مجلس خبرگان رهبری

«مجلس خبرگان» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر کاربردها، مجلس خبرگان (ابهام‌زدایی) را ببینید.

مجلس خبرگان رهبری
خبرگان پنجم
نظام
نظام	تک‌مجلسی
تاریخچه
بنیادگذاری	۲۴ مرداد ۱۳۶۲
سران
رئیس	احمد جنتی، جامعه روحانیت مبارز از ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷
نایب‌رئیس نخست	محمدعلی موحدی کرمانی، جامعهٔ روحانیت مبارز از انتخابات خبرگان ۱۳۹۴
نایب‌رئیس دوم	سید محمود هاشمی شاهرودی، جامعه روحانیت مبارز از انتخابات خبرگان ۱۳۹۴
منشی	سید احمد خاتمی، جامعهٔ مدرسین از انتخابات خبرگان ۱۳۹۴
منشی	قربانعلی دری نجف‌آبادی از انتخابات خبرگان ۱۳۸۵
ساختار
کرسی‌ها	۸۸
کارگروه‌ها	گروه تحقیق موضوع اصل ۱۱۱ قانون‌اساسی گروه آیین‌نامه و موضوع اصل ۱۰۸ قانون‌اساسی گروه اصل ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون‌اساسی گروه بررسی راه‌های پاسداری و حراست از ولایت فقیه گروه سیاسی-اجتماعی گروه امور مالی و اداری
اختیارات	برگزیدن و برکناری رهبر ایران
انتخابات‌ها
نظام رای‌گیری	چندبرنده‌ای اکثریتی
آخرین انتخابات	انتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۳۹۴)
انتخابات آینده	انتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۴۰۲)
تجمع‌گاه
تهران خیابان امام خمینی نرسیده به میدان حر روبه‌روی دانشگاه افسری امام علی
وبگاه
www.majlesekhobregan.ir
پی‌نوشت
رهبر با رای اکثریت قاطع دوسوم اعضا تعیین می‌شود

جمهوری اسلامی ایران
سیاست و حکومت ایران
ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران قانون اساسی مجلس خبرگان مقام رهبری دادگاه ویژه روحانیت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ستاد اجرایی فرمان امام (ره) کمیته امداد امام خمینی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی سازمان تبلیغات اسلامی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سازمان اوقاف و امور خیریه آستان قدس رضوی رئیس‌جمهور قوه مجریه مجمع تشخیص مصلحت نظام قوه مقننه شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی دیوان محاسبات کشور قوه قضائیه دیوان عالی کشور دیوان عدالت اداری دادستانی کل کشور سازمان بازرسی کل کشور سازمان قضایی نیروهای مسلح سازمان ثبت اسناد و املاک کشور قوای نظامی ارتش جمهوری اسلامی ایران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران شوراهای عالی هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه شورای عالی انقلاب فرهنگی شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران شورای عالی استان‌ها شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی شورای عالی فضای مجازی هیئت دولت رئیس جمهور حسن روحانی معاون اول رئیس جمهور اسحاق جهانگیری وزارتخانه‌ها وزارت امور اقتصادی و دارایی علی طیب‌نیا وزارت کشور عبدالرضا رحمانی فضلی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات محمود واعظی وزارت امور خارجه محمدجواد ظریف وزارت اطلاعات سید محمود علوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سید حسن قاضی‌زاده هاشمی وزارت آموزش و پرورش فخرالدین احمدی دانش‌آشتیانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری محمد فرهادی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح حسین دهقان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رضا صالحی امیری وزارت دادگستری مصطفی پورمحمدی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی علی ربیعی وزارت جهاد کشاورزی محمود حجتی وزارت راه و شهرسازی عباس آخوندی وزارت صنعت، معدن و تجارت محمدرضا نعمت‌زاده وزارت نفت بیژن نامدار زنگنه وزارت نیرو حمید چیت‌چیان وزارت ورزش و جوانان مسعود سلطانی‌فر معاونت‌ها ریاست سازمان انرژی اتمی علی‌اکبر صالحی ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران سید محمدعلی شهیدی محلاتی ریاست سازمان حفاظت محیط زیست معصومه ابتکار ریاست سازمان برنامه و بودجه محمدباقر نوبخت ریاست سازمان امور اداری و استخدامی جمشید انصاری ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری زهرا احمدی‌پور معاونت اجرایی رئیس جمهور محمد شریعتمداری معاونت پارلمانی رئیس جمهور حسینعلی امیری معاونت حقوقی رئیس جمهور مجید انصاری معاونت امور زنان و خانواده رئیس جمهور شهیندخت مولاوردی معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور سورنا ستاری در سطح هیئت دولت ریاست بانک مرکزی ولی‌الله سیف دبیر شورای عالی امنیت ملی علی شمخانی ریاست جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران امیرمحسن ضیایی استرآبادی رهبران سید روح‌الله خمینی سیدعلی خامنه‌ای (روند برگزیدگی) رئیس‌جمهوران ابوالحسن بنی‌صدر محمدعلی رجایی سید علی خامنه‌ای اکبر هاشمی رفسنجانی سید محمد خاتمی محمود احمدی‌نژاد حسن روحانی نخست‌وزیران مهدی بازرگان محمدعلی رجایی محمدجواد باهنر محمدرضا مهدوی کنی میرحسین موسوی تغییر سمت به معاون اول معاونان اول حسن حبیبی محمدرضا عارف پرویز داوودی محمدرضا رحیمی اسحاق جهانگیری رئیسان مجلس خبرگان حسینعلی منتظری (خبرگان قانون اساسی) علی مشکینی (دورهٔ اول تا چهارم) اکبر هاشمی رفسنجانی (دورهٔ چهارم) محمدرضا مهدوی کنی (دورهٔ چهارم) محمد یزدی (دورهٔ چهارم) احمد جنتی (دورهٔ پنجم) رئیسان مجلس اکبر هاشمی رفسنجانی(دوره اول و دوم) مهدی کروبی(دوره سوم) علی اکبر ناطق نوری(دوره چهارم و پنجم) مهدی کروبی(دوره ششم) غلامعلی حدادعادل (دوره هفتم) علی اردشیرلاریجانی(دوره هشتم و نهم و دهم) رئیسان قوه قضائیه سید محمد حسینی بهشتی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی محمد یزدی سیدمحمود هاشمی شاهرودی صادق لاریجانی رئیسان سازمان صدا و سیما صادق قطب زاده محمد هاشمی رفسنجانی علی لاریجانی عزت الله ضرغامی محمد سرافراز عبدالعلی علی‌عسکری انتخابات‌ آخرین: انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۴-۱۳۹۵) انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری (۱۳۹۴) پیش‌رو: انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۶) انتخابات پنجمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا (۱۳۹۶)

مجلس خبرگان رهبری مجلسی متشکل از فقیه‌های «واجد شرایط» است که بر اساس اصل ۱۰۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مسئولیت تعیین ولی فقیه (رهبر جمهوری اسلامی) را دارد. مدت هر دورهٔ این مجلس که اعضای آن به وسیلهٔ انتخابات و توسط رأی مستقیم و مخفی مردم انتخاب می‌گردند، هشت سال می‌باشد.

مجلس خبرگان رهبری نیز در اجرای مادهٔ ۱ و ۲ آیین‌نامهٔ داخلی این نهاد، تعداد خبرگان را ۸۸ نفر اعلام کرده‌است.

تعیین حسینعلی منتظری به عنوان قائم مقام رهبری در سال ۱۳۶۴ و انتخاب سید علی خامنه‌ای به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۸ مهمترین تصمیمات این مجلس در دوران فعالیت خود بوده‌است.

دبیرخانهٔ مجلس خبرگان رهبری در شهر قم

مجلس خبرگان رهبری مطابق تعریف قانون اساسی یک مجلس انتخابی تمام عیار است نه انتصابی. این مجلس بعلت حساسیتی که در انتخاب رهبر دارد دارای استقلالی است که هیچ نهاد دیگر ندارد و طبق اصل ۱۰۸ قانون اساسی صلاحیت خودتنظیمی دارد تا هیچ نهادی نتواند این پارلمان کوچک اما راهبردی را تحت نفوذ و تغییرات ناشایست قرار دهد. بعبارتی طبق اظهارات هاشمی رفسنجانی؛ قانون خبرگان با خودش است. یعنی تنها نهادی است که قوانین خودش را خودش وضع می‌کند و هیچ‌کس نمی‌تواند به او فرمان بدهد و به دلیل حساسیت وظیفه عمده جلسات به صورت غیرعلنی و محرمانه برگزار می‌شود... در خبرگان همواره گروهی برای بررسی انتخاب رهبری در صورت پیشامد حادثه تعیین شده است.

ریاست و هیئت رئیسه

نوشتار اصلی: فهرست رئیسان مجلس خبرگان رهبری

ریاست این مجلس از زمان تأسیس در سال ۱۳۶۱ به عهده علی مشکینی بود، پس از رحلت ایشان در سال ۱۳۸۶ این پست به اکبر هاشمی رفسنجانی رسید و در سال ۱۳۸۹ محمدرضا مهدوی کنی جانشین وی شد. پس از فوت او، این پست به محمد یزدی رسید.

• علی مشکینی (۱۳۶۱ تا ۱۳۸۶) -> علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی (۳ مرداد ۱۳۸۶ تا ۱۷ اسفند ۱۳۸۹) -> محمدرضا مهدوی کنی (۱۷ اسفند ۱۳۸۹ تا ۲۹ مهر ماه ۱۳۹۳) -> محمد یزدی (۱۹ اسفند ۱۳۹۳ تا ۴ خرداد ۱۳۹۵) -> احمد جنتی (۴ خرداد ۱۳۹۵ تا کنون)

هیئت رئیسه کنونی (دوره پنجم) شامل رئیس، دو نایب رئیس، دو منشی و دو کارپرداز :

• احمد جنتي (رئيس)
• محمدعلی موحدی کرمانی (نایب رئیس اول)
• سید محمود هاشمی شاهرودی (نایب رئیس دوم)
• قربان‌علی دری نجف‌آبادی (منشی)
• سید احمد خاتمی (منشی)
• سید ابراهیم رئیسی (کارپرداز مالی)
• سید هاشم حسینی بوشهری (کارپرداز فرهنگی)

وظایف مجلس خبرگان رهبری

• اصل ۱۰۷ قانون اساسی:

«پس از رهبر کبیر انقلاب جهانی اسلام و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی که از طرف اکثریت قاطع مردم به مرجعیت و رهبری شناخته و پذیرفته شدند، تعیین رهبر به عهده خبرگان منتخب مردم است. خبرگان رهبری دربارهٔ همه فقهاء واجد شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم بررسی و مشورت می‌کنند هر گاه یکی از آنان را اعلم به احکام و موضوعات فقهی یا مسائل سیاسی و اجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی خاص در یکی از صفات مذکور در اصل یکصد و نهم تشخیص دهند او را به رهبری انتخاب می‌کنند و در غیر این صورت یکی از آنان را به عنوان رهبر انتخاب و معرفی می‌نمایند. رهبر منتخب خبرگان، ولایت امر و همه مسوولیت‌های ناشی از آن را بر عهده خواهد داشت. رهبر در برابر قوانین با سایر افراد کشور مساوی است.»

این اصل قبل از بازنگری سال ۱۳۶۸ انتخاب رهبر را از میان مراجع تقلید و بصورت فردی یا شورایی (سه یا هفت نفره) قید کرده بود.

• اصل ۱۰۸ قانون اساسی:

«قانون مربوط به تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقهاء اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آراء آنان تصویب شود و به تصویب نهایی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هر گونه تغییر و تجدید نظر در این قانون و تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان در صلاحیت خود آنان است.»

• اصل ۱۱۱ قانون اساسی:

«هرگاه رهبر از انجام وظایف قانونی خود ناتوان شود، یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم گردد، یا معلوم شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده‌است، از مقام خود برکنار خواهد شد. تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یکصد و هشتم می‌باشد. در صورت فوت یا کناره گیری یا عزل رهبر، خبرگان موظفند، در اسرع وقت نسبت به تعیین و معرفی رهبر جدید اقدام نمایند.»

کمیسیون‌ها

مجلس خبرگان دارای ۶ کمیسیون با وظایف زیر می‌باشد:

1. کمیسیون تحقیق موضوع اصل یکصد و یازده قانون اساسی: به منظور اجرای اصل یک‌صد و یازدهم قانون اساسی و برای نظارت بر استمرار شرایطی که در اصل پنجم و یک‌صد و نهم قانون اساسی برای رهبری ذکر شده است و تصمیم‌گیری در موارد فقدان آن، تشکیل می‌شود.
2. کمیسیون آیین‌نامه، موضوع اصل ۱۰۸ قانون اساسی: به منظور بررسی و تدوین قوانین مربوط به خبرگان، از جمله انتخابات و آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان، تشکیل می‌گردد.
3. کمیسیون اصل ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون اساسی: دربارهٔ همه موارد مربوط به شرایط و صفات رهبر و دربارهٔ همه کسانی که در مظانّ رهبری قرار دارند، تحقیق و بررسی به عمل آورد و نتایج آن را به هیئت رئیسه ارائه می‌کند. گزارش این کمیسیون، سرّی تلقی می‌شود و به صورت اسناد طبقه‌بندی شده، حفاظت می‌گردد و بدون تصویب مجلس خبرگان، در اختیار دیگری قرار نمی‌گیرد، مگر رهبری، که عنداللزوم به اطّلاع وی می‌رسد.
4. کمیسیون بررسی راه‌های پاسداری و حراست از ولایت فقیه: تحقیق، معرفی و تدریس و ترویج اندیشه حکومت اسلامی و ولایت فقیه.
5. کمیسیون سیاسی ـ اجتماعی: بررسی و اطلاع‌رسانی مسایل سیاسی اجتماعی در ارتباط با وظایف خبرگان.
6. کمیسیون امور مالی و اداری: بررسی امور مالی و اداری مجلس خبرگان.

کمیسیون تحقیق موضوع اصل ۱۱۱ قانون اساسی

به منظور اجرای اصل یک‌صد و یازدهم قانون اساسی و برای نظارت بر استمرار شرایطی که در اصل پنجم و یک‌صد و نهم قانون اساسی برای رهبری ذکر شده‌است و تصمیم‌گیری در موارد فقدان آن، تشکیل می‌شود. این کمیسیون ۱۱ عضو اصلی و ۵ عضو علی‌البدل بوده و تحقیقات و مذاکرات این کمیسیون، محرمانه‌است.

مجلس خبرگان، به وسیله این کمیسیون، موضوع نظارت بر رهبری را به اجرا می‌گذارد. این کمیسیون، باید هرگونه اطّلاعات لازم را در رابطه با اصل صد و یازده، در محدوده قوانین و موازین شرعی، تحصیل کند و نسبت به صحّت و سُقْم گزارش‌های مربوطه، بررسی لازم را به عمل آورد. سایر اعضای خبرگان نیز، اطّلاعات خود را دربارهٔ اصل ۱۱۱ قانون اساسی، در اختیار این کمیسیون قرار می‌دهند. کمیسیون، بعد از بررسی و تحقیق، در صورتی که مطالب مذکور را برای تشکیل اجلاس خبرگان، کافی نداند، موضوع را با عضو یا اعضای خبرگان که اطّلاعات را در اختیار گذارده‌اند، در میان می‌گذارد و توضیحات خود را ارائه می‌کند و در صورتی که آنان قانع نشدند، اگر اکثریّت نمایندگان، تقاضای تشکیل جلسه فوق‌العاده را کنند، اجلاسیّه مجلس خبرگان، برگزار می‌شود. در مصاحبه رئیس مجلس خبرگان با جراید عنوان شد: نظارت خبرگان بر رهبری نظارت «حراستی» است. یعنی اینکه نگذاریم رهبری مورد هجمه قرار گیرد. باید سینه خود را درمقابل دشمنان سپر کنیم تا رهبری ضربه نخورد. در حالیکه هاشمی رفسنجانی این نظارت را صلاحیتی میداند و میگوید خبرگان رهبری وظیفه دارد همواره مراقب باشد که رهبری صلاحیت لازم را طبق شرایطی که قانون اساسی تعریف کرده دارا باشد.

در حال حاضر ریاست این کمیسیون را محمد یزدی برعهده دارد. سید محمود هاشمی شاهرودی و دری نجف آبادی به ترتیب به عنوان نواب اول و دوم رئیس فعال هستند و سید ابراهیم رئیسی و سید هاشم حسینی بوشهری به عنوان منشی و محسن مجتهد شبستری به عنوان مخبر این کمیسیون انتخاب شدند.

انتخابات خبرگان

برابر با ماده ۸ از فصل پنجم قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری، (اصلاحی تیر ۱۳۶۹)، خبرگان با اکثریت نسبی آرای شرکت‌کنندگان (رأی بیشتر) انتخاب می‌شوند و در اینصورت انتخابات خبرگان رهبری یک مرحله‌ای است.

شرایط نامزدان

طبق ماده ۳ مصوب شورای نگهبان، نامزدان خبرگان مردم باید دارای شرایط زیر باشند:

1. اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخلاقی
2. اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعض مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولیّ فقیه واجد شرایط رهبری، را تشخیص دهد.
3. بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز.
4. معتقد بودن به نظام جمهوری اسلامی ایران.
5. نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی

تبصره ۱ – مرجع تشخیص دارا بودن شرایط فوق، فقهای شورای نگهبان قانون اساسی می‌باشند.

تبصره ۲ – کسانی که رهبر معظم انقلاب – صریحاً و یا ضمناً – اجتهاد آنان را تأیید کرده باشد، از نظر علمی نیاز به تشخیص فقهای شورای نگهبان نخواهند داشت.

تبصره ۳ – ضرورت ندارد که نامزدان، ساکن و یا متولد حوزه انتخابیه خود باشند.

شورای نگهبان برای احراز اجتهاد نامزدان، تأیید اجتهاد آنها در دوره‌های قبل یا شرکت در آزمون علمی اجتهاد و کسب حد نصاب نمره علمی را منظور می‌دارد. همچنین تأیید اجتهاد توسط شخص رهبر ملاک تأیید اجتهاد علمی است.

شرایط انتخاب کنندگان

انتخاب کنندگان باید دارای شرایط زیر باشند:

1. تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2. داشتن هجده سال تمام در روز اخذ رأی.

همچنین طبق یک ماده قانونی اشخاص زیر از حق انتخاب کردن، محرومند:

1. صغار و مجانین.
2. محرومین از حقوق اجتماعی.

تاریخچه مجلس خبرگان

نخستین مجلس خبرگان رهبری

نخستین مجلس خبرگان رهبری در شرایطی تشکیل شد که کشور در حال جنگ با عراق بود. انتخابات این مجلس در تاریخ ۱۹ آذر ۱۳۶۱ برگزار شد که نزدیک ۱۸ میلیون نفر در آن شرکت کردند. در این دوره ۷۵ نفر از نمایندگان مجلس خبرگان تعیین شدند و انتخابات بقیه نمایندگان به دور دوم کشید. این مجلس در ۲۴ مرداد ۱۳۶۲ با پیام امام خمینی آغاز به کار کرد.

درصد مشارکت مردم

اولین دوره

تاریخ برگزاری انتخابات: ۱۹ آذر سال ۱۳۶۱

تعداد ثبت نام کنندگان: ۱۶۸ نفر

رد صلاحیت‌ها: ۱۲ نفر

انصراف دهندگان: ۱۰ نفر

تعداد حوزه انتخابیه: ۲۴

تعداد نمایندگان: ۸۲ نفر

درصد مشارکت: ۷۷٫۳۸٪

دومین دوره

تاریخ برگزاری انتخابات: ۱۶ مهر ۱۳۶۹

تعداد ثبت نام کنندگان: ۱۸۰ نفر

رد صلاحیت‌ها: ۶۲ نفر

انصراف دهندگان: ۱۲ نفر

تعداد حوزه انتخابیه: ۲۴

تعداد نمایندگان: ۸۳ نفر

درصد مشارکت: ۴۱٪

سومین دوره

تاریخ برگزاری انتخابات: ۱ آبان ۱۳۷۷

تعداد ثبت نام کنندگان: ۳۹۶ نفر

رد صلاحیت‌ها: ۲۱۴ نفر

انصراف دهندگان: ۱۳ نفر

تعداد حوزه انتخابیه: ۲۸

تعداد نمایندگان: ۸۶ نفر

درصد مشارکت: ۴۶٫۳٪

چهارمین دوره

تاریخ برگزاری انتخابات: ۲۴ آذر ۱۳۸۵

تعداد ثبت نام کنندگان: ۴۹۳ نفر

رد صلاحیت‌ها:

انصراف دهندگان:

تعداد حوزه انتخابیه:

تعداد نمایندگان: ۸۶ نفر

درصد مشارکت: ۶۰٪

پنجمین دوره

تاریخ برگزاری انتخابات: ۷ اسفند ۱۳۹۴

تعداد ثبت نام کنندگان: ۸۰۱ نفر

رد صلاحیت‌ها:۶۳۵

انصراف دهندگان:

تعداد حوزه انتخابیه:۳۱

تعداد نمایندگان: ۸۸ نفر

درصد مشارکت: ۶۲٪

اقدامات و عملکرد مجلس خبرگان

انتخاب آیت‌الله منتظری به قائم مقامی رهبری

انتخاب آیت‌الله منتظری به قائم مقامی رهبری با توجه به نظر بعضی خبرگان در مجلس خبرگان پیگیری و عملی شد اما قرار بود این موضوع بصورت مخفی بماند. اما اولین بار توسط باریک بین امام جمعه زنجان و نماینده خبرگان در نماز جمعه این شهر برای عموم علنی شد.

انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری

بعد از مرگ سید روح‌الله خمینی، مجلس خبرگان با بررسی روی افراد مختلف نظیر میرزا هاشم آملی، سید محمدرضا گلپایگانی و سید علی خامنه‌ای در نهایت به آیت‌الله خامنه‌ای جهت رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران، رای داد و او را به رهبری انتخاب کرد.

انتقاد از عدم حضور متخصصان غیرمجتهد در مجلس خبرگان

برخی از حقوقدانان معتقدند که نام مجلس خبرگان با وظیفه نمایندگان آن منطبق نیست چرا که وظیفه اصلی نمایندگان تعیین رهبری است و طبق اصل ۱۰۹ قانون اساسی رهبری باید دارای ۸ شرط از جمله فقاهت، سیاسی، مدیریت و ... باشد تا نمایندگان این مجلس وی را برگزینند، درحالیکه برای این نمایندگان تنها بر روی یک مورد تخصص یعنی فقاهت تأکید می‌شود؛ لذا باید یا نام مجلس به مجلس خبرگان فقهی تغییر کند و یا اینکه آئین‌نامه خبرگان تغییر یافته و نمایندگانی از سایر تخصص‌ها و از جمله سایر ادیان و مذاهب و زنان در آن حضور پیدا کنند.

ظاهراً در پاسخ به این انتقاد ابراز شده است که مسلماً نمایندگان خبرگان باید رهبر را با توجه به شرایط هشتگانه برگزینند اما در عین حال داشتن اجتهاد فقهی برای آنها در کنار دیگر تخصصها شرط اصلی می‌باشد چرا که تشخیص مهمترین شرط رهبری یعنی فقاهت و اشراف بر احکام شرعی توسط مجتهدین صورت می‌گیرد و بنا به اهمیت ویژه لازم است همه اعضای خبرگان نسبت به این شرط مهم اشراف داشته باشند. بعبارتی نماینده خبرگان با هر تخصص مورد نیاز الزاماً باید مجتهد نیز باشد. از سویی در حقیقت تخصصهای دیگر فقاهتی و در سایه فقه هستند یعنی اگر سیاست یا مدیریت شرط است، از منظرگاه فقهی و دینی شرط است نه مطلق سیاست یا مدیریت، و کارایی این شرایط با توجه به دیدگاه فقهی دینی مد نظر است نه کارایی صرف یا صرف تخصص آکادمیکی. همچنین بطور نسبی داشتن همه تخصصها و توانایی‌های لازم از جمله سیاستمداری، مدیریت، آگاهی به اوضاع روز و... در تأیید صلاحیت نامزدان درنظر گرفته می‌شود.

پراکنش کرسی‌ها

پراکنش ۸۸ کرسی مجلس خبرگان در استانهای ایران در دوره پیش‌رو:

استان	تعداد کرسی	استان	تعداد کرسی	استان	تعداد کرسی	استان	تعداد کرسی	استان	تعداد کرسی
آذربایجان شرقی	۵	آذربایجان غربی	۳	اردبیل	۲	اصفهان	۵	البرز	۲
ایلام	۱	بوشهر	۱	تهران	۱۶	چهارمحال و بختیاری	۱	خراسان جنوبی	۱
خراسان رضوی	۶	خراسان شمالی	۱	خوزستان	۶	زنجان	۱	سمنان	۱
سیستان و بلوچستان	۲	فارس	۵	قزوین	۲	قم	۱	کردستان	۲
کرمان	۳	کرمانشاه	۲	کهگیلویه و بویراحمد	۱	گلستان	۲	گیلان	۴
لرستان	۲	مازنداران	۴	مرکزی	۲	هرمزگان	۱	همدان	۲
یزد	۱

جستارهای وابسته

• فهرست نمایندگان مجلس خبرگان رهبری
• فهرست رئیسان مجلس خبرگان رهبری
• برگزیدگی سید علی خامنه‌ای به مقام رهبری

منابع

• وب‌گاه مجلس خبرگان رهبری
• «مجموعه قوانین و مقررات مجلس خبرگان رهبری». وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران. 

پیوند به بیرون

• وب‌گاه مجلس خبرگان رهبری
• روند شکل‌گیری مجلس خبرگان رهبری پرتال آفتاب
• نگاهی به قوانین مربوط به انتخابات مجلس خبرگان