک با دبی ۸ هزار بشکه در روز می‌باشد. سازند ایلام از سه لایه تشکیل گردیده که لایه ۳ تولیدی آن می‌باشد. سازند سروک دارای دو لایه تولیدی ۴ و ۶ بوده و لایه ۵ در تولید مشارکتی ندارد.
میدان نفتی رامین[ویرایش]
میدان نفتی رامین با ابعاد ۴۰ کیلومتر طول و ۴ کیلومتر عرض در ۳۰ کیلومتری شمال شهر اهواز و در شمال غربی مخزن مارون واقع شده است و دارای نفت نسبتاً سبک در سازند آسماری است. وجود نفت در این مخزن ابتدا در سال ۱۳۵۴ با حفر چاه شماره یک رامین کشف و سپس به وسیله حفاری چاه شماره ۲ رامین مورد تأیید قرار گرفت.
از نظر ساختمانی، طاقدیس کشیده‌ای است که دارای دو خط محوری در امتداد محور شمال و جنوب غرب است. در این میدان کلاً ۷ حلقه چاه حفر شده است که چاه‌های ۱٬۳٬۴٬۷ در بخش غربی مخزن و چاه‌های ۲٬۵٬۶ در بخش شرقی (بخش تولیدی) قرار دارند.
در حال حاضر تولید از چاه‌های شماره ۲ و ۵ صورت می‌گیرد. نفت تولیدی از این دو چاه ۱۹۰۰ بشکه در روز است که به وسیله یک خط لوله ۶ اینچ به طول ۵/۱۷ کیلومتر تا چاه کوپال ۳ و از آنجا از طریق یک خط لوله ۸ اینچ به طول ۱۷ کیلومتر به مرحله دوم بهره بهرداری کوپال منتقل می‌شود.
میدان نفتی دارخوین[ویرایش]
میدان نفتی دارخوین در۶۰ کیلومتری جنوب میدان آبتیمور قرار دارد. توسعه میدان در حال حاضر توسط شرکت ایتالیایی انی با مشارکت شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران در حال انجام است.
تا قبل از تحویل میدان به شرکت انی، شرکت متن، سه حلقه چاه در این میدان حفر شده بود.
نفت تولیدی این چاه از طریق یک خط لوله "۸ اینچ به طول ۷۶ کیلومتر پس از یک مرحله تفکیک در سر چاه به واحد آبتیمور هدایت می‌شود.
میدان نفتی آزادگان[ویرایش]
میدان آزادگان در ۱۱۰ کیلومتری غرب اهواز و جنوب غربی شهرستان هویزه واقع شده است. این میدان منحصربه‌فرد، با مساحتی حدود ۹۰۰ کیلومتر مربع و ذخیره نفت درجایی معادل ۳۳ میلیارد بشکه، یکی از بزرگترین میدان‌های نفتی جهان محسوب می‌گردد و تولید صیانتی از آن، از سال ۱۳۸۶ آغاز شده است.
در حال حاضر روزانه ۳۵ هزار بشکه نفت از ۲۳ حلقه چاه حفاری شده در این میدان برداشت می‌شود و طرح توسعه آن در دستور کار شرکت ملی نفت ایران قرار دارد. نفت استحصال شده از چاه‌ها نیز تا زمان تکمیل تأسیسات فرآورشی به وسیله دو مجموعه تفکیک‌گر شمالی و جنوبی فرآورش می‌شود.
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ «پیام مدیر عامل». درگاه ورودی شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون.
منابع[ویرایش]
- وب‌گاه شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون
- وب‌گاه رسمی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب
- وب‌گاه رسمی شرکت ملی نفت ایران
