جنگ غزه ۲۰۰۸–۲۰۰۹ میلادی
| جنگ غزه ۲۰۰۸ - ۲۰۰۹ | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخشی از نزاع عرب‌ها و اسرائیل | |||||||||||
 دود برخاسته از بمباران، غزه، ۹ ژانویه ۲۰۰۹ |
|||||||||||
|
|||||||||||
| جنگندگان | |||||||||||
 ارتش اسرائیل |
 حماس جهاد اسلامی[۱][۲] کمیته‌های مقاومت مردمی[۳] |
||||||||||
| فرماندهان | |||||||||||
| ایهود باراک گبی اشکنازی الی ماروم ایدو نهوشتان ایوآو گالانت یایر گلان |
خالد مشعل اسماعیل هنیه محمد الضیف محمود الزهار † نزار ریان † سعید صیام |
||||||||||
| نیروها | |||||||||||
| *۲۰٬۰۰۰ سرباز پیاده‌نظام.[۴] *۳۰۰ هواگرد شامل:اف-۱۶-هلیکوپتر آپاچی-ای‌اچ-۱ کبرا-هواپیمای بدون سرنشین *۳۰۰ تانک مرکاوا *۱۰۰ نفربر زره‌پوش ام۱۱۳ *۱۰۰ کاترپیلار دی۹ *توپخانه سولتام ام-۷۱ *ناوچه توپدار |
تعداد شبه‌نظامیان فلسطینی نامشخص است. موشک قسام موشک گراد سلاحهای سبک |
||||||||||
| تلفات | |||||||||||
| کشته‌ها:۱۳ نفر سرباز:۱۰[۵][۶] شهروند:۳[۶] زخمی‌ها:۵۱۸ نفر[۷] سرباز:۳۳۶ |
کشته‌ها:۱٬۳۰۰ نفر[۸] شبه‌نظامی:۴۰۰ تا ۶۵۰[۹] غیرنظامی: ۷۰۰[۱۰] تا +۸۴۴[۱۱] زخمی‌ها:۵۳۰۰+ نفر[۱۲] |
||||||||||
| در طول جنگ ۴۰۰۰ منزل مسکونی نوار غزه ویران شد.[۱۳] | |||||||||||
نبرد اسرائیل و حماس در غزه بخشی از نزاع عرب‌ها و اسرائیل است که از ۲۷ دسامبر سال ۲۰۰۸ تا ۱۷ ژانویه سال ۲۰۰۹ به طول انجامید. در اسرائیل با نام عملیاتی عملیات سرب گداخته[۱۴] (به عبری: מבצע עופרת יצוקה)، و در میان اعراب با نام کشتار غزه (به عربی: مجزرة غزة) یاد می‌شود.[۱۵] از آن‌جا که اولین روز نبرد با بیشترین شمار کشته و زخمی فلسطینی در یک روز از سال ۱۹۴۸ تاکنون پایان یافت،[۱۶] این روز در میان بخشی از عرب‌ها به روز کشتار شنبه سیاه معروف شد.[۱۷]
نبرد اسرائیل و حماس در غزه اندکی پس از خاتمه توافقنامه شش‌ماهه‌ای که بین اسرائیل و حماس و ۱۲ گروه شبه‌نظامی به امضا رسیده بود، شروع شد. بر اساس آن توافقنامه حماس و اسرائیل متعهد شده بودند تا از دست‌زدن به عملیات مسلحانه علیه خاک یکدیگر خودداری کنند. در طول این شش ماه، اسرائیل حماس را به نقض قرارداد بدلیل پرتاب راکت به سمت خاک خود متهم کرده و حماس اسرائیل را به نقض قرارداد به دلیل ادامه محاصره اقتصادی و سوختی غزه متهم کرد.[۱۸]
اسراییل این حملات را در تاریخ ۲۷ دسامبر ۲۰۰۸ میلادی و در ساعت ۱۱:۳۰ به وقت محلی آغاز کرد و در شبانگاه تاریخ ۱۷ ژانویه ۲۰۰۹ میلادی و پس از سه هفته عملیات نظامی همه‌جانبه علیه حماس در نوار غزه، «آتش‌بس یکجانبه» اعلام کرد.[۱۹] اسرائیل بعد از اعلام آتش‌بس از بازگشایی گذرگاههای نوار غزه امتناع ورزیده و در نتیجه بازسازی ویرانه‌های این منطقه عملی نشده‌است. اسرائیل دلیل این کار را جلوگیری از ورود سلاحهای بیشتر به این منطقه عنوان کرده.[۲۰] بعد از اعلام آتش‌بس، هر از چندگاهی درگیریهای پراکنده‌ای میان طرفین گزارش شده است.[۲۱]
به گفته ارتش اسرائیل، تعداد کشته‌شدگان اسرائیلی تا روز نوزدهم جنگ، شامل ۳ غیرنظامی و ۱۰ نظامی بود.[۲۲][۲۳] در مورد تعداد کشته شدگان فلسطینی اختلاف نظر وجود دارد و به دلیل اجازه ندادن اسرائیل جهت ورود خبرنگاران بین‌المللی به غزه، امکان تأیید آمار تلفات و زخمی‌ها به طور مستقل وجود ندارد.[۲۴] بر اساس برآوردهای مرکز حقوق بشر فلسطین و وزارت بهداشت فلسطین، آمار کشته‌شدگان فلسطینی بین ۱۳۱۴ و ۱۴۳۴ متغیّر است.[۲۵][۲۶] جنگ غزه به زیرساختهای صنعتی، اقتصادی و بهداشتی نوار غزه خسارات متعددی وارد آورد.[۲۷]
در طول جنگ شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در قطعنامه‌ای اسرائیل را متهم به «نقض فاحش حقوق بشر» کرد و در عین حال خواستار پایان یافتن حملات موشکی علیه شهروندان اسرائیل شد.[۲۸][۲۹] گزارش کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد که توسط ریچارد گلدستون تهیه شده بود، اسرائیل و حماس را متهم به ارتکاب جرایم جنگی کرد. از جمله استفاده از فسفر سفید برای حمله به ساختمان‌های آژانس امدادرسانی به آوارگان، هدف قرار دادن بیمارستان القدس و حمله به بیمارستان الوفا.[۳۰] اقدام حماس نیز در پرتاب راکت به اسرائیل به عنوان جنایت ضد بشری شمرده شد.[۳۱]
محتویات
پیش‌زمینه[ویرایش]
محاصره غزه که از سال ۲۰۰۷ و در پی پیروزی حماس در انتخابات و شکست جنبش فتح و توافق امنیتی مصر و اسرائیل شروع شده بود،[۳۲] در سال ۲۰۰۸ با ادامه درگیریهای پراکنده میان اسرائیل و حماس تشدید شد.[۳۳] براساس توافقنامه‌ای که در ۱۹ ژوئن ۲۰۰۸ میلادی بین اسرائیل و حماس و ۱۲ گروه شبه نظامی با میانجی‌گری کشور مصر به امضا رسیده بود، حماس و نیروهای دفاعی اسرائیل متعهد شده بودند تا از دست‌زدن به عملیات مسلحانه علیه خاک یکدیگر خودداری کنند. اما در طول شش ماه، حماس و اسرائیل بارها یکدیگر را به نقض قرارداد متهم کردند.[۱۸][۳۴][۳۵] از طرفی اسرائیل پرتاب راکت به سمت خاک خود را نقض آتش‌بس در نظر گرفته و از طرف دیگر حماس ادامه محاصره اقتصادی و سوختی غزه توسط اسرائیل را نقض آتش‌بس عنوان کرد.[۳۶][۳۷]
اسرائیل و حماس یکدیگر را در این مدت به نقض توافقنامه ۱۹ ژوئن که با میانجی‌گری مصر امضا شده بود متهم می‌کردند. اسرائیل اعلام می‌کرد که موشک‌پرانی بعد از این توافقنامه هیچ‌گاه به طور کامل متوقف نشده است و قاچاق اسلحه به نوار غزه ادامه دارد. حماس نیز عنوان می‌نمود که محدودیت‌های ورود کالا به نوار غزه بطور کامل برطرف نشده است. همچنین نیروهای اسرائیلی نیز حملاتی به درون منطقه غزه داشته‌اند ونیروهایی از حماس در این حملات کشته شده‌اند.[۳۸]
سازمان ملل متحد و منابعی اسرائیلی پرتاب راکت و خمپاره از نوار غزه به خاک اسرائیل در طول تابستان ۲۰۰۸ را گزارش نموده‌اند.[۳۸] اسرائیل از روز ۵ نوامبر با بستن گذرگاههای باریکه غزه، ارتباط ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار فلسطینی را با جهان خارج کاملاً قطع کرد.[۳۹] در تاریخ ۱۹ دسامبر ۲۰۰۸ میلادی (آخرین روز از آتش‌بس شش‌ماهه)، حماس اعلام کرد که آتش‌بس شش‌ماهه با اسرائیل خاتمه یافته است. حماس محاصره اقتصادی غزه را دلیلی برای خودداری از تمدید آتش‌بس ذکر کرد.[۱۸] پس از ایجاد محاصره غزه، ارتباط این منطقه با دنیای خارج قطع شد. در این زمان صدمات اقتصادی به اقتصاد غزه وارد شد. به طور مثال تمام کارخانجات پوشاک و نود درصد کارخانجات ساختمانی تعطیل و کارگران آن بیکار شدند. سازمان ملل در ماه اوت ۲۰۰۸ هشدار داد که با ادامه این وضع طی چند هفته آینده، غزه صد درصد محتاج به کمکهای بشر دوستانه خواهد بود.[۴۰] دفتر هماهنگی کمکهای انسانی سازمان ملل متحد در غزه گزارش داد که نیمی از دستگاه‌های بیمارستان شفای غزه به خاطر فقدان انرژی و قطعات یدکی از کار افتاده بود. به گزارش نهاد امدادی اوکسفوم، تأمین آب آشامیدنی هم با اشکال روبرو شده و به علت عدم دسترسی به کلر، تصفیه آن از نیمه دسامبر غیرممکن بود.[۳۹]
گزارش جنگ[ویرایش]
عملیات نظامی جنگ غزه[ویرایش]
در تاریخ ۱۹ دسامبر ۲۰۰۸ میلادی (آخرین روز از آتش‌بس شش‌ماهه)، حماس اعلام کرد که آتش‌بس شش‌ماهه با اسرائیل خاتمه یافته است و موافقت‌نامه آتش‌بس تمدید نخواهد شد. حماس محاصره اقتصادی غزه را دلیلی برای خودداری از تمدید آتش‌بس ذکر کرد.[۱۸] در جواب، اسرائیل عنوان کرد محاصره کامل تنها زمانی لغو می‌شود که هیچ موشکی به سوی اسرائیل پرتاب نشود.[۴۱]
اسرائیل ۵ روز پس از پایان آتش‌بس و شروع مجدد موشک‌پراکنی حماس به جنوب اسرائیل، در ساعت ۱۱:۳۰ صبح به وقت محلی، حملات هوایی گسترده‌ای را به وسیلهٔ ۶۴ هواپیمای جنگنده و هلیکوپتر آغاز کرد.[۴۲][۴۳]
در ساعات نخست حمله حدود ۱۰۰ تُن موشک و بمب به سوی اهداف متعلق به سازمان حماس در نوار غزه شلیک شد.[۴۴]
نیروی دریایی اسرائیل در ۲۹ دسامبر ۲۰۰۹ جنگ دریایی خود را آغاز کرد.[۴۵]
نیروی زمینی ارتش اسرائیل در ۳ ژانویه ۲۰۱۰ از گذرگاه کارنی اقدام به پیشروی به داخل نوار غزه کرد و به این ترتیب جنگ زمینی آغاز شد.[۴۶]
آتش‌بس یکجانبه از سوی اسرائیل[ویرایش]
درحالی که ۳ هفته از آغاز نبرد هوایی، زمینی و دریایی در نوار غزه می‌گذشت؛[۴۷] اسرائیل در روز شنبه ۱۸ ژانویه ۲۰۰۹ میلادی، با اعلان آتش‌بس یکجانبه، خبر از دست‌یابی به اهداف مورد نظر خود در «عملیات سرب گداخته» کرد. این در حالی است که تحلیلگران روزنامه آمریکایی یواس‌ای تودی معتقدند نیروی نظامی حماس بعد از جنگ تضعیف نشده و پابرجاست.[۴۸] مهم‌ترین اهداف بدست آمده از دید اسرائیل، آسیب زدن به شاخه نظامی حماس، کاهش توانایی پرتاب موشک از نوار غزه به سوی اسرائیل و جلوگیری از ورود سلاح قاچاق به غزه عنوان شده است. دولت اسرائیل همچنین این حمله را پیغامی برای حزب‌الله لبنان و نظام جمهوری اسلامی ایران خواند.[۴۹]
این درحالی است که اسرائیل پیشتر هدف حملهٔ خود را نابودی توان موشکی دولت حماس و توقف حملات موشکی عنوان کرده بود.[۵۰][۵۱]
بر اساس مفاد آتش‌بس اولیه، دولت اسرائیل بازشدن گذرگاههای نوار غزه را منوط به قبول مفاد آتش‌بس از سوی حماس کرده است.[۵۲]
به دنبال اعلام آتش‌بس یک طرفه از جانب اسرائیل در نوار غزه، از ساعت دو بامداد ۱۸ ژانویه به وقت اورشلیم آرامش موقت برقرار گردید ولی از ساعت هفت بامداد به وقت اسرائیل حملات موشکی از سرگرفته شد و چندین راکت به سوی شهرهای اسرائیلی پرتاب گردید.[۵۲] اسرائیل نیز با حملات هوایی خود، حملات موشکی حماس را پاسخ گفت.[۵۳] همچنین گزارش رسید که در داخل شهر غزه نیز افراد مسلح به سوی سربازان اسرائیلی آتش گشودند که با تیراندازی متقابل روبرو شدند.[۵۴]
یک روز پس از اعلام آتش‌بس یک جانبه اسرائیل در نوار غزه، حماس اعلام کرد این گروه و دیگر گروههای مبارز فلسطینی به مدت یک هفته آتش‌بس اعلام می‌کنند. این خبر را موسی ابومرزوق بیان کرد و از اسرائیل خواست که در این مدت سربازانش را از غزه خارج سازد.[۵۳]
یکی از شروط اسرائیل برای امضای یک قرارداد آتش‌بس طولانی‌مدت، آزادی گیلاد شالیت است. شائول موفاز به رهبران حماس هشدار داده که در صورت آزاد نشدن این سرباز که بیش از دو سال گروگان حماس است، ترور رهبران این سازمان را از سر خواهد گرفت.[۵۵]
هفته‌نامه آمریکایی تایم در شماره مورخ ۸ ژانویه ۲۰۰۹ در مقاله‌ای به بررسی نتایج جنگ پرداخت. تایم اظهار می‌کند که آنچه از این جنگ در اذهان ماند، تصویر غیر نظامیان کشته شده‌ای بود که در خارج یکی از مدارس متعلق به سازمان ملل پناه گرفته بودند. فرماندهان جنگی و سیاستمداران اسرائیل به خوبی از این واقعیت آگاهی دارند که حذف حماس تقریباً غیرممکن می‌باشد. نتیجه جنگ برای اسرائیل راضی‌کننده نیست، حماس صدمه خورده است اما قادر به بازسازی خود است و اسرائیل تنها موقتاً توانسته که از حملات مصون باشد. همچنین افکارعمومی خشمگین منطقه به سبب اقدامات اخیر اسرائیل، امکان نزدیکی دولت‌های عرب منطقه را به این رژیم برای تعامل در مورد ایران، کشور حامی حماس، را مشکل‌تر ساخته است.[۵۶]
جنگ رسانه‌ای[ویرایش]
ارتش اسرائیل و دولت مصر از ۲۷ دسامبر ۲۰۰۸(روز آغاز تهاجم) از ورود خبرنگاران خارجی به داخل نوار غزه جلوگیری بعمل آوردند. این عمل موجب اعتراض گسترده خبرنگاران بین‌المللی شد.[۵۸] بر همین اساس خبرنگاران بین‌المللی مجبور شدند از ارتفاعات مشرف به شهر غزه که در محدوده نوار مرزی طرفین درگیر است اخبار خود را مخابره کنند.[۵۹]
خبرگزاری CNN معتقد است این اقدام اسرائیل نوعی تغییر تاکتیک رسانه‌ای نسبت به جنگ سال۲۰۰۶ با حزب‌الله است که به خبرنگاران اجازه داده می‌شد از تمام صحنه‌ها تصویربرداری کنند.[۵۹] سیاستمداران اسرائیل به‌اتفاق هم‌نظرند که فعالیت آزادانه خبرنگاران در جنگ سال۲۰۰۶ یک فاجعه تبلیغاتی برای دولت اسرائیل بوده و می‌بایست از تکرار این اشتباه در جنگ با حماس جلوگیری بعمل آورد.[۶۰]
در همین راستا ارتش اسرائیل به تعدادی خبرنگار اسرائیلی(۳ نفر[۵۷]) اجازه همراهی با ارتش و ورود به غزه و انتشار اخبار از موضوعات مورد نظر آنها را داد.[۵۹]
تصاویر از داخل غزه توسط ژورنالیست‌هایی که برای خبرگزاری‌هایی چون رامتان و الجزیره کار می‌کردند به جهان مخابره می‌شد. حماس در داخل غزه تصاویر ارسال شده توسط رسانه‌ها را کنترل می‌کرد و تصاویر معدوی از اعضای حماس یا موشک‌های شلیک شده به سمت اسرائیل مشاهده شد. ارتش اسرائیل به گروههای تصویربردار غربی اجازه فعالیت در مرز را داد با این وجود تصاویر گرفته شده توسط کارکنان بی‌بی‌سی مورد سانسور ارتش اسرائیل قرار می‌گرفت.[۵۷]
با بالا گرفتن کار و شدت‌گرفتن فشار رسانه‌گران، دادگاه عالی اسرائیل در روز ۳۱ دسامبر حکمی صادر کرد که طبق آن دولت اسرائیل بایست به رسانه‌گران اجازهٔ ورود به غزه را بدهد.[۶۱]
حماس و ارتش اسرائیل نیز تصاویری را مستقلاً در وبگاه یوتیوب منتشر کردند.[۵۹]
جنگ روانی[ویرایش]
اسرائیل و حماس، هردو در خلال جنگ غزه از عملیات جنگ روانی علیه نیروهای طرف مقابل استفاده می‌کردند. در طول عملیات زمینی ارتش اسرائیل، حماس چندین مرتبه ادعا کرد که توانسته جمعی از نظامیان اسرائیل را کشته یا دستگیر نماید.[۶۲] اسرائیل نیز از طریق پخش اعلامیه با کمک هواگرد، ساکنان غیر نظامی منطقه بحران را تهدید می‌کرد که در صورتی که منازل خود را ترک نکنند، خانه‌های آنها مورد هدف قرار خواهد گرفت.[۶۳]
تلفات[ویرایش]
فلسطین[ویرایش]
نیروهای دفاعی اسرائیل تعداد نظامیان فلسطینی کشته شده را ۷۰۰ و غیرنظامیان را حدود ۲۵۰ نفر برآورد کرده، اسرائیل اعلام کرده که ۷۰ درصد کشته‌شدگان فلسطینی را مبارزان تشکیل می‌دهند.[۶۴] این در حالیست که مرکز حقوق بشر فلسطین تعداد کشتگان جنگ را ۱۴۳۴ نفر شامل ۹۶۰ شهروند، ۲۳۵ مبارز و ۲۳۹ پلیس معرفی کرده‌است.[۲۵]
بنابر گزارش وزارت بهداشت فلسطین ۱۳۱۴ فلسطینی کشته شده‌اند که در این میان ۴۱۲ نفر، کودک بوده‌اند. گروههای فلسطینی در مجموع از کشته شدن ۱۵۸ نظامی عضو گروههای خود خبر می‌دهند. حماس تعداد کشتگان خود را ۴۸ نفر، جهاد اسلامی ۳۸ نفر و کمیته‌های مقاومت مردمی ۳۴ نفر اعلام می‌کنند.[۲۶]
از آنجایی که اسرائیل اجازه ورود خبرنگاران بین‌المللی به غزه را نداد، امکان تایید آمار تلفات و زخمی‌ها به طور مستقل وجود ندارد.[۶۵] نشریه آلمانی اشپیگل مدعی شده‌است که تصاویری که در سطح جهان انتشار می‌یابند، تصاویری است که از فیلتر سازمان حماس گذشته‌اند، تصاویر رزمندگان حماس بصورت مجروح، کشته و یا در حال عملیات نظامی منتشر نمی‌شود و ناظران سازمان حماس مانع از گرفتن چنین عکس‌هایی می‌شوند. همچنین از وضعیت اعضای حماس خبری گزارش نمی‌شود.[۶۶] بنابر گزارش رادیو آلمان حماس در جریان جنگ غزه از خانهٔ غیرنظامیان به عنوان پناهگاه استفاده و بدین‌سان آتش اسراییل را به خود جلب می‌کردند؛ بسیاری از مردم غزه حماس را مقصر خرابی خانه‌های خود می‌دانند.[۶۷]
به گفته مقامات حماس بیشتر کشته شدگان اولین حمله اسرائیل از نیروهای پلیس عضو حماس بودند ولی در بین کشته شدگان افرادغیر نظامی از جمله زنان و کودکان نیز وجود داشتند.[۶۸] طبق اعلام یونیسف، تنها در بمباران‌های روز نخست تا روز سوم حمله، ۳۰ کودک فلسطینی کشته و بیش از ۱۵۰ کودک زخمی شده‌اند.[۶۹]
چند تن از فرماندهان امنیتی حماس از جمله توفیق جابر، رئیس پلیس نوار غزه و اسماعیل الجبری، رئیس یگان امنیت و حفاظت پلیس غزه از کشته‌شدگان این حملات بودند.[۷۰] چهل نفر از کشته‌شدگان نیز از نیروهای جدید پلیس بوده‌اند که در زمان حمله، برای مراسم دریافت سردوشی در مقر پلیس شهر غزه حضور داشته‌اند.[۷۱] در حملاتی که پس از حمله اول و شب هنگام انجام شد، اسرائیل با تلفن برخی از فلسطینیان را که در نزدیکی اهداف موشکی بودند درجریان حمله قرار داد و از آنها خواست خانه‌های خود را ترک کنند تا کشته نشوند.[۷۲]
روبرت برنستین، رئیس سابق شورای دیده‌بان حقوق بشر عنوان کرد که گروه حماس عمداً خط مقدم جبهه خود را در مقابل نیروهای اسرائیلی به درون مناطق مسکونی متمایل می‌سازد. حماس از این طریق تلفات غیرنظامی را جایگزین تلفات نظامی قرار می‌دهد.[۷۳][۷۴]
اسرائیل[ویرایش]
بگفته ارتش اسرائیل، تا روز نوزدهم جنگ سیزده اسرائیلی کشته شده‌اند که از این بین سه غیرنظامی و یک سرباز در اثر شلیک راکت از غزه به اسرائیل کشته و نه سرباز در جریان نبردهای نوار غزه کشته شده‌اند. همچنین ده نفر جراحت متوسط تا جدی برداشته و ۲۹ نفر جراحت سطحی. همچنین ۱۱۴ نفر نیز بخاطر «شوک» درمان شده‌اند. آمار ارائه شده از حماس در مورد تلفات جنگی وارده بسیار بیشتر است.[۲۳][۷۵][۷۶]
وبگاه خبرگزاری العالم اعلام کرد که نیروهای مقاومت فلسطینی نیز در بیانیه‌های خود آمارهایی متفاوت از کشته شدگان و زخمیهای اسرائیلی جنگ غزه منتشر کرده‌اند. مبارزان فلسطینی تعداد کشته‌شدگان اسرائیلی را ۲۵۶ نفر و زخمیهای آنها را ۱۳۰۰ برآورد نموده‌اند. از میان کشته‌شدگان ۲۰۳ نفر نظامی و ۵۳ نفر غیرنظامی معرفی شده‌است.[۷۷]
اتهام جنایات جنگی[ویرایش]
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ۱۲ ژانویه قطعنامه‌ای در محکومیت اقدامات اسرائیل در نوار غزه صادر کرده و این کشور را متهم به «نقض فاحش حقوق بشر» کرد در مقابل این شورا خواستار پایان یافتن حملات موشکی علیه شهروندان اسرائیل شد،[۲۹][۷۸] کانادا به این قطعنامه رأی مخالف و اعضای اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی رأی ممتنع دادند. چین، روسیه، کشورهای آمریکای لاتین و کشورهای مسلمان‌نشین از این قطعنامه حمایت کردند.[۷۹] اسرائیل قطعنامه را غیرمنصفانه دانست و اظهار داشت که این قطعنامه کمکی به صلح و فلسطینیانی که در نوار غزه در حال رنج بردن هستند نمی‌کند.[۲۹]
اسرائیل[ویرایش]
ارتش اسرائیل، خود نیز ۱۰۰ پرونده در باب تخلفات سربازان اسرائیلی در جنگ غزه گشوده‌است که ۲۰ تای آنها جنبهٔ جنایی دارند.[۸۰]
کشتار غیرنظامیان[ویرایش]
فالک، گزارشگر ویژهٔ سازمان ملل در مورد فلسطینیان، گفت، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد، اسراییل در جنگ سه‌هفته‌ای غزه مرتکب جنایات جنگی شده‌است. او خواستار آن شد که این موضوع توسط یک تیم مستقل بررسی شود. به نظر فالک، اسراییل به غیرنظامیان ساکن در مناطق پرجمعیت فلسطینی، هیچ گونه شانسی برای تأمین امنیت خود نداده‌است.[۸۱]
صلیب سرخ بین‌المللی هم در ۸ ژانویه اتهام‌های سنگینی را متوجه اسرائیل کرد. صلیب سرخ گزارش داده‌است که در بازدید گذرا از غزه در فاصلهٔ آتش‌بس سه ساعتهٔ روز چهارشنبه، با صحنه‌های تکان‌دهنده‌ای روبرو شده‌است.[۸۲]
استفاده از سلاحهای ممنوعه[ویرایش]
یوسف ابوالریش از مسئولان بیمارستانی در غزه مدعی است ارتش اسرائیل در حملات خود خمپاره‌های فسفری بکار بسته‌است. او می‌گوید: «بدن مجروح‌شدگان چنان سوخته‌است که فقط فسفر سفید می‌توانسته عامل این سوختگی بوده باشد». گفته می‌شود از اصابت این خمپاره‌ها دودی سفید بلند می‌شده‌است.[۸۴]
بازرسان ویژه فرستاده شده به غزه اظهار کرده‌اند که اسرائیل در حمله به مرکز کمک‌رسانی سازمان ملل در تاریخ ۱۵ ژانویه از فسفر سفید استفاده کرده‌است. این در حالیست که در تاریخ مذکور ۷۰۰ شهروند غیرنظامی در آن مرکز حضور داشته‌اند. اسرائیل همچنین متهم به استفاده از بمبهای فسفر سفید در حمله به بیمارستانهای القدس و الوفا شده‌است.[۸۵]
اسرائیل کاربرد این نوع سلاح‌ها را رد کرده[۸۴] اما گزارش نهادهای حقوق بشر و سازمان دیدبان حقوق بشر شلیک خمپاره‌های فسفری در محدوده اردوگاه آوارگان جبلیه را تأیید کرده‌است.[۸۶]
بنا برگزارش نشریه لوموند شکایتی درباره استفاده ارتش اسرائیل از سلاح Dime (فلز متراکم انفجاری) مطرح شده‌است .[۸۷] برخی کشورهای عربی نیز به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شکایت کرده‌اند که اسرائیل در حمله به باریکه غزه گلوله‌هایی را به کار گرفته‌است که در ترکیب آنها اورانیوم ضعیف‌شده موجود است. خطر اصلی ناشی از اورانیوم ضعیف‌شده، مسمومیتی است که ایجاد می‌کند. سم اکسید اروانیوم در هوا پراکنده می‌شود و محیط زیست را آلوده می‌کند. جذب آن بویژه باعث آسیب‌دیدگی کلیه می‌شود.[۸۸]
روزنامه هندو به نقل از جان هولمز، رئیس کمیته امور بشردوستانه سازمان ملل نیز از استفاده اسرائیل از بمبهای خوشه‌ای در جنگ خبر داد.[۸۹]
حمله به مدارس سازمان ملل[ویرایش]
در یازدهمین روز جنگ، اسرائیل یک مدرسه ساخته شده توسط سازمان کمک به آوارگان ملل متحد در اردوگاه جبالیا را که عده‌ای از مردم در آن پناه گرفته بودند، بمباران کرد که به کشته شدن ۴۵ تن و مجروح شدن ۴۰ تن دیگر از غیر نظامیان انجامید.[۹۰] بیش از ۴۰۰ نفر در پی درگیری خیابانی بین سربازان اسراییلی و جنگجویان حماس، در ساختمان این مدرسه پناه گرفته بودند.[۹۱] خبرگزاری آلمان به نقل از اهالی اردوگاه اعلام کرد نیروهای حماس از نزدیکی این مدرسه به سربازان اسرائیلی شلیک کرده‌اند ولی اسرائیل اعلام کرد که نیروهای حماس در این مدرسه پناه گرفته بودند.[۹۲] سازمان ملل خواستار تحقیق در مورد این حمله شد. اسرائیل نیز اعلام کرد در مورد این موضوع تحقیق خواهد کرد.[۹۳] آلکس فیشمان نویسنده روزنامهٔ یدیعوت اخرونوت هدف اسرائیل از چنین حملاتی را ناامن کردن مکان‌هایی می‌داند که حماس در پس سپر انسانی، خود را در آنها محفوظ می‌دید.[۹۴]
۱۷ ژانویه نیز جنگجویان فلسطینی از نزدیکی یک مدرسه در بیت لاهیا در شمال نوار غزه به سوی تانکهای اسرائیلی خمپاره‌های زره‌شکن پرتاب کردند که با واکنش نیروی زرهی اسرائیل روبرو شدند. شماری از این خمپاره‌ها به بخشی از ساختمان این مدرسه اصابت کرد که چندصد نفر از اهالی ناحیه در آن پناه گرفته بودند. فلسطینیان می‌گویند که چند تن از این افراد کشته شده‌اند. گزارش شده که دست‌کم دو کودک در این مدرسه کشته شده‌اند.[۹۵]
همچنین بر اساس گزارشی از سازمان حقوق بشر فلسطین، اسرائیل در جنگ غزه به ۳۴ نفر از امدادگران فلسطینی حمله کرده که منجر به کشته شدن ۱۶ نفر از آنها در حین کار شد.[۲۵]
حماس[ویرایش]
شکنجه اعضای گروه فتح[ویرایش]
در جریان حملات سه هفته‌ای اسرائیل به نوار غزه، حماس فرصت را برای تصفیه حساب با مخالفان سیاسی خود، از جمله هواداران فتح غنیمت شمرد.[۹۶] به گفته مسئولین جنبش فتح، اعضای حماس با حمله به منازل طرفداران شناخته‌شده جنبش فتح در نوار غزه، به پاهای ۷۵ فعال عضو جنبش فتح شلیک کردند، دست‌های تعداد دیگری را شکسته و ۳۵ فلسطینی عضو فتح را به اتهام «همکاری با اسرائیل» به قتل رساندند.[۹۶][۹۷]
محمود حبش وزیر رفاه اجتماعی فلسطین در واکنش به این اقدامات حماس گفت: «آنها حقوق بشر را به روش بسیار وحشیانه‌ای نقض می‌کنند... تنها اسرائیل نیست که مرتکب جنایت جنگی می‌شود. بلکه حماس نیز فلسطینیان بی‌گناه را هدف قرار می‌دهد.»[۹۸]
بازجویان حماس حداقل ۳ عضو فتح را کور کرده‌اند. یکی از فعالان فتح وقایع نوار غزه را «کشتار اعضای فتح توسط حماس» نامیده بود.[۹۹] همچنین به گفته اهالی غزه، حماس تعدادی از مراکز دولتی را به بازداشتگاه دائمی اسرای فتح تبدیل کرده‌است. یک بیمارستان تخصصی کودکان و یک آسایشگاه روانی در شهر غزه و چند مدرسه در رفح و خان یونس به مراکز شکنجه تبدیل شده‌اند.[۹۸]
کشتار غیرنظامیان[ویرایش]
دیدبان حقوق بشر، گروه حماس و سایر گروههای هم‌پیمان فلسطینی را به خاطر پرتاب صدها موشک به جنوب اسرائیل، کشتن ۳ شهروند اسرائیلی، زخمی‌کردن تعدادی دیگر از شهروندان و آوارگی هزاران نفر دیگر، «جنایتکار جنگی» نامید.[۱۰۰]
اقدامات سازمان ملل متّحد[ویرایش]
در تاریخ ۸ ژانویه ۲۰۰۹ قطعنامه ۱۸۶۰ شورای امنیت سازمان ملل متحد و درخواست آتش‌بس بدون وقفه و با دوام در نوار غزه به تصویب شورای امنیت رسید.[۱۰۱]
در ۱۲ ژانویه همان سال نیز شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد قطعنامهٔ A/HRC/S-9/2 را در راستای گسیل‌داشتن فوری یک کمیته حقیقت‌یاب به منطقه جهت بازدید، تحقیق و تشخیص فعالیتهایی که تخطی از قوانین بشردوستانه سازمان ملل است را به تصویب رساند.[۱۰۲] در همان جلسه اسرائیل با ۳۳ رای موافق و ۱ رای مخالف محکوم به نقض قوانین حقوق بشر در جنگ غزه شد.[۱۰۳]
سازمانهای امدادی سازمان کمک به آوارگان (آنروا) و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، اسرائیل را متهم می‌کنند که به درخواست‌های مکرر برای حفظ جان غیرنظامیان اعتنایی نمی‌کرد.[۱۰۴] یک سخنگوی دفتر سازمان ملل برای هماهنگی کمکهای انساندوستانه در اورشلیم گفت که ۵۰ درصد کشته‌شدگان، زنان، کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال بوده‌اند.[۹۴] بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد هم از اسرائیل به دلیل بمباران غزه و از حماس به دلیل پرتاب راکت به سوی شهرهای اسرائیل انتقاد کرد.[۱۰۵]
پس از جنگ[ویرایش]
خسارت جنگ[ویرایش]
جنگ غزه به زیرساختهای صنعتی، اقتصادی و بهداشتی نوار غزه خسارات متعددی را وارد آورد. برنامه توسعه سازمان ملل متحد هشدار داد به علت خسارات وارده به دارایی‌ها و امکانات امرار معاش دهها هزار نفر از ساکنین غزه، جنگ اثری طولانی مدت خواهد داشت.[۱۰۶] همچنین تاثیرات روانی حملات موشکی به جنوب اسرائیل موجب فلج شدن زندگی عادی و امرار معاش مردم این مناطق شده است.[۶۲]
کشتار غیرنظامیان فلسطینی[ویرایش]
بنابر گزارش لوموند اتهامات مستندی در مورد ۲۰ رخداد درباره شلیک سربازان اسرائیلی به سوی زنان و کودکان فلسطینی که پرچم سفید با خود به همراه داشته‌اند مطرح شده است.[۱۰۷]
گروهی از سربازان اسرائیلی در نامه‌ای سرگشاده شهادت دادند که در جریان حملهٔ ماه ژانویه به باریکه غزه، یک هم‌رزم آنان به سوی یک زن و دو کودک بی دفاعش شلیک کرده و آنها را همراه با یک زن کهنسال دیگر کشته‌است. در این نامه همچنین از خشونت شدید ارتش و تخریب بی‌دلیل خانه‌های غیرنظامیان فلسطینی گزارش داده‌شده. این نامه ابتدا در آکادمی نظامی اسحاق رابین توزیع شد و پس از آن در ۱۹ مارس ۲۰۰۹ در روزنامهٔ هاآرتص منتشر و در چند فرستنده رادیوئی پخش شد.[۱۰۸]
وضعیت بهداشتی و غذایی مردم غزه[ویرایش]
به گفته ماکسول گیلارد، هماهنگ کننده کمکهای سازمان ملل در نوار غزه، اگرچه ارسال محموله‌های انساندوستانه به غزه افزایش یافته ولی غزه با وضعیت بحرانی اضطراری روبروست. اسرائیل وجود بحران را رد کرده است. به ارسال محموله‌های بشردوستانه اشاره می کند و معتقد است دارو و غذای کافی در غزه موجود است. به گفته آکسفام، یک موسسه خیریه بین‌المللی فعال در غزه، کمبود آب آشامیدنی، سوخت و مواد غذایی هر روز شدیدتر شده، آب فاضلاب مستقیماً به برخی خیابان‌ها جاری شده و تعداد زخمی‌ها به حدی است که بیمارستان‌ها برای رسیدگی به آنها در تقلا هستند.[۱۰۹] گفتنی است نابودی یا آسیب به نیمی از خودروهای امدادی نوار غزه و همچنین آسیب به ۱۵ بیمارستان از ۲۷ بیمارستان غزه، کمک‌رسانی به آسیب‌دیدگان را بسیار محدود ساخته بود.[۱۱۰]
سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی از مسدود کردن منابع آبی نوار غزه توسط اسرائیل خبر داد و عنوان کرد که هریک از اهالی غزه روزانه در حدود ۲۰ لیتر آب برای استفاده در اختیار دارد؛ این در حالی است که هر شهروند اسرائیلی روزانه از ۳۰۰ لیتر آب بهره‌مند می‌شود. بر اساس همین گزارش، در طول جنگ سال۲۰۰۹ - ۲۰۰۸ در حدود ۶ میلیون دلار به زیرساختهای آبی فلسطینیان آسیب خورده است.[۱۱۱]
استفاده ارتش اسرائیل از فلسطینیان به عنوان سپر انسانی[ویرایش]
عفو بین‌الملل، اسرائیل را متّهم کرده‌است که در عملیات‌های خود در غزه از غیرنظامیان، از جمله کودکان، به عنوان سپر انسانی استفاده کرده‌است، چون آنها را وادار می‌کرده در خانه‌هایی که این نیروها به عنوان مواضع نظامی از آنها استفاده می‌کرده‌اند، بمانند.[۱۱۲] همچنین گزارشهایی نیز از استفاده نیروهای نظامی اسرائیل(IDF) از یک کودک ۱۱ ساله فلسطینی در ۱۵ ژانویه ۲۰۰۹ به عنوان سپر انسانی در مقابل حمله مبارزان فلسطینی به تانکهای ارتش اسرائیل منتشر شده.[۱۱۳]
در روز ۱۵ ژوئیه ۲۰۰۹ گروهی از سربازان سابق ارتش اسرائیل که گروهی را به نام شکست سکوت تشکیل داده بودند، گزارشی۱۱۰ صفحه‌ای منتشر کردند که در آن گزارشهایی مبنی بر استفاده تنی چند از سربازان اسرائیلی از شهروندان ساکن نوار غزه به عنوان سپر انسانی وجود دارد.[۶۴] گزارشهایی نیز مبتنی بر استفاده بعضی سربازان اسرائیلی از ماشینهای آمبولانس حمل مجروحان فلسطینی به عنوان سپر انسانی مخابره شده‌است.[۱۱۴]
این در حالیست که در سال۲۰۰۵ دادگاه عالی اسرائیل استفاده سربازان را از شهروندان فلسطینی محکوم و استفاده نظامیان از شهروندان فلسطینی به عنوان سپر انسانی را منع کرده بود.[۱۱۵]
گزارش عفو بین‌الملل درباره اقدامات فلسطینیان[ویرایش]
عفو بین‌الملل در گزارش خود که بعد از جنگ غزه انتشار یافت پرتاب راکت به جنوب اسرائیل توسط فلسطینیان را جنایت جنگی دانست. درمورد سپر انسانی، این سازمان اعلام کرد که هیچ مدرکی به‌دست نیاورده که نشان دهد مبارزان فلسطینی با انگیزه نظامی، غیرنظامیان غزه را وادار کرده بوده‌اند در ساختمان‌های خود بمانند. این یافته عفو بین‌الملل با ادعای اسرائیل که حماس را بارها متهم به استفاده از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی کرده، مغایرت دارد. ولی این سازمان حماس ودیگر گروهای فلسطینی را متهم کرد که با انبار کردن مهمات در منطق مسکونی و راکت‌پراکنی از منطق مسکونی، جان غیر نظامیان را به خطر انداخته‌اند.[۱۱۲]
علت انسداد گذرگاه رفح[ویرایش]
خبرگزاری ای‌بی‌سی در گزارشی نوشت که بسیاری در جهان عرب حکومت مصر را به جهت انسداد گذرگاه رفح همدست و شریک جرم اسرائیل می‌دانند. در نبود ناظران بین‌المللی و وجود نمایندگان صاحب اختیار فلسطینی که مطابق توافق انجام شده با جامعه اروپا به آنها نیاز بود، مصر این گذرگاه را در سال ۲۰۰۷ یعنی زمانی که حماس کنترل غزه را بدست گرفت بست.[۱۱۶] دولت مصر در توجیه بازنکردن مرز رفح تاکید کرد که بازگشایی این نقطهٔ مرزی ضمن آنکه سبب هجوم غیرنظامیان فلسطینی به صحرای سینا و خالی شدن نوار غزه از سکنه و در نتیجه بازشدن دست ارتش اسرائیل برای نابودی تمام اهداف مورد نظر خود می‌شود، در عمل نیز مسئولیت‌های مربوط به اسرائیل در برابر ساکنان نوار غزه را به مصر منتقل می‌کند.[۱۱۷]
تحلیلگران روزنامه یواس‌ای تودی آمریکا معتقدند یکی از دلایل مخالفت اسرائیل با بازگشایی گذرگاههای نوار غزه و رساندن کمکهای اولیه به اهالی آن بعد از جنگ، بیم اسرائیل از محبوبیت حماس و دیگر گروههای مبارز فلسطینی نزد اهالی غزه و فراموشی خاطرات تلخ جنگ غزه می‌باشد.[۱۱۸]
اجلاس شرم‌الشّیخ[ویرایش]
اجلاس بین‌المللی کمک به بازسازی ویرانی‌های جنگ در نوار غزه در تاریخ ۲ مارس ۲۰۰۹ و با شرکت مقامات ارشد و نمایندگان بیش از هفتاد کشور جهان از جمله فرانسه، آلمان، ایتالیا، بریتانیا، اسپانیا، ترکیه و اردن، محمود عباس رئیس دولت خودگردان فلسطین و بان کی مون برگزار شد. از اهداف این نشست گفتگو درباره راههای تحکیم ثبات در نوار غزه پس از جنگ ۲۲ روزه اسرائیل و حماس می‌باشد. در این اجلاس از اسرائیل و حماس که کنترل نوار غزه را در اختیار دارد، دعوت بعمل نیامد.[۱۱۹] شرکت‌کنندگان مجموعاً مبلغ ۲ میلیارد دلار کمک را برای کمک به بازسازی غزه در نظر گرفتند.[۱۲۰]
همچنین یکی از اهداف اصلی اجلاس شرم‌الشیخ مصر، حمایت از حسنی مبارک و ارتقای جایگاه سیاسی وی و دولت مصر در منطقه می‌باشد. وجهه وی و دولت مصر در طول جنگ غزه، با بستن گذرگاههای امدادرسانی بسیار مخدوش شده‌بود.[۱۱۷]
در این اجلاس، کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس اختصاص ۱٬۶۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ دلار برای بازسازی غزه را به تصویب رساندند که یک میلیارد دلار آن از جانب عربستان سعودی می‌باشد. این کمکها راساً و بدون دخالت حماس به مردم غزه داده خواهد شد. دولت بریتانیا نیز وعده کمک ۳۰ میلیون پوندی را به جنگ‌زدگان اعلام کرد. اتحادیه اروپا نیز از کمک ۴۰۰ میلیون دلاری خبر داد.[۱۲۱] آمریکا نیز وعده کمک ۹۰۰ میلیون دلاری را از طریق سازمان ملل و تشکیلات خودگردان فلسطین مطرح کرد. بخشی از کمک آمریکا نیز به محمود عباس اعطا خواهد شد.[۱۲۰] حماس تاکید کرد که هر کمک بین‌المللی که در جهت بازسازی نوار غزه در نظر گرفته می‌شود، باید فقط از طریق سازمانهای بین‌المللی و نه خود دولتها به دست مردم غزه برسد. حماس همچنین از اعطای این کمکها به رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی انتقاد کرد. جان گینگ، مدیر برنامه‌های امدادرسانی سازمان ملل متحد برای غزه، اظهار داشت مشکل اصلی وجوه نقدی نیست بلکه ادامه محاصره این اراضی توسط نیروهای نظامی اسرائیل است. وی ادامه داد حتی انتقال ابتدایی‌ترین کمکهای انسانی به داخل غزه آسان نیست.[۱۱۹]
گزارش کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد[ویرایش]
قاضی ریچارد گلدستون در گزارشی ۵۴۷ صفحه‌ای که از ۲۰٬۰۰۰ صفحه، سند و عکس مختلف تشکیل شده،[۱۲۲] اسرائیل و سازمان حماس را متهم به ارتکاب جرایم جنگی کرد و با اشاره به ادامه تحریم نوار غزه و بسته بودن گذرگاه‌ها، اسرائیل را به علت استفاده از فسفر سفید برای حمله به ساختمان‌های آژانس امدادرسانی به آوارگان (آنروا)، هدف قرار دادن بیمارستان القدس و حمله به بیمارستان الوفا، ناقض قوانین بین‌المللی، مرتکب جنایات جنگی و ضدبشری دانسته.[۳۰] همچنین اقدام حماس در پرتاب راکت به اسرائیل به عنوان جنایت ضد انسانی در نظر گرفته شده‌است.[۳۱] بنیامین نتانیاهو در جلسه‌ای که در ۱۲ اکتبر در کنیست اسرائیل دایر بود، در بین سخنرانی خود اطمینان داد که اجازه ندهد هیچیک از سربازان و افسران اسرائیلی درپی این گزارش محاکمه شوند.[۱۲۳]
شورای حقوق بشر سازمان ملل در روز جمعه ۱۶ اکتبر ۲۰۰۹ و بعد از بررسی دو روزه، گزارش گلدستون را تصویب کرد.[۱۲۴] ۲۵ عضو از ۴۷ عضو این شورا به این قطعنامه رای موافق دادند.[۱۲۵] ۱۱ عضو نیز به تصویب این گزارش رای ممتنع دادند.[۱۲۶] این در حالی است که ۶ کشور آمریکا، ایتالیا، اوکراین، اسلوواکی، هلند و مجارستان به این گزارش رای منفی دادند.[۱۲۷] خودداری دولت‌های فرانسه و بریتانیا از شرکت در رای‌گیری، موجب تعجّب سران اسرائیل شد.[۱۲۸][۱۲۹]
مقامات اسرائیل تصویب این گزارش را دیپلماسی خنده آور ضد اسرائیلی نامید، ولی فلسطینیان از تصویب گزارش استقبال کردند.[۱۳۰]
در پی ارجاع گزارش گلدستون به مجمع عمومی سازمان ملل توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل، این گزارش در تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۰۹ در مجمع عمومی سازمان ملل مورد بررسی قرار گرفت. این گزارش به درخواست ۲۰ کشور از اعضای اتحادیه عرب در دستور کار مجمع قرار گرفت و در نهایت توانست با کسب ۱۱۴ رای موافق در مقابل ۱۸ رای مخالف[۱۳۱] به تصویب برسد و مجمع عمومی نیز قطعنامه خود را در مورد تصویب آن صادر کند.
ریاض منصور (نماینده فلسطین) از تصویب این گزارش ابراز خشنودی کرد؛ اما گابریلا شالو (نماینده اسرائیل) آن را جانبدارانه خواند.[۱۳۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ Hamas: We're using PA arms to battle IDF, Jan 4, 2009 جروزالم پست، بازدید ۱۲ ژانویه ۲۰۰۹
- ↑ Senior Jihad man, 14 others die in IDF strikes, 29 Dec, 2009 یدیعوت آخرونوت، بازدید ۱۲ ژانویه ۲۰۰۹
- ↑ Tzippe Barrow. «Gaza War May Go All the Way» (انگلیسی). وبگاه خبرگزاری CBN. ۳ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۴ دسامبر ۲۰۰۹.
- ↑ Jason Koutsoukis. «Israeli troops enter Gaza» (انگلیسی). The Sydney Morning Herald، ۴ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۰.
- ↑ Israel, Hamas brush off U.N. cease-fire resolution
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3651651,00.html
- ↑ Gaza humanitarian situation report
- ↑ به نیروهای اسرائیل یک هفته مهلت داد تا از غزه خارج شوند، العربیه
- ↑ Discrepancies over number of Palestinian civilian deaths. Jan. 13, 2009. Jerusalem Post.
- ↑ After ceasefire, Israel examines fallout of Gaza war رویترز
- ↑ 22nd Day of Continuous IOF Attacks on the Gaza Strip مرکز فلسطینی حقوق بشر
- ↑ به نیروهای اسرائیل یک هفته مهلت داد تا از غزه خارج شوند، العربیه به نقل از وزارت بهداشت حماس
- ↑ «Gaza: Humanitarian situation» (انگلیسی). خبرگزاری بی‌بی‌سی، ۳۰ ژانویه ۲۰۰۹. middle_east. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۰.
- ↑ اولمرت: جنگ هنگامی متوقف خواهد شد که تعرضات قطع شود و قاچاق جنگ‌افزار به نوار غزه متوقف گردد (وبگاه رسمی وزارت امور خارجه اسرائیل)
- ↑ [Achmat weighs in on Israeli war architect http://www.timeslive.co.za/sundaytimes/article82673.ece] Sunday Times
- ↑ Highest one-day death toll in 60 years of conflict At least 205 killed as Israel pounds Gaza العربیه انگلیسی
- ↑ اعلان جنگ گردان‌های ناصر صلاح‌الدین شاخه نظامی کمیته‌های مقاومت مردمی در ۲۷ دسامبراز اولین نمونه‌های استفاده از این واژه
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ ۱۸٫۲ ۱۸٫۳ «حماس به آتش‌بس با اسرائیل پایان داد». وبگاه بی‌بی‌سی فارسی. خبرگزاری بی‌بی‌سی، ۲۰ دسامبر ۲۰۰۸. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ اسرائیل در غزه آتش‌بس اعلام کرد (بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ «UN condemns 'war crimes' in Gaza» (انگلیسی). خبرگزاری وزارت امور خارجه بریتانیا، ۱۶ سپتامبر ۲۰۰۹. Middle East. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۱ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «Kassam rocket strikes Eshkol Region» (انگلیسی). اورشلیم پست، ۲۶ فوریه ۲۰۰۹. Middle East & Israel Breaking News. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۱ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ YAAKOV LAPPIN. «Rocket slams into Ashdod kindergarten» (انگلیسی). خبرگزاری اورشلیم پست، ۶ ژانویه ۲۰۰۹. Middle East & Israel Breaking News. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ «افزایش تلاش برای برقراری آتش‌بس در غزه». وبگاه بی‌بی‌سی فارسی. ۱۵ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ [شمار کشته‌ها در غزه به بیش از هزار نفر رسید http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/01/090114_si-gaza-deaths.shtml]
- ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ Amira Hass. «Rights group: IDF killed 16 medical workers during Gaza op» (انگلیسی). روزنامه هاآرتص. ۳ مارس ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ Counting casualties of Gaza's war Bell, Bethany. BBC News
- ↑ Press release
- ↑ «پیشروی نیروهای زمینی اسرائیل در پر جمعیت ترین نواحی غزه». وبگاه بی‌بی‌سی فارسی. خبرگزاری BBC، ۱۲ ژانویه ۲۰۰۹. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ ۲۹٫۲ UN Rights Council Condemns Israeli Action in Gaza
- ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ کمیته حقیقت یاب سازمان ملل: اسرائیل در جنگ غزه مرتکب جنایات جنگی شد آفتاب یزد
- ↑ ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ Israel, Hamas Guilty of Gaza War Crimes, Probe Says خبرگزاری بلومبرگ
- ↑ Ellen Knickmeyer. «Gaza Straining At Egypt's Door» (انگلیسی). وبگاه روزنامه The Washington Post. ۱۸ ژوئن ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۳ نومابر ۲۰۰۹.
- ↑ «UNITED NATIONS» (انگلیسی) (DOCUMENT). سازمان ملل متحد، ۲۴ ژانویه ۲۰۰۸. SIXTH SPECIAL SESSION OF HUMAN RIGHTS COUNCIL CONCLUDES WITH CALL ON ISRAEL TO END SIEGE IMPOSED ON OCCUPIED GAZA STRIP. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ Ali Waked. «Islamic Jihad: Jihad, resistance the only way» (انگلیسی). وبگاه خبری یدیعوت آخرونوت. روزنامه یدیعوت آخرونوت، ۱۹ دسامبر ۲۰۰۸. articles. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ شیرین جزایری. «اسرائیل: گفتگو با لبنان، آتش‌بس با حماس». وبگاه دویچوله فارسی. خبرگزاری صدای آلمان، ۱۸ ژوئن ۲۰۰۸. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ «حماس به آتش‌بس با اسرائیل پایان داد». بی‌بی‌سی فارسی، ۳۰ آذر ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ F.S. «حماس ادعای اسرائیل درمورد شلیک موشک از غزه را بی‌اساس خواند». مقاومت اسلامی لبنان، ۲ آبان ۱۳۸۷. خبر اجتماعی. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ Bronner, Ethan (۱۹ دسامبر ۲۰۰۸). "Gaza Truce May Be Revived by Necessity". نیویورک تایمز. Archived from the original on 11 May 2012. Check date values in:
|date=(help) - ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ «باریکه غزه در راه بازگشت به عصر حجر». وبگاه دویچوله. خبرگزاری صدای آلمان، ۴ دسامبر ۲۰۰۸. منطقه. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ «هشدار سازمان ملل نسبت به وضع وخیم مردم غزه». بی‌بی‌سی فارسی. خبرگزاری وزارت امور خارجه بریتانیا، ۱۰ اوت ۲۰۰۷. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ Israeli jets target Gaza tunnels خبرگزاری بی‌بی‌سی
- ↑ By Tim Butcher. «All out war declares Israel as it pounds Hamas in Gaza» (انگلیسی). وبگاه خبرگزاری دیلی تلگراف. روزنامه The Daily Telegraph، ۲۹ دسامبر ۲۰۰۸. WORLD. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ by Claire Ben-Ari. «Israeli town has mixed feelings after Hamas counterattack» (انگلیسی). وبگاه خبرگزاری شینهوا. ۲۸دسامبر ۲۰۰۸. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ Harinder Mishra. «Israel continues to pound Gaza; Hamas fires 100 rockets» (انگلیسی). وبگاه خبرگزاری INDIA ABROAD. ۲۸ دسامبر ۲۰۰۸. PTI. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ «وبگاه ارتش اسرائیل» (انگلیسی). ۲۹ دسامبر ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۵ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ By Amos Harel و Yoav Stern and Yanir Yagana. «Palestinians: Mother, 4 children killed in IDF Gaza offensive» (انگلیسی). روزنامه هاآرتص، ۴ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۶ نوامبر ۲۰۰۹. «Israeli ground troops entered Gaza on Saturday night»
- ↑ [ETHAN BRONNER] و ALAN COWELL. «Israel Completes Gaza Withdrawal» (انگلیسی). روزنامه نیویورک تایمز، ۲۱ ژانویه ۲۰۰۹. Middle East. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۳ نوامبر ۲۰۰۹. «After more than three weeks of fighting, Israeli troops completed their withdrawal from Gaza early on Wednesday. During the offensive, Israel moved against Hamas by land, sea and air in.»
- ↑ Jim Michaels. «Hamas is battered, but resilient» (انگلیسی). روزنامه USA TODAY. ۲۳ ژانویه ۲۰۰۹. A.1. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۳۰ اکتبر ۲۰۰۹. «Hamas survived Israel's onslaught with its power intact»
- ↑ Sebastian Rotella. «Israel hopes Iran and Hezbollah get message of Gaza offensive» (انگلیسی). وبگاه لس‌آنجلس تایمز. روزنامه لس‌آنجلس تایمز، ۱۸ ژانویه ۲۰۰۹. Israel. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ James Hider. «Hamas: Israel has legitimised the killing of its children» (انگلیسی). Times Online. ۶ ژانویه ۲۰۰۹. Middle East News. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۶ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ محمد منظرپور. «حمله زمینی اسرائیل به غزه آغاز شد». وبگاه بی‌بی‌سی فارسی. BBCnews، ۵ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ ۵۲٫۰ ۵۲٫۱ «راکت‌های فلسطینی آتش‌بس را هدف قرار دادند». وبگاه بی‌بی‌سی فارسی. خبرگزاری بی‌بی‌سی، ۱۸ ژانویه ۲۰۰۹. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ ۵۳٫۰ ۵۳٫۱ «حماس آتش‌بس یک هفته‌ای در غزه اعلام کرد». خبرگزاری بی‌بی‌سی فارسی. وزارت امور خارجه بریتانیا، ۱۸ ژانویه ۲۰۰۹. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ [وبگاه وزارت امور خارجه اسرائیل http://www.hamdami.com/MFAFA/NewsAndReports/180109-Gaza1.htm]
- ↑ Israel vows to back soldiers accused of war crimes By JOSEF FEDERMAN,Associated Press
- ↑ By Tim McGirk. «Can Israel Survive Its Assault on Gaza?» (انگلیسی). تایمز آنلاین. هفته‌نامه تایم، ۸ ژانویه ۲۰۰۹. World. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۰.
- ↑ ۵۷٫۰ ۵۷٫۱ ۵۷٫۲ [Luft]. «Gaza: an ongoing challenge for the media» (انگلیسی). وبگاه خبرگزاری گاردین. ۱۴ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۰۹. «The IDF did allow a BBC cameraman and three Israeli journalists to accompany one if its patrols into Gaza during the lull last Wednesday.»
- ↑ [Luft]. «Media frustration over Gaza ban grows» (انگلیسی). روزنامه گاردین، ۱۴ ژانویه ۲۰۰۹. TV news. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۹ دسامبر ۲۰۰۹.
- ↑ ۵۹٫۰ ۵۹٫۱ ۵۹٫۲ ۵۹٫۳ «Israel explains Gaza media restrictions» (انگلیسی). وبگاه CNN. خبرگزاری CNN، ۱۴ ژانویه ۲۰۰۹. world. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۹ دسامبر ۲۰۰۹.
- ↑ By Kim Sengupta in Jerusalem. «Israel ordered to allow journalists into Gaza» (انگلیسی). وبگاه خبرگزاری ایندیپندینت. ۳۱ دسامبر ۲۰۰۸. Middle East. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۹ دسامبر ۲۰۰۹.
- ↑ Kim Senguptaو, "Israel ordered to allow journalists into Gaza", The Independant.(بازدید ۲۷ آوریل)
- ↑ ۶۲٫۰ ۶۲٫۱ from Associated Press. «Israel's Gaza war adds psychological operations» (انگلیسی). خبرگزاری nbc، ۱۱ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۶ فوریه ۲۰۱۰.
- ↑ «Israel continues Gaza assault» (انگلیسی). وبگاه خبرگزاری الجزیره. ۳ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۶ فوریه ۲۰۱۰.
- ↑ ۶۴٫۰ ۶۴٫۱ Kevin Flower and Paula Hancocks. «Report claims Israelis used Palestinians as human shields» (انگلیسی). خبرگزاری CNN، ۱۵ ژوئیه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ شمار کشته‌ها در غزه به بیش از هزار نفر رسید' (بی‌بی‌سی )
- ↑ کنترل حماس بر تصاویر جنگ وبگاه دویچه وله صدای آلمان
- ↑ بازندهٔ واقعی جنگ غزه کیست؟ وبگاه دویچه وله صدای آلمان
- ↑ Massive Israeli air raids on Gaza وبگاه بی‌بی‌سی
- ↑ غزه زیر آتش تانکهای رژیم صهیونیستی. . روزنامه اطلاعات، ش. شماره ۲۴۳۷۵ (چهارشنبه ۱۱ دی ۱۳۸۷): صفحه ۱۶.
- ↑ Israel kills scores in Gaza air strikes وبگاه رویترز
- ↑ نوار غزه زیر بمباران کم سابقه اسرائیل وبگاه بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ Israel kills scores in Gaza air strikes وبگاه رویترز
- ↑ James Bone. «Robert Bernstein, founder of Human Rights Watch, accuses it of anti-Israel bias» (انگلیسی). روزنامه تایمز، ۲۱ اکتبر ۲۰۰۹. US & Americas News. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ by Tzvi Ben Gedalyahu. «Human Rights Watch Founder Denounces His Group as Anti-Israel» (انگلیسی). IsraelNN Syndications، ۲۰ اکتبر ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۹. «Hamas and Hezbollah…go after Israeli citizens and use their own people as human shields»
- ↑ Rocket slams into Ashdod kindergarten (اورشلیم پست)
- ↑ افزایش تلاش برای برقراری آتش‌بس در غزه' (بی‌بی‌سی)
- ↑ «آمار تلفات اسراییل رو به فزونی است مرگ ۲۵۶ صهیونیست در جنگ غزه». جام جم آنلاین. روزنامه جام جم، ۱۹ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۶ نوامبر ۲۰۰۹. «رزمندگان مقاومت موفق شده‌اند حداقل ۲۵۶ صهیونیست را به هلاکت رسانده و بیش از ۱۳۰۰ صهیونیست دیگر را زخمی کنند.»
- ↑ پیشروی نیروهای زمینی اسرائیل در پر جمعیت ترین نواحی غزه
- ↑ U.N. rights council hits Israel over Gaza وبگاه رویترز
- ↑ «Israel mulls Gaza probes review» (انگلیسی). خبرگزاری وزارت امور خارجه بریتانیا، ۲۶ اکتبر ۲۰۰۹. Middle East. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۰ نوامبر ۲۰۰۹. «The military has opened about 100 investigations into wrongdoing in Gaza, of which about 20 are criminal.»
- ↑ از نظر گزارشگر ویژهٔ سازمان ملل، اسرائیل مرتکب "جنایات جنگی" شده‌است | خبرها | Deutsche Welle | ۲۳٫۰۱٫۲۰۰۹
- ↑ سازمان ملل کمک رسانی به غزه را متوقف کرد | منطقه | Deutsche Welle | ۰۸٫۰۱٫۲۰۰۹
- ↑ «Israel: Stop Unlawful Use of White Phosphorus in Gaza» (انگلیسی). Human Rights Watch Official Website، January 10, 2009. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در بهمن ۱۳۸۷.
- ↑ ۸۴٫۰ ۸۴٫۱ ادامه پیشروی واحدهای اسرائیلی در نوار غزه | منطقه | Deutsche Welle | ۱۱٫۰۱٫۲۰۰۹
- ↑ James Bone. «UN accuses Israel of committing war crimes in Gaza» (انگلیسی). Times Online. ۱۶ سپتامبر ۲۰۰۹. Middle East News. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ اشتاین‌مایر به آتش‌بس در غزه امیدوار است | منطقه | Deutsche Welle | ۱۲٫۰۱٫۲۰۰۹
- ↑ [Falk]. «Israel’s war crimes» (انگلیسی). وبگاه انگلیسی روزنامه لوموند. ۳ مارس ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۶ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «اسرائیل متهم به استفاده از گلوله‌های حاوی اورانیوم ضعیف‌شده است». وبگاه دویچوله فارسی. خبرگزاری صدای آلمان، ۲۱ ژانویه ۲۰۰۹. منطقه. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۸ دسامبر ۲۰۰۹.
- ↑ Atul Aneja. «40 die in Israeli strike at school» (انگلیسی). روزنامه هندو، ۷ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۸ دسامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «بسیاری در مدرسه‌ای در غزه کشته شدند». بی‌بی‌سی فارسی، ۱۷ دی ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ جنگ پر تلفات در غزه | منطقه | Deutsche Welle | ۰۶٫۰۱٫۲۰۰۹
- ↑ پیشروی ارتش اسرائیل؛ تلفات سنگین در یک مدرسه وبگاه رادیو فردا
- ↑ سازمان ملل خواستار تحقیق درباره حملات اسراییل در نوار غزه شد وبگاه رادیو فردا
- ↑ ۹۴٫۰ ۹۴٫۱ طرح آتش‌بس مصر و فرانسه قوت می‌گیرد | منطقه | Deutsche Welle | ۰۸٫۰۱٫۲۰۰۹
- ↑ غزه در انتظار آتش‌بس | منطقه | Deutsche Welle | ۱۷٫۰۱٫۲۰۰۹
- ↑ ۹۶٫۰ ۹۶٫۱ رقابت خشونت‌آمیز دو جناح فلسطینی در نوار غزه (دویچه وله)
- ↑ Hamas moves on Fatah 'collaborators' (جروزالم پست)
- ↑ ۹۸٫۰ ۹۸٫۱ Hamas executes suspected Fatah traitors in Gaza Matthew Kalman, San Francisco Chronicle, January 22, 2009
- ↑ 'Hamas torturing Fatah members in Gaza' KHALED ABU TOAMEH, Jerusalem Post, Jan 19, 2009
- ↑ Michal Zippori. «Amnesty: Israel killed hundreds of Gaza civilians» (انگلیسی). وبگاه CNN. خبرگزاری CNN، ۲ ژوئیه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «شورای امنیت قطعنامه درباره غزه را تصویب کرد». دویچه وله فارسی. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ [http://www.webcitation.org/67ZGGcZPR «REPORT OF THE HUMAN RIGHTS COUNCIL ON ITS NINTH SPECIAL SESSION»] (انگلیسی). document. سازمان ملل متحد، ۱۲ ژانویه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ Paul Craig Roberts. «Israel Unable to Suppress Genocidal Nature» (انگلیسی). وبگاه AFP. American Free Press، ۲ فوریه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «اسرائیل، بمب فسفری و نقض حقوق بین‌الملل؟». وبگاه دویچوله. خبرگزاری صدای آلمان، ۱۴ ژانویه ۲۰۰۹. منطقه. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ دبیر کل سازمان ملل خواستار آتش‌بس در غزه (بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ Press release
- ↑ [Falk]. «Israel’s war crimes» (انگلیسی). وبگاه انگلیسی روزنامه لوموند. ۳ مارس ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۶ نوامبر ۲۰۰۹. «There are also documented claims of 20 occasions on which Israeli soldiers were seen firing at women and children carrying white flags.»
- ↑ «شهادت سربازان اسرائیلی به کشتار و تخریب در غزه». وبگاه دویچوله. خبرگزاری صدای آلمان، ۲۰ مارس ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲.
- ↑ «غزه با وضعیت بحرانی روبروست». وبگاه بی‌بی‌سی فارسی. خبرگزاری بی‌بی‌سی، ۲ ژانویه ۲۰۰۹. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۵ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «ISRAEL-OPT: Doctors struggling to treat Gaza war wounded» (انگلیسی). globalsecurity، ۵ مارس ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۵ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «Report: Palestinians denied water» (انگلیسی). خبرگزاری وزارت امورخارجه بریتانیا، ۲۷ اکتبر ۲۰۰۹. Middle East. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۱ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ ۱۱۲٫۰ ۱۱۲٫۱ «عفو بین‌الملل: اسرائیل در غزه مرتکب جنایات جنگی شد». وبگاه بی‌بی‌سی. خبرگزاری وزارت امور خارجه بریتانیا، ۲ ژوئیه ۲۰۰۹. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ Natasha Mozgovaya. «IDF troops used 11-year-old boy as human shield in Gaza» (انگلیسی). روزنامه هاآرتص. ۲۳ مارس ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «Under attack: how medics died trying to help Gaza's casualties» (انگلیسی). وبگاه گاردین. ۲۳ مارس ۲۰۰۹. GAZA. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۹. «They were firing mortars and phosphorus bombs at the houses. They placed our vehicles in front of them while they continued to fire. They made us stay in the ambulances and used us as cover as they fired on civilians.»
- ↑ Craig Nelson. «Israeli ‘human shield’ claim is full of holes» (انگلیسی). وبگاه روزنامه Natianal. ۲ نوامبر ۲۰۰۹. World. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۳ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ By MIMI DAHER. «Egypt Comes Under Fire for Gaza Assaults» (انگلیسی). وبگاه ای‌بی‌سی نیوز. ۳۱ دسامبر ۲۰۰۸. International. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۰.
- ↑ ۱۱۷٫۰ ۱۱۷٫۱ احمد زیدآبادی. «اجلاس شرم‌الشیخ؛ حمایت از سیاست مصر درباره غزه». خبرگزاری بی‌بی‌سی فارسی. خبرگزاری وزارت امورخارجه بریتانیا، ۱۸ ژانویه ۲۰۰۹. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ Jim Michaels. «Hamas pays Gaza residents for damage» (انگلیسی). یواس‌ای تودی. ۲۶ ژانویه ۲۰۰۹. A.11. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۳۰ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ ۱۱۹٫۰ ۱۱۹٫۱ احمد زیدآبادی. «حماس از دعوت نشدن به کنفرانس بازسازی غزه انتقاد کرد». خبرگزاری بی‌بی‌سی فارسی. خبرگزاری وزارت امورخارجه بریتانیا، ۲ مارس ۲۰۰۹. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ ۱۲۰٫۰ ۱۲۰٫۱ HELENE COOPER. «U.S. to Give $900 Million In Gaza Aid, Officials Say». روزنامه نیویورک تایمز. ۲۴ فوریه ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «کنفرانس بازسازی غزه؛ بیم‌ها و امیدها». خبرگزاری بی‌بی‌سی فارسی. خبرگزاری وزارت امورخارجه بریتانیا، ۲ مارس ۲۰۰۹. جهان. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «اسماعیل هنیه:تایید گزارش گلدستون پیروزی حق بود». خبرگزاری مهر، ۲۵ مهر ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «Netanyahu: No War Crimes Trials Vs. Israel» (انگلیسی). خبرگزاری CBS، ۱۲ اکتبر ۲۰۰۹. World. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۰۹.
- ↑ «پرزیدنت پرس:شورای حقوق بشر برود اوضاع ایران و و شعار نابودی اسرائیل را بررسی کند». وزارت امو خارجه اسرائیل، ۱۶ اکتبر ۲۰۰۹. نوشتارهای روزانه. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ Associated Press Writers Ben Hubbard and Mohammed Daraghmeh in Ramallah و Shafika Mattar in Amman. «Hamas Criticizes Abbas Over War Crimes Report» (انگلیسی). روزنامه نیویورک تایمز. WORLD. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۹ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ [Pisik]. «U.N. Council backs Gaza war-crimes report» (انگلیسی). روزنامه واشنگتن تایمز. ۱۷ اکتبر ۲۰۰۹. world. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۹ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «گزارش گلدستون رأی مثبت گرفت». پایگاه اطلاع رسانی رجا، ۲۴ مهر ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «واکنش اسرائیل ودیگرکشورها، پس ازتصویب گزارش گولدستون درشورای حقوق بشر سازمان ملل». وزارت امو خارجه اسرائیل، ۱۶ اکتبر ۲۰۰۹. نوشتارهای روزانه. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ Catherine Philp. «Middle East peace plan threatened after UN passes Gaza war crimes report» (انگلیسی). Times Online. ۱۶ اکتبر ۲۰۰۹. Middle East News. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ Rob Mudge. «UN Human Rights Council passes Gaza war crimes report» (انگلیسی). خبرگزاری صدای آلمان، ۱۶ اکتبر ۲۰۰۹. Middle East. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «Israel Rejects UN Vote Approving Gaza Report» (انگلیسی). CBS News. خبرگزاری CBS، ۶ نوامبر ۲۰۰۹. World. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۰۹. «The 192-member world body approved the resolution by a vote of 114-18, with 44 abstentions and 16 countries not voting.»
- ↑ «General Assembly GA/10882» (انگلیسی). وبگاه سازمان ملل متحد. ۴ نوامبر ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۲. بازبینی‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۰۹.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- همه حقایقی که در مورد غزه نمی‌دانید روزنامه نیویورک تایمز
- حماس حزب‌الله نیست رابرت فیسک
- نگاهی به جنگ تبلیغاتی اسرائیل با حماس بی‌بی‌سی فارسی
- تحلیل مایک کالینز پایپر از ریشه‌های سیاسی جنگ غزه روزنامه واشنگتن پست
- گزارش تعدادی از حملات اشتباهی ارتش اسرائیل به غیرنظامیان فلسطینی در جریان جنگ غزه
دیده‌بان حقوق بشر سازمان ملل متحد - Operation Cast Lead:News control as military objective گزارشگران بدون مرز
- آمار تلفات عملیات سرب گداخته مرکز حقوق بشر اسرائیل
- تصاویر قربانیان حملات اسرائیل
|
||||||||||||||||||
|
