حج
حَجّ یکی از مهم‌ترین فروع دین اسلام است. مسلمانان با داشتن شرایطی مکلف‌اند در دهه اول ماه ذی‌الحجه به مسجد الحرام در شهر مکه در عربستان سعودی رفته و مجموعه‌ای از اعمال نیایشی را به‌جا آورند.
حج بر سه نوع تمتع، قرآن و افراد است که حج قرآن و افراد وظیفه ساکنان مکه است. در اسلام بر کسی که دارای بلوغ، عقل، آزاد بودن و استطاعت باشد واجب می‌شود.[۱]
حج نخستین بار در دین ابراهیم انجام شد و آیین‌های حج و عمره، احرام، لثم و لمس حجرالاسود، سعی بین صفا و مروه، وقفه در عرفات و رمی جمره، همگی پیش از اسلام رایج بود و تنها برخی تعدیلات در حج اسلامی نسبت به پیش از اسلام روی داده‌است.
اعراب پیش از اسلام هنگام طواف «لبیک یا لات»، «لبیک یا عزی» و «لبیک یا منات» می‌گفتند و هر قومی بت خود را می‌خواند و در اسلام، «اللهم» جای بت‌ها را گرفت و آن عبارت بدین شکل تغییر کرد: «لبیک اللهم لبیک»
عرب‌ها صید را در ماه حج حرام می‌دانستند. پیامبر اسلام حرمت صید را ویژه ایام حج و هنگام احرام مقرر کرد. عرب‌ها گاهی لخت به پیرامون‌گردی (طواف) کعبه می‌پرداختند. اسلام آن را منع کرد و پوشیدن لباس دوخته‌نشده را مقرر کرد. عرب از خوردن گوشت قربانی اکراه داشت و پیامبر اسلام آن را مجاز دانست.
مسلمانان پس از فتح مکه و برانداختن بت‌های قریش از سعی میان صفا و مروه اکراه داشتند؛ زیرا پیش از اسلام بر این دو کوه دو بت سنگی قرار داشت که حاجیان و زائران آن دوره سعی بین صفا و مروه را برای نزدیک شدن به آن‌ها و دست‌کشیدن و بوسیدن آن‌ها انجام می‌دادند؛ ولی محمد سعی بین صفا و مروه را مجاز کرد و بنا بر متن قرآن این کار از شعائر الله دانسته می‌شود.[۲]
حوادث در دوران معاصر[ویرایش]
برخی از رویدادهای مرگبار پیش‌آمده در آیین‌های حج بدین شرح است:[۳]
- سال ۱۹۴۴: ابوطالب یزدی، در حین انجام طواف در مسجدالحرام دچار استفراغ شد، وی توسط مأموران عربستان گردن زده شد، چهار سال روابط ایران و عربستان مختل گردید.
- سال ۱۹۸۷: چهار صد نفر در درگیری بین نیروهای امنیتی عربستان و معترضان حامی ایران کشته شدند
- سال ۱۹۹۰: هزار و چهارصد وبیست وشش نفر از حاجیان در تونل منتهی به اماکن مقدس کشته شدند.
- سال ۱۹۹۴: دویست و هفتاد نفر در اثر ازدحام جمعیت کشته شدند.
- سال ۱۹۹۷: بر اثر آتش‌سوزی، ۳۴۳ حاجی کشته و هزار و پانصد نفر مجروح شدند.
- سال ۱۹۹۸: حداقل یکصد و هجده نفر بر اثر ازدحام جمعیت کشته شدند.
- سال ۲۰۰۱: سی و پنج نفر در اثر ازدحام جمعیت کشته شدند.
- سال ۲۰۰۴: دویست و پنجاه و یک نفر بر اثر ازدحام جمعیت کشته شدند.
- سال ۲۰۰۶: سیصد و چهل و پنج نفر در مراسم سنگ‌زنی به نماد شیطان کشته شدند.
- سال ۲۰۱۵: در فرودگاه جده، مأمورانی به بهانه مشکوک شدن به دو نوجوان ایرانی آن‌ها را از بقیه جدا می‌کنند و دو نوجوان در بازگشت به ایران به بهانه بازرسی بدنی از خانواده‌های خودشان جدا می‌شوند. مأموران این دو را به بخش بازرسی خواهران برده و به بهانه بازجویی بدنی هردوی این نوجوانان را برهنه کرده و خودشان نیز برهنه شده‌اند، دراثنای بازرسی، سایر افراد کاروان متوجه شدند که مأموران قصد آزار و اذیت جنسی آن دو نوجوان را داشته‌اند و تعرض به این دو نوجوان ناکام می‌ماند.[۴][۵][۶][۷][۸][۹]
- سال ۲۰۱۵: عصر روز جمعه ۲۰ شهریورماه یک بالابر بزرگ بر اثر شدت باد و طوفان در مکه به داخل مسجد الحرام در نزدیکی مقام ابراهیم سقوط کرد که منجر به کشته و زخمی شدن دهها تن از حجاج حاضر در محل شد. این حادثه در فاصله چهار روز مانده به آغاز ماه ذی‌الحجه و ادای مناسک حج تمتع رخ داد.[۱۰] همچنین در اثر ازدحام جمعیت در رمی جمرات در منا (تا روز پنج شنبه دوم مهرماه)۱۲۰۰ نفر از حجاج کشته و حدود ۲۰۰۰ نفر مجروح شدند، ۱۲۵ کشته و دهها مجروح ایرانی بوده‌اند.[۱۱]
- سال ۲۰۱۵: روز پنج شنبه ۲ مهرماه: بر اثر ازدحام جمعیت و عدم مدیریت برگزارکنندگان سعودی، تعداد زیادی از حاجیان در منطقه منا کشته و زخمی شدند. بیشتر خبرگزاری‌های بین‌المللی از جمله خبرگزاری امریکایی سی ان ان تعداد کشته‌ها را ۷۱۷ نفر و تعداد زخمی‌ها را بیش از هشتصد نفر اعلام نمودند.[۱۲] خبرگزاری‌های ایران تعداد کشته‌ها را نزدیک به دوهزار نفر اعلام نمودند که این آمار شامل بیش از ۱۳۱ نفر از شهروندان کشور ایران می‌باشد.[۱۳][۱۴]
منابع[ویرایش]
- کعبه، حرم الهی، مؤید و محمد پروانه
- ابعاد حج در قرآن، ناصر شکریان
- اسرار حج و مناسک آن، محمد علوی مقدم
پیوند به بیرون[ویرایش]
- حج در قرآن و روایات، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
- اهمیت حج، دانشنامه رشد
- حجاج در صحرای عرفات
- مناسک حج
|
||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون اسلام است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
- ↑ حسینی شاهرودی، سید محمد. رساله توضیح مناسک حج و عمره به همراه اعمال و مستحبات مکه مکرمه و مدینه منوره، چاپ سوم. ۱۳۸۴. ISBN 964-91127-7-4.
- ↑ ﴿إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ ۖ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمَا ۚ وَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرًا فَإِنَّ اللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ﴾(سورهٔ بقره-آیهٔ ۱۵۸)
- ↑ «What is the Hajj» (انگلیسی). بی‌بی‌سی.
- ↑ «آیت‌الله مکارم: آیا باید با هر ذلتی به حج عمره رفت؟». hamshahrionline. ۲۰۱۵-۰۴-۰۹. بازبینی‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۰۹.
- ↑ «واکنش آیت‌الله مکارم شیرازی به اتفاقات فرودگاه جده/ آیا به هر قیمت و به هر ذلتی باید به عمره رفت؟ :: اسکنا». اخبار ایران و جهان. ۲۰۱۵-۰۴-۰۸. بازبینی‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۰۹.
- ↑ «واکنش آیت‌الله مکارم شیرازی به حادثه فرودگاه جده: آیا باید به هر ذلتی تن داد تا به یک مستحب عمل کرد؟». صفحه نخست - خبرآنلاین. ۲۰۱۵-۰۴-۰۹. بازبینی‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۰۹.
- ↑ «آیت الله مکارم: آیا باید با هر ذلتی به حج عمره رفت؟». سایت خبری تحلیلی شفاف. ۲۰۱۵-۰۴-۰۸. بازبینی‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۰۹.
- ↑ «جزییات تعرض به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه عربستان». Fararu. ۲۰۱۵-۰۴-۰۹. بازبینی‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۰۹.
- ↑ “Grand Ayatollah condemns heinous behavior of Saudi police”. خبرگزاری جمهوری اسلامی. 2015-04-09. Retrieved 2015-04-09.
- ↑ http://moaser.ir/fa/news/1530/آخرین-تصاویر-و-جزئیات-سقوط-بالابر-در-مکه-تعداد-کشته-ها-۱۰۷-نفر
- ↑ نفراز جمله چند ایرانی دراثر ازدحام در رمی جمرات کشته شدند/ درحال تکمیل . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]
- ↑ http://www.cnn.com/2015/09/24/middleeast/stampede-hajj-pilgrimage/
- ↑ http://www.tabnak.ir/fa/news/534000/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%DB%B4%DB%B3-%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87-%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%A7
- ↑ http://farsnews.com/newstext.php?nn=13940703000349
