جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از اصلاح‌طلبان ایرانی)
پرش به: ناوبری، جستجو
«اصلاح‌طلبان» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر استفاده‌ها، اصلاح‌طلبان (ابهام‌زدایی) را ببینید.
اصلاح‌طلبان
بنیانگذاری ~۱۳۶۷
روزنامه مردم‌سالاری

آرمان
آفتاب یزد
اعتماد
شرق
جمهوری اسلامی
شاخه دانشجویی انجمن اسلامی دانشجویان
دفتر تحکیم وحدت
ائتلاف‌ها ائتلاف فراگیر اصلاح‌طلبان
حزب‌ها مشارکت
حزب اتحاد ملت ایران
شورای هماهنگی اصلاح طلبان کرد
سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران
اعتماد ملی

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم
کارگزاران
مردم‌سالاری
اسلامی کار
خانه کارگر
رفاه کارگران
جماعت دعوت و اصلاح ایران
جبهه متحد کرد
مجمع اسلامی بانوان
جنبش مسلمانان مبارز
اعتماد ملی
راه سبز امید
مجمع نیروهای خط امام
سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی
مرام پایبندی به ولایت فقیه
اسلام‌گرایی
مردم‌سالاری دینی
اصلاح‌طلبی
دین اسلام، شیعه
مجلس شورای اسلامی
۲۰ از ۲۹۰
مجلس خبرگان رهبری
۲۹ از ۸۸
شورای اسلامی شهر تهران
۱۴ از ۳۱
کشور  ایران
سیاست در ایران
حزب‌های سیاسی
انتخابات

اصلاح‌طلبان، یکی از دو جناح و جریان سیاسی اصلی در ایران به شمار می‌روند. این جناح پس از واقعه دوم خرداد خود را اصلاح‌طلب نامیدند.

پس از ریاست‌جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۶۸ و با پیروزی در انتخابات هفتمین دورهٔ ریاست جمهوری سال ۱۳۷۶ و ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی با بیش از ۲۰میلیون رأی، اصلاح‌طلبان توانستند وارد عرصهٔ حاکمیت شوند و پس از آن اکثریت مجلس ششم و نخستین شورای شهر تهران را نیز به دست آوردند. این جریان به دلیل پیروزی در انتخابات دوم خرداد به جبههٔ دوم خرداد مشهور گشت و هشت سال کنترل دولت و همچنین چهار سال اکثریت نمایندگان مجلس ششم را در اختیار داشت. افول قدرت اصلاحطلبان و قدرت گرفتن اصولگرایان از انتخابات شوراهای دوم در سال ۱۳۸۱ آغاز شد و سپس انتخابات مجلس هفتم با رد صلاحیت گسترده و در نهایت پیروزی محمود احمدی‌نژاد در انتخابات نهمین دورهٔ ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۴ باعث شد تا قدرت به دست اصولگرایان بیفتد. با انتخابات یازدهمین دورهٔ ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ و پیروزی حسن روحانی اعتدالگرا که نامزد موردحمایت اصلاحطلبان نیز بود دوباره اصلاحطلبان به قدرت آمدند و در برابر اصولگرایان جایگاه قوی‌تری یافتند.

به گفتهٔ سید محمد خاتمی، رسیدن به یک جامعهٔ مدنی و قانون‌مدار، دستیابی به مردم‌سالاری دینی و توجه ویژه به مشکلات جوانان هدف اصلاحات این جریان است.

ایدئولوژی اصلاحات[ویرایش]

ایدئولوژی اصلی اصلاحات در ایران رسیدن به یک جامعهٔ مدنی و قانون‌مدار، دستیابی به مردم‌سالاری دینی و توجه ویژه به مشکلات جوانان است.

تشکل‌های عمده اصلاح‌طلبان[ویرایش]

ائتلاف اصلاح‌طلبان ایران[ویرایش]

ائتلاف اصلاح‌طلبان ایران به بخشی از کارزار احزاب و گروه‌های وابسته به نظام سیاسی ایران برای انتخابات دورهٔ هشتم مجلس گفته می‌شود که در پایان زمستان سال ۱۳۸۶ برگزار شد این ائتلاف از ۲۱ حزب و گروه تشکیل یافته و هدف اصلی آن بنا به گفتهٔ سخنگویانش، بازسازی اقتدار مجلس و مهار افراطی‌گری دولت است.[۱]

انتخابات ریاست جمهوری دهم[ویرایش]

نوشتار(های) وابسته: جنبش سبز

در انتخابات ریاست جمهوری دهم در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ از میان کاندیداهای اصلاح طلب تنها دوتن به نام‌های میرحسین موسوی و مهدی کروبی به رقابت با دو نامزد دیگر پرداختند. در این انتخابات که بنا به اعلام رسمی شورای نگهبان و وزارت کشور محمود احمدی‌نژاد پیروز گردید باعث اعتراض شدید کاندیداهای اصلاح طلب و اصلاح طلبان دیگر از قبیل خاتمی قرار گرفت و اعتراضات مردمی را در پی داشت. هم چنین میرحسین موسوی نیز گفت تا تشکیلاتی با نام راه سبز امید تأسیس خواهد کرد و او و محمد خاتمی و مهدی کروبی در شورای مرکزی آن خواهند بود و هدف از آن ایجاد مردمسالاری، آزادی، پیشرفت و جمهوری اسلامی واقعی بر اساس آرمان‌های سید روح‌الله خمینی بیانگذار جمهوری اسلامی ایران است و مردم اصلی‌ترین حامیان آن هستند.

فعالین اصلاحات بعد از انتخابات[ویرایش]

اغلب فعالین اصلاح طلب بعد از انتخابات یا دستگیر شدند و یا مجبور شدند ایران را ترک کنند و عده‌ای از اصولگرایان پیاپی درخواست دستگیری یا محاکمه سران دستگیر نشده اصلاح طلب را دارند.

انتخابات ریاست جمهوری یازدهم[ویرایش]

در جریان یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، حسن روحانی، تنها کاندیدای مورد حمایت اصلاح طلبان توانست با کسب ۵۰٫۷۱ درصد آراء و اکثریت قاطع پست ریاست جمهوری ایران را احراز کند. بسیاری این دوره از انتخابات را بازگشت اصلاح‌طلبان به قدرت در جمهوری اسلامی ایران می‌دانند. حسن روحانی پس از پیروزی در انتخابات و در اولین پیام خود به عنوان رئیس جمهور منتخب ملت صراحتاً از علی اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی تشکر کرد و اظهار داشت از همه نیروهای اصلاح‌طلب نخبه و اصولگرای معتدل استفاده خواهد کرد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  • «فرهنگ جامع سیاسی» - نوشتهٔ محمود طلوعی - نشر علم - شابک: ۴–۰۳۰–۴۰۵–۹۶۴
  • «کتاب اصطلاحات سیاسی» - به کوشش عبدالرحمان میاح - نشر پارسایان - ۴–۹۱–۶۵۶۶–۹۶۴
  • «کتاب پژوهش در علوم سیاسی» - نوشته دکتر کاووس سید امامی - ۵–۴۱–۷۷۴۶–۹۶۴
  • «چرا اصلاحات شکست خورد: نقدی بر عمکرد هشت ساله اصلاح طلبان در ایران ۱۳۷۶–۱۳۸۵»، دکتر کاظم علمداری، خرداد ۱۳۸۷، انتشارات سایه، شابک: ۲–۳۷–۹۳۳۴۲۹–۱