چچن
جمهوری چچن چچنی Нохчийн Республика Noxçiyn Respublika روسی Чеченская Республика |
|||
---|---|---|---|
جمهوری | |||
|
|||
سرود: Shtalak's Song | |||
جایگاه جمهوری بر روی نقشه فدراسیون روسیه |
|||
مختصات: ۴۳°۲۴′ شمالی ۴۵°۴۳′ شرقی / ۴۳.۴۰۰°شمالی ۴۵.۷۱۷°شرقیمختصات: ۴۳°۲۴′ شمالی ۴۵°۴۳′ شرقی / ۴۳.۴۰۰°شمالی ۴۵.۷۱۷°شرقی | |||
کشور | روسیه | ||
منطقه فدرالی | قفقازی شمالی | ||
منطقه اقتصادی | قفقازی شمالی | ||
بزرگترین شهر | گروزنی | ||
تأسیس | ۱۱ ژانویه ۱۹۹۱ | ||
مرکز | گروزنی | ||
حکومت | |||
• نوع | جمهوری | ||
• رئیس جمهور نخست وزیر |
رمضان قدیروف ندارد |
||
مساحت | |||
• جمهوری | ۱۷٬۳۰۰ کیلومتر مربع (۶٬۷۰۰ مایل مربع) | ||
رتبهٔ منطقه | ۷۵ ام | ||
جمعیت (۲۰۱۰) | |||
• جمهوری | ۱٬۲۶۸٬۹۸۹ | ||
• رتبه | ۴۰ام | ||
• تراکم | ۷۳/کیلومتر مربع (۱۹۰/پا) | ||
• منطقهٔ شهری | ٪۳۴٫۹ | ||
• روستایی | ٪۶۵٫۱ | ||
نژاد | |||
• چچن روس بقیه |
٪۹۳٫۵ ۳٫۷٪ ۲٫۸٪ |
||
منطقهٔ زمانی | MSD (یوتیسی ۴+) | ||
کد ایزو ۳۱۶۶ | RU-CE | ||
پلاک خودرو | ۲۰ | ||
زبانهای رسمی | روسی، چچنی | ||
واحد پول | روبل | ||
وبگاه | chechnya.gov.ru |
جمهوری چچن (به روسی: Чеченская Республика)، (به چچنی:Noxçiyn Respublika Noxçiyçö) یا چچنستان و یا چچنیا یکی از جمهوریهای خودمختار روسیه است. جمعیت این جمهوری در سرشماری سال ۲۰۰۲ میلادی ۱٬۱۰۳٬۶۸۶ نفر بوده و پایتخت آن شهر گروزنی است.
محتویات
- ۱ تاریخچه
- ۲ حاکمیت شوروی
- ۳ جنگهای چچن
- ۴ نقش روسیه در چچن
- ۵ بخشهای حکومتی
- ۶ جغرافیا
- ۷ اقتصاد
- ۸ از سال ۲۰۰۳
- ۹ سر شماری جمعیت
- ۱۰ جستارهای وابسته
- ۱۱ پیوند به بیرون
- ۱۲ نقشهها و جغرافیای چچن
- ۱۳ وبگاههای غربی و مستقل روسی
- ۱۴ وبگاههای گروههای جدائی طلب و هواداران آنها
- ۱۵ وبگاههای طرفداران فدرالیسم
- ۱۶ سایتهای نظامی روسیه
- ۱۷ مقالات
- ۱۸ خواندنیهای بیشتر
- ۱۹ منابع
تاریخچه[ویرایش]
در روزگار باستان دامنههای شمالی کوههای قفقاز محل زندگی اقوام چرکس در غرب و اقوام آوار در شرق بود. در بین این دو منطقه زیگیها نواحی زیگ را اشغال کرده بودند که تقریباً منطقهای است که امروزه در شمال آن اوستیا، بالکار، اینگوش و جمهوری چچن قرار دارد. چچن منطقهای در شمال قفقاز است که در طول تاریخ دائماً در حال نبرد با کشورهای بیگانه بودهاست. این نبردها ابتدا با ترکهای عثمانی در سدهٔ ۱۵آغاز گردید. نهایتاً چچنها به اسلام روی آورده و تنش با ترکها رو به کاهش گذارد؛ بهرحال درگیریها با همسایگان مسیحی مانند گرجیها و قزاقها، همچنین با بودائیان کالمیک شدت یافت. در سال ۱۵۷۷، سپاه قزاق تِرِک روسی توسط قزاقهای آزاد ساکن مناطق ولگا بسوی رودخانه تِرک، در مناطق پَست چچن شکل گرفت. در سال ۱۷۸۳، روسیه و پادشاهی گرجی کارتل–کاختی (که در اثر تاخت و تاز ترکان ضعیف بود) پیمان گئورگیوسک را امضاء نمودند که بر طبق آن کارتل – کاختی تحت حفاظت روسیه قرار گرفت. بمنظور حفاظت از کانالهای ارتباطی با گرجستان و دیگر مناطق ماوراءقفقاز، امپراتوری روسیه شروع به گسترش نفوذ خود بر کوههای قفقاز نمود. ریشههای مقاومت کنونی در مقابل حاکمیت روسیه در سدهٔ ۱۸ و سالهای (۱۷۹۱ – ۱۷۸۵) قرار دارد که نتیجه گسترش نفوذ روسیه بر مناطقی که قبلاً تحت نفوذ ترکیه و ایران بود، قلمداد میگردد. این مقاومت تحت رهبری منصور آشورما – یک شیخ نقشبندی (صوفی) – با حمایت متزلزل قبایل قزاق شمالی انجام میشد. منصور امید داشت که بتواند یک کشور اسلامی ماوراءقفقاز تحت قوانین شریعت اسلامی ایجاد نماید ولی سرانجام، هم به دلیل مقاومت روسی و هم مخالفت بسیاری از مردم چچن (که خیلی از آنها در آن زمان هنوز اسلام نیاورده بودند) موفق به انجام چنین هدفی نگردید. پرچم نهضت او بعدها توسط امام شمیل از مردم آوار یعنی کسی که از سال ۱۸۳۴ تا ۱۸۵۹ علیه روسیه جنگید، برافراشته شد.
حاکمیت شوروی[ویرایش]
در هر زمانی که حکومت روسیه با بلاتکلیفی داخلی روبرو میشد، آتش شورش چچن بهعنوان صفتی مشخص، شعلهور میگشت. شورشهای چچن در دوران جنگ روسیه – ترکیه (۱۸۷۸ – ۱۸۷۷)، انقلاب سال ۱۹۰۵ روسیه، انقلاب سال ۱۹۱۷ روسیه، جنگ داخلی روسیه و اشتراکیسازی بالا گرفتند. در زمان حاکمیت شوروی و در اواخر دهه ۱۹۳۰، چچن با اینگوشیتیا متحد شده و جمهوری خود مختار چچن و اینگوش را تشکیل دادند.
اگرچه چچن مجدد در دهه ۱۹۴۰ به تقابل با روسیه پرداخت، ولی نتیجه آن تبعید مردم چچن به قزاقستان شوروی و سیبری در زمان جنگ جهانی دوم بود.[۱]
استدلال استالین و برخی دیگر آن بود که این عمل به منظور جلوگیری مردم چچن از کمک به آلمان، در زمان جنگ جهانی دوم لازم، بودهاست. اگرچه جبهه آلمان هیچگاه به مرزهای چچن نرسید، یک حرکت پارتیزان فعال تهدید به تجمیع قدرت دفاعی شوروی در قفقاز نمود. (والنتین پیکول نویسنده شاخص در نوشتار تاریخی خود با نام بربروسا اینگونه ادعا مینماید که در سال ۱۹۴۲ و در حالی که شهر گروزنی خود را برای محاصره آماده مینمود، کلیه هواپیماهای بمبافکن پایگاه جبهه قفقاز به جای رویاروئی با آلمان محاصره استالینگراد اجباراً جهت سرکوب شورشیان چچن اعزام گشتند. همچنین پرتاب محمولههای سری آلمان در چچن و استراق سمع تبادلات رادیوئی آلمان با شورشیان چچن امری عادی بحساب میآمد. پس از سال ۱۹۵۶ و در طی دوران زدودن استالین گرائی تحت حکومت نیکیتا خروشچف، به مردم چچن اجازه برگشت به سرزمین خود داده شد.
سیاستهای روسیه گرائی در چچن پس از سال ۱۹۵۶ و از طریق تخصص در زبان روسی که در بسیاری از زمینههای زندگی و پیشرفت در سیستم شوروی امری لازم بحساب میآمد، ادامه یافت. با فروپاشی قریبالوقوع اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۰، یک تحرک مستقل که در ابتدا با نام کنگره ملی چچن شناخته شد، شکل گرفت. این تحرک با مخالفت بسیار شدید بوریس یلتسین رئیس فدراسیون روسیه مواجه شد. دلایل او برای این مخالفت عبارت بودند از: (۱) چچن از هویت مستقلی در داخل اتحاد جماهیر شوروی برخوردار نیست -؛ هویتی که بالتیک، آسیای مرکزی و دیگر ایالات قفقازی از آن برخوردار بودند -؛ بلکه جزئی از جمهوری سوسیالیست فدرال جماهیر شوروی بوده و بر طبق قانون اساسی شوروی این کشور حق انتزاع ندارد؛ (۲) در صورت اعطای چنین حقی به چچن، امکان پیوستن سایر گروههای نژادی داخل روسیه، مانند تاتارها به چچنیها و درخواست انتزاع از فدراسیون روسیه متصور خواهد گردید؛ و (۳) چچن از لحاظ موقعیت استراتژیک بر ساختارهای نفتی مسلط بوده و از اینرو امکان در مخاطره قرار دادن اقتصاد کشور و کنترل آن بر منابع نفتی را دارا میباشد.
جنگهای چچن[ویرایش]
جمهوری مسلماننشین چچن، از جمهوریهای خودمختار روسیه در منطقه قفقاز، از سال ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹ به تناوب دستخوش شورش استقلالطلبانه و درگیری نظامی شورشیان با نیروهای روسی بود در حالیکه حرکت جداییطلبانه این سرزمین که به تدریج تحت تأثیر گروههای اسلامگرای تندرو قرار گرفته بود. ناآرامی چچن در سالهای بعد باعث ناامنی در نقاط مختلف روسیه شد. جنگ داخلی چچن سرانجام به شدت توسط ارتش روسیه سرکوب شد اما در سالهای بعد، اقدامات خشونتآمیز گروههای چچنی در این جمهوری و سایر مناطق روسیه ادامه یافت که واکنش شدید دولت روسیه را در پی داشت. با اینهمه، طی چند سال اخیر، آرامش نسبی در چچن برقرار بوده است.[۲]
نخستین جنگ چچن[ویرایش]
نخستین جنگ چچن زمانی رخ داد که نیروهای روسی برای جلوگیری از انتزاع چچن وارد یک جنگ دو ساله از سال ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۶ گردیدند. علیرغم بهرهگیری از نیروی انسانی نظامی پر قدرت، تسلیحات و پشتیبانی هوائی، نیروهای روسی به دلیل حملات بیشمار رعد آسا و موفق رزمنده چچن، قادر به کنترل مؤثر مناطق کوهستانی نگردیدند. تضعیف روحیه گسترده نیروهای روسی در منطقه باعث شد که در سال ۱۹۹۶، بوریس یلتسین رئیس جمهور روسیه اعلام آتشبس نموده و در همان سال یک پیمان صلح را امضاء نماید.
جنگ یک شکست برای روسیه و علیرغم پیروزی، یک فاجعه برای چچنیها بود. تخمینهای محافظه کارانه تلفات نظامی روسیه را ۷۵۰۰ نفر بعلاوه ۴۰۰۰ نفر جنگجوی چچنی و بیش از ۳۵۰۰۰ غیرنظامی برآورد میکنند – که در کل عدد ۴۶۵۰۰ کشته را رقم میزند. دیگر تخمینها این تعداد را بین ۸۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ نفر اعلام میکنند.[۳]
دومین جنگ چچن[ویرایش]
دومین جنگ چچن عبارت بود از یک عملیات نظامی که توسط روسها در سال ۱۹۹۹ آغاز و به تصرف مجدد چچن انجامید که بهدنبال اولین جنگ چچن، بطور موجز استقلال غیررسمی خود را بهعنوان جمهوری چچن ایچکریا اعلام نموده بود. اگرچه نبردهای عملی تا به امروز ادامه یافتهاند، عملیات نظامی و سیاسی روسیه در استقرار رژیم هوادار مسکو و حذف اکثر رهبران تجزیه طلب شامل رئیس جمهور اسبق و رهبران نظامی شاخص، موفق بودهاند.
نقش روسیه در چچن[ویرایش]
چچن از نظر تجزیه طلبان آن بهعنوان جمهوری مستقل و از نظر طرفداران دولت فدرال جمهوری فدرال میباشد. قانون اساسی محلی این کشور در تاریخ ۲ آوریل سال ۲۰۰۳ و پس از برگزاری یک رفراندم کلی در این کشور که در مورخه ۲۳ مارس سال ۲۰۰۳ برگزار گردید، رسمیت یافت. برگزاری این رفراندم با استانداردهای بینالمللی بسیار تفاوت داشت. رسمیت اعلام شده بیشتر از حد واقعی بهنظر میرسد.[۴] کنترل تیپها یا اقوام محلی بروی برخی چچنیها علیرغم وجود ساختارهای له و علیه روسیه وجود داشته و دارد.
از سال ۱۹۹۰، جمهوری چچن شاهد درگیریهای قانونی، نظامی و مدنی بین جنبشهای تجزیه طلب و مقامات طرفدار روسیه بودهاست. انگیزههای روسها و چچنیها در این درگیریها بسیار پیچیدهاست. بطور اصولی، مشکل روسیه در چچن مربوط به ترس آن از استقلال چچن و آن است که در این صورت مناطق بیشتری از جا شده و به از هم پاشیدگی روسیه انجامد. منافع اقتصادی نیز عامل دیگر این نگرانی است: همچنین خصومت دو جانبه دو ملت، دیگر عامل درگیریهای دراز مدت بین روسیه و چچن بحساب میآید.
در داخل چچن گروههای مختلفی وجود دارند که علت جنگ شان با روسیه به عوامل مختلف سیاسی، اقتصادی و / یا انگیزههای عقیدتی برمی گردد. اساس برخی از این عوامل ناشی از نفرت و آرزوی گرفتن انتقام از اعمال نظامی و سیاسی گذشته روسیه در منطقهاست. بدترین اعمال از این دست، عمل تبعید اجباری کل مردم کشور به سیبری در دهه ۱۹۴۰ است که نتیجه آن مرگ یک چهارم جمعیت کشور بود. ترکیب این انگیزهها باعثی بر ایجاد دورههای خشونت و نفرت گردید که اغلب آتش درگیریهای محلی را شعلهور ساخته و فرهنگ نظامی گری که افراد کشور مایل به بسیج شدن تحت لوای یک رهبر مینماید را رواج دادهاست. از دیگر عوامل مؤثر در درگیریهای طولانی مدت میتوان از بیکاری و فقر نام برد.
احمد قدیروف رهبر نظامی تجزیه طلب سابق که از نظر اکثر تجزیه طلبان یک خائن شناخته میشد، در تاریخ ۵ اکتبر سال ۲۰۰۳ با ۸۳٪ آرای یک انتخابات که توسط ناظران بینالمللی کنترل گردید، به ریاست جمهوری رسید. موارد تقلب در انتخابات و ارعاب رایدهندگان توسط سربازان روس و عدم شمول گروههای تجزیه طلب در انتخابات ازجمله تخلفات انتخاباتی بود که بعدها توسط ناظران او اس سی دی مطرح گردید. رودنیک دادایف رئیس شورای امنیت چچن و آناتولی پوپوف نخست وزیر میباشد. در تاریخ ۹ می سال ۲۰۰۴، قدیروف در استادیوم فوتبال گروزنی و در اثر انفجار یک مین زمینی که در زیر قسمت افراد عالی رتبه کار گذاشته شده و در سکوی سان رژه یادبود جنگ جهانی دوم منفجر گردید، کشته شد. پس از این حادثه، سرگئی آبراموف بهعنوان سرپرست اجرائی نخست وزیری منصوب شد. بهر حال، در سال ۲۰۰۵ و بهدنبال یک سانحه رانندگی در مسکو، سرگئی آبراموف از ادامه عملکرد بهعنوان نخست وزیر ناتوان گردید. پس از این سانحه رمضان قدیرف (پسر احمد قدیروف) عهدهدار امور اجرائی نخست وزیری شده و در تاریخ ۱ مارس سال ۲۰۰۶ آبراموف از مقام خود بهعنوان نخست وزیر استعفاء نمود. آبراموف به خبرگزاری ایتار تاس گفت: «شرط من برای استعفاء آن بود که رمضان قدیروف رهبری دولت چچن را برعهده بگیرد. زیرا من صمیمانه اعتقاد دارم که این تصمیمی صحیح است.»
بسیاری اعتقاد دارند که رمضان قدیرف در صورت عدم منع، به ادامه راه پدر خود میپرداخت. بنا بر اظهار بسیاری از منتقدان، او ثروتمندترین و قدرتمندترین مرد جمهوری بحساب میآید که دلیل این امر نیز تسلط او بر گروه شبه نظامی خصوصی گسترده معروف به «قدیروفسکی» میباشد. این گروه شبه نظامی-؛ که اصلیت آن در نیروهای امنیتی پدر وی بودهاست -؛ توسط سازمانهای حقوق بشر مانند ناظران حقوق بشر، متهم به کشتار و آدمربایی میباشد.
در تاریخ ۲۹ اوت سال ۲۰۰۴ یک انتخابات ریاست جمهوری جدید برگزار شد. بنا به اظهار کمیسیون انتخاباتی چچن، الو الخان اف وزیر سابق کشور چچن توانست ۷۴٪ در صد آراء را بخود اختصاص دهد. میزان شرکت کنندگان ۲/۸۵٪ در صد بود. بسیاری از ناظران مانند وزارت امور خارجه آمریکا، فدراسیون بینالمللی حقوق بشر هلسینکی و همچنین گروههای مخالف با طرح مسائلی از جمله عدم صلاحیت رقیب مطرح یعنی مالک سعدولی اف از لحاظ فنی، صحت انتخابات را مورد سؤال قرار دادند. وضعیت رایگیری نیز از جمله موارد زیر سؤال بود، ولی هیچ شکایت رسمی واصل نشد. بر این انتخابات ناظران بینالمللی مانند کشورهای مستقل مشترکالمنافع و لیگ عرب نظارت کردند؛ علیرغم دعوت از ناظران غربی، این ناظران به نشان اعتراض به بی نظمیهای سابق از شرکت در امر نظارت انتخابات امتناع ورزیدند.
در حال حاضر علاوه بر دولت مورد نظر روسیه، یک دولت جدائی طلب دیگر که توسط هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشدهاست نیز وجود دارد (اگر چه به اعضای این دولت توسط کشورهای اروپائی، عرب و همچنین ایالات متحده پناهندگی سیاسی اعطاء شدهاست). این دولت جدائی طلب توسط گرجستان به رسمیت شناخته شد. (زمانیکه رئیس جمهور گرجستان زوییاد گامساخوردیا و رئیس جمهور چچن جوهر دودایف بودند. در سال ۱۹۹۹ دولت طالبان در افغانستان چچن مستقل را به رسمیت شناخته و در مورخه ۱۶ ژانویه سال ۲۰۰۰ سفارتخانه این کشور را در کابل افتتاح نمود. این بهرسمیتشناسی با سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ متوقف شد. اصلان ماسخادوف رئیس جمهور این حکومت مستقل و الیاس اخمادوف که سخنگوی ماسخادوف بود، بهعنوان وزیر امور خارجه آن فعالیت مینمود. درحال حاضر، الیاس اخمادوف بهعنوان پناهنده سیاسی در ایالات متحده بسر میبرد. اصلان ماسخادوف در یک انتخابات که با نظارت بینالمللی و در سال ۱۹۹۷ انجام شد، برای یک دوره ۴ ساله به ریاست جمهوری برگزیده گردیده و پس از امضاء و توافق روسیه دوره کار خود را آغاز نمود. او در سال ۲۰۰۱ با صدور فرمانی دوره ریاست جمهوری خود را یکسال دیگر تمدید کرد؛ او به دلیل منع گروههای جدائی طلب از شرکت در انتخابات از سوی روسیه، از شرکت در انتخابات سال ۲۰۰۳ بازمانده و روسیه او را به شرکت در اقدامات تروریستی در داخل خاک خود متهم ساخت. ماسخادوف در آستانه آغاز جنگ دوم چچن، گروزنی را ترک و بسمت مناطق تحت کنترل جدائی طلبان در جنوب، عزیمت نمود. رئیس جمهور ماسخادوف در تأثیر گذاری برشماری از رهبران نظامی که کنترلی شایان بر مناطق چچن داشتند ناکام مانده و نتیجتاً قدرتش را از دست داد. او حمله نیروهای شورشی به بسلان را تقبیح نموده و در عین حال سعی داشت فاصله خود از شامیل باسایف رهبر اسلامی منطقه و شخصی که مسئولیت حملات را برعهده گرفته بود، حفظ نماید. او در تاریخ ۸ مارس سال ۲۰۰۵ توسط نیروهای روسی به قتل رسید. قتل ماسخادوف توسط نیروهای روسی بطور گسترده مورد انتقاد قرار گرفت. زیرا دیگر هیچ رهبر «میانه رو» از گروههای جدائی طلب و بمنظور ادامه مذاکره با روسیه باقی نمانده بود.
بلافاصله پس از برگزاری انتخابات سال ۱۹۹۷، اخمد زاکایف معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه دولت ماسخادوف بهعنوان رئیس جمهور تعیین گردید. او هم اکنون در انگلستان و تحت پناهندگی سیاسی این کشور زندگی میکند. او بهمراه دیگر افراد نزدیک به عبدالخلیم سعدولی اف که بهدنبال مرگ ماسخادوف بهعنوان جانشینان او بقدرت رسیدند، باسایف را کنار گذاردند. بهرحال بر طبق گزارشهای واصله، باسایف مخالفت را کنار گذاشته و بهعنوان یکی از هواداران سعدولی اف درآمدهاست. سعدولی اف قبلاً یک قاضی نسبتاً ناشناس اسلامی بود که در یک برنامه اسلامی در تلویزیون چچن، مجری گری میکرد. نقش او بهعنوان یک شورشی نیز نامشخص بود که باعث شد روسیه و دیگران اینطور تصور کنند که انتخاب وی باعث ادامه نهضت باسایف خواهد گردید -؛ با وجود سعدولی اف بهعنوان فرد شاخص -؛ و قحط الرجال رهبران شاخص که در ترکیب نیروهای جدائی طلب چچن باقیمانده بودند. در تاریخ ۱۷ ژوئن سال ۲۰۰۶ گزارش شد که نیروهای مخصوص روسیه در طی یک تهاجم، عبدالخلیم سعدولی اف را در شهر آرگان به قتل رساندند. بگزارش نیویورک تایمز، کانالهای تلویزیون روسیه تصاویر مدهشی از یک جسد را نشان دادند که بهنظر میرسید متعلق به سعدولی اف باشد. همچنین یک وبگاه مرتبط با شورشیان چچن بنام کاوکاز سنتر نیز خبر مرگ وی را تأیید و از او بهعنوان یک شهید یاد نمود. پس از سعدولی اف، دوکا عمراف بهعنوان جانشین وی انتخاب شد. در تاریخ ۱۰ ژوئیه سال ۲۰۰۶، اف اس بی اعلام نمود که نیروهای امنیتی با انفجار یک کامیون بمب گذاری شده در نزدیکی کاروان حامل جدائی طلبان در شهر اینگاشتیا، باسایف و حدود ۱۲ جدائی طلب دیگر را به قتل رساندند. جدائی طلبان چچن این خبر را تکذیب و اعلام نمودند که باسایف در اثر یک سانحه انفجار کامیون حامل مواد منفجره که بطور تصادفی اتفاق افتاده کشته شدهاست.
بخشهای حکومتی[ویرایش]
جغرافیا[ویرایش]
با قرار گرفتن در بخش شرقی شمال قفقاز، چچن تقریباً از همه سو به منطقه فدرال روسیه محدود میگردد. مرزهای این کشور در غرب به اوستیا و اینگاشتیا، در شمال به استاوروپل کاری، در شرق به داغستان و در جنوب به گرجستان ختم میگردد. پایتخت این منطقه خود مختار شهر گروزنی میباشد.
- منطقه: ۱۹۳۰۰ کیلومتر مربع
- مرزها:
اقتصاد[ویرایش]
از سال ۲۰۰۳[ویرایش]
در طی سالهای جنگ، اقتصاد چچن سقوط نمود. تولید ناخالص داخلی، چنانچه مطمئن محاسبه شده باشد، تنها بمیزان کسری از سطح قبل از جنگ رسید. مشکلات اقتصاد چچن بر اقتصاد جمهوری فدرال روسیه نیز تأثیر داشت – در دهه ۱۹۹۰ شماری از تبهکاریهای مالی از طریق موسسات مالی چچن انجام گردیدند. از سوی دیگر چچن بیشترین نرخ عملیات انجام شده مالی در داخل فدراسیون روسیه به دلار آمریکا بجای روبل روسیه را داشتهاست. موارد زیادی از چاپ اسکناسهای دلار تقلبی نیز در این کشور بچشم خورد. در سال ۱۹۹۴، جدائی طلبان قصد معرفی ارزی تازه با نام ناهار را داشتند که این اقدام با اشغالگری مجدد چچن توسط سربازان روس در خلال جنگ اول چچن ناکام ماند.
در نتیجه جنگ، تقریباً ۸۰٪ پتانسیلهای اقتصادی چچن نابود گردید. تنها بخش اقتصادی که تا بحال بازسازی گردیده صنعت نفت است. تولید نفت این کشور در سال ۲۰۰۳ میلادی حدود سالیانه ۵/۱ میلیون تن متر (معادل سی هزار بشکه در روز) تخمین زده شد که از بالاترین سطح تولید یعنی ۴ میلیون تن متر دهه ۱۹۸۰ بسیار پایینتر بود. تولید سال ۲۰۰۳ چچن معادل ۶/۰٪ کل تولید نفت در روسیه برآورد گردید. سطح بیکاری در این کشور بالا بوده و بین ۶۰ و ۷۰ درصد در نوسان است. علیرغم پیشرفتهای اقتصادی، هنوز هم اموری مانند قاچاق و معامله تهاتری بخش قابل ملاحظهای از اقتصاد چچن را در بر میگیرد.[۵]
بنابر گزارش دولت روسیه، از سال ۲۰۰۰ میلادی، بیش از دو میلیارد دلار صرف بازسازی اقتصاد چچن گردیدهاست. بهرحال بنابر گزارش آژانس مرکزی کنترل اقتصاد روسیه (" شیوتنایا پالاتاً)، بیش از ۳۵۰ میلیون دلار صرف این امر نگردیدهاست.
از سال ۲۰۰۶ شرکت مگافون (موبی کام – کاوکاز) با ۳۰۰۰۰۰ مشترک، تنها شرکت فعال در زمینه تلفن همراه در چچن میباشد. این در حالی است که شرکتهای ام تی اس و ویمپل کام نیز مجوزهای لازم را اخذ کردهاند.[۶]
سر شماری جمعیت[ویرایش]
بر اساس تخمینهای سال ۲۰۰۴، چچن دارای جمعیتی بالغ بر ۱/۱ میلیون نفر میباشد. بر اساس گزارشهای سال ۲۰۰۲ سرشماری، جمعیت چچنیها بالغ بر  ؛ ۱۰۳۱۶۴۷ نفر بوده و ۵/۹۳٪ جمعیت این جمهوری را تشکیل میدهند. گروههای دیگر شامل روسها (۴۰۶۴۵ نفر یا ۷/۳٪)، کامیکسها (۸۸۸۳ نفر یا ۸/۰٪)، و گروههای جمعیتی کوچکتر که هر کدام کمتر از ۵/۰٪ کل جمعیت را تشکیل میدهند، میگردد.
دین اکثر چچنیها اسلام و مذهب آنها سنی میباشد. این کشور در دوره بین قرون ۱۶ تا ۱۹ به دین روی آورد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، روسهای نژادی حدود ۲۳٪ جمعیت (۲۶۹۰۰۰ نفر در سال ۱۹۸۹) را تشکیل میدادند. بخاطر وجود جنایات گسترده و تسویه نژادی انجام شده توسط دولت دزوخار دادایف، بخش عمده جمعیت غیر چچن (و همینطور بسیاری از چچنیها) در طول دهه ۱۹۹۰ از کشور فرار نمودند.[۷]
زبانهای مورد استفاده در این جمهوری عبارتاند از چچنی و روسی. زبان چچن متعلق به وایناخ یا خانواده زبانشناسی قفقازی شمال – مرکزی بوده که در عین حال شامل اینگاش و بتسب نیز میباشد. برخی از روشنفکران جایگاهی گستردهتر برای این خانواده زبانی در نظر گرفته و آن را در خانواده خانواده اصلی زبانی ایبریائی – قفقازی جای میدهند.
- جمعیت: ۱۱۰۳۶۸۶ (۲۰۰۲) – اعداد مناقشه آمیز هستند
- شهری: ۳۷۳۱۷۷ (۸/۳۳٪)
- روستائی: ۷۳۰۵۰۹ (۲/۶۶٪)
- مرد: ۵۳۲۷۲۴ (۳/۴۸٪)
- زن: ۵۷۰۹۶۲ (۷/۵۱٪)
- سن متوسط: ۷/۲۲٪
- شهری: ۸/۲۲٪
- روستائی: ۷/۲۲٪
- مرد: ۶/۲۱٪
- زن: ۹/۲۳٪
- تعداد خانوار: ۱۹۵۳۰۴ (با ۱۰۶۹۶۰۰ نفر جمعیت)
- شهری: ۶۵۷۴۱ (با ۳۶۵۵۷۷ نفر جمعیت)
- روستائی: ۱۲۹۵۶۳ (با ۷۰۴۰۲۳ نفر جمعیت)
جستارهای وابسته[ویرایش]
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ چچن موجود است. |
- لیست حرکتهای طرفدار خود مختاری و جدائی طلب
- جنگ چچن
- مردم چچن
- موسیقی چچنی
- آنا پلیتکوفسکایا
- کریس جیانو
پیوند به بیرون[ویرایش]
نقشهها و جغرافیای چچن[ویرایش]
وبگاههای غربی و مستقل روسی[ویرایش]
- یادبود
- (مقالات و تحلیلها) بنیاد جیمز تاون
- ناظر پراگ، گروه حقوق بشر چک درگیریهای چچن را تحت پوشش قرار خواهد داد
- اخبار میانه رو چچن در لیست نامه بزبان انگلیسی
- پروفایل چچن بروی بیبیسی
وبگاههای گروههای جدائی طلب و هواداران آنها[ویرایش]
- وزارت امور خارجه جمهوری چچن
- سایت دو زبانه اخبار جمهوری چچن چچن پرس
- وبگاه مولداوی اودوگوف کاوکاز سنتر
- جمهوری چچن آنلاین
- سرویس اخبار رئیس جمهوری چچن (بزبان روسی)
- کمیتت ولنی کاکاز، یک سازمان حمایتی لهستانی
وبگاههای طرفداران فدرالیسم[ویرایش]
- سایت رسمی دولت جمهوری چچن (بزبان روسی)
- سایت چچن آزاد (بزبان انگلیسی) – سایت کدیرف
- سایت طرفداران کدیرف (بزبان روسی)
سایتهای نظامی روسیه[ویرایش]
مقالات[ویرایش]
- دردسر تجزیه روسیه – تاریخ جامع چچن
- – چچن: افغانستان دوم روسیه
- اخبار تفسیری سی بی سی: چچن * بلسان: چه کسانی باید سرزنش شوند؟
- روسها در چچن انتخابات برگزار میکنند
- گزارش وضعیت سیاسی چچن
- واشینگتن پست: آیا هیچ راه حلی برای خاتمه خونریزیهای نه ساله در چچن وجود ندارد؟
- تلفات از سال ۱۹۹۴
- عین نیوز: روسیه امروز: چچن
- درگیری چچن نادیده گرفته شد
- توصیف ناپذیری تورم جمعیت چچن
- نیویورک تایمز: گروههای حقوق بشر از مفقود شدن هزاران چچنی خبر میدهند
- صعود و افول جنبشهای استقلال طلبی در چچن
- سی اس آر سی: دریای خزر: جریان تهدید آمیز متقاطع، نفت و ژئوپولتیک
- گلچینهای جالب آنلاین رایگان در خصوص راند
- انتشارات سی اس آر سی در خصوص قفقاز
- میزان اعلام شده تلفات چچن توسط مقامات این کشور ۱۶۰۰۰۰ نفر اعلام گردید (بزبان روسی)
- شبکه حمایت از چچن (بزبان انگلیسی)
- ناظر امنیت: باتلاق شمال قفقاز مسکو
- کلاسه: نیروهای امنیتی چچن ۲۰۰۶-۲۰۰۰
- پارلمان اروپا اخراج چچنیها را بهعنوان قتلعام ایشان میداند
- شروع جنگ چچن (ترجمه مقاله گرانی. آر یو
- حمله به بیمارستان آی سی آی سی در نووی آتاگی
- ۱۰ سال قبل نیروهای مخصوص روسیه دزوخار دودایف رئیس جمهور چچن که اعلام استقلال نموده بود را به قتل رساندند «اخبار مسکو»
- آلاماناک «پدیده چچن» بزبانهای انگلیسی و روسی، مقالاتی در خصوص اولین جنگ چچن و عواقب بلافصل آن
- نظرات یک گروه از سیاستمداران بالتیک در خصوص انتخابات ریاست جمهوری چچن
خواندنیهای بیشتر[ویرایش]
- خاسان بایف. «سوگند: یک جراح زیر آتش». شابک ۸–۱۴۰۴–۸۰۲۷–۰
- ویاچسلاو میرونوف. Ya byl na etoy voyne. (من در جنگ شرکت داشتهام) بیب لایون – روسکایا کنیگا، ۲۰۰۱ بخش از ترجمه در آدرس اینترنتی [۳] موجود است.
- ماتیو ایوانگلیستا، «جنگهای چچن:» آیا روسیه راه اتحاد جماهیر شوروی را در پیش خواهد گرفت؟". شابک ۳–۲۴۹۹–۸۱۵۷–۰
- روی کنراد. «چند روز…» قابل دسترسی بروی سایت [۴]
- اولگا اولیکر، «جنگهای روسیه و چچن ۲۰۰۰–۱۹۹۴: درس هائی از نبرد خیابانی» شابک ۳–۲۹۹۸–۸۳۳۰–۰ (یک تحلیل استراتژیکی و تاکتیکی جنگهای چچن)
- چارلوتا گال اند توماس دی وال، «چچن: یک جنگ با پیروزی کوچک» شابک ۷–۳۵۰۷۵–۳۳۰–۰
- پل جی. دکتر مورفی. «شیران اسلام: روسیه و ترور چچن» شابک ۷–۸۳۰–۵۷۴۸۸–۱
- آناتول لیوون. «سنگ قبر اقتدار روسیه» شابک ۱–۰۷۸۸۱–۳۰۰–۰
- جان دی. دانلوپ. «تقابلات روسیه با چچن: ریشههای درگیریهای جدائی طلبانه» شابک ۱–۶۳۶۱۹–۵۲۱–۰
- پل خلبنیکوف. Razgovor s varvarom " (مصاحبه با بربریت) شابک ۱–۰۵۷–۸۹۹۳۵–۵. قابل دسترسی کلی بروی سایت [۵]
- ماری بنینگ سون بروکس اپ. «موانع شمال قفقاز: روسها بسمت سرزمین مسلمانان پیشروی مینمایند.» شابک ۱–۰۶۹–۸۵۰۶۵–۱
- آنا پلیت کوفسکایا. «یک گوشه کوچک از جهنم: برداشت هائی از چچن» شابک ۰–۶۷۴۳۲–۲۲۶–۰
- کریس برد. «گرفتن یک تاتار: یادداشت هائی از قفقاز»" [شابک ۵-۶۵۰۶-۷۱۹۵-۰]
- کارلوتا گال، توماس دی وال، «چچن: فاجعه در قفقاز» [شابک ۵-۳۱۳۲-۸۱۴۷-۰]
- یوان بورناشتاین و مارک ریبوسکی، «یازده روز جهنمی: داستان حقیقی از ربوده شدن من، ترور، شکنجه نجات تاریخی افبیآی و کا گ ب» آتور هاوس، ۲۰۰۴. شابک ۳–۹۳۰۲–۴۱۸۴–۱
منابع[ویرایش]
- ↑ KavkazCenter - European Parliament recognizes deportation of Chechens as act of genocide
- ↑ پوتین: غرب قرنهاست که در صدد مهار روسیه بوده است بیبیسی فارسی
- ↑ [۱]
- ↑ home- International Society for Human Rights
- ↑ BBC NEWS | Europe | War racketeers plague Chechnya
- ↑ Ramzan Kadyrov Wins Tariff War with MegaFon - Kommersant Moscow
- ↑ [۲]
- translated from Wikipedia article "Metasyntactic variable»