مجلس شورای اسلامی
مجلس شورای اسلامی | |
---|---|
مجلس دهم | |
نظام | |
نظام | یک مجلسی |
سازمانها | مجلس شورای اسلامی شورای نگهبان قانون اساسی |
تاریخچه | |
بنیادگذاری | ۷ خرداد ۱۳۵۹ |
پیشین | مجلس شورای ملی |
سران | |
رئیسمجلس | علی لاریجانی، فراکسیون ولایت از ۱۳۸۷ |
نایبرئیس | مسعود پزشکیان، فراکسیون امید از ۱۳۹۵ |
نایبرئیس دوم | علی مطهری، فراکسیون امید از ۱۳۹۵ |
دبیر شورای نگهبان | احمد جنتی از ۱۳۸۳ |
رئیس جناح اصلاح طلبان | محمد رضا عارف از ۱۳۹۵ |
ساختار | |
کرسیها | ۲۹۰ |
[[file: |300پیکسل|alt=پراکندگی کرسیهای مجلس نهم]] | |
انتخاباتها | |
نظام رایگیری | دومرحلهای |
آخرین انتخابات | ۹۵–۱۳۹۴ |
انتخابات آینده | ۹۹–۱۳۹۸ |
شعار | |
مجلس در رأس همه امور است | |
تجمعگاه | |
ساختمان مجلس، بهارستان، تهران | |
وبگاه | |
www.parliran.ir | |
پینوشت | |
شورای نگهبان قانون اساسی نهادی گمارشی و مسئول تأیید مصوبههای مجلس و تفسیر قانوناساسی است |
مختصات: ۳۵°۴۱′۳۱.۴۹″ شمالی ۵۱°۲۶′۳.۸۲″ شرقی / ۳۵.۶۹۲۰۸۰۶° شمالی ۵۱.۴۳۴۳۹۴۴° شرقی
جمهوری اسلامی ایران | |
ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران
رهبران
معاونان اول
رئیسان مجلس
رئیسان قوه قضائیه
رئیسان سازمان صدا و سیما
|
مجلس شورای اسلامی رکن اصلی نهاد قانونگذاری در کشور ایران است که از نمایندگان منتخب مردم تشکیل شده است. در فرمان مشروطیت از مجلس ایران هم به عنوان مجلس مقدس[۱] شورای ملی و هم مجلس شورای اسلامی نام برده شده است. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری نام این نهاد مجلس شورای ملی بوده است.
مصوبات مجلس شورای اسلامی در صورت تأیید شورای نگهبان برای اجرا به قوه مجریه ایران و قوه قضائیه ابلاغ میشوند.[۲] در برخی مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است اعمال قوه مقننه از راه همهپرسی و مراجعه مستقیم به آراء مردم صورت گیرد که در خواست این مراجعه به آراء عمومی نیز باید به تصویب دو سوم مجموع نمایندگان مجلس برسد.[۳] مجلس ایران از سایر قوا مستقل است و بهطور قانونی نباید هیچ اثرگذاری از بیرون بر تصمیمات مجلس وجود داشته باشد.[۴]
هماینک در دوره دهم مجلس شورای اسلامی تعداد نمایندگان مجلس ۲۸۹ نفر است و ریاست این دوره از مجلس به عهده علی اردشیر لاریجانی است.
محتویات
- ۱ تعریف مجلس شورای اسلامی
- ۲ وظایف و اختیارات و محدودیتهای مجلس
- ۳ انتخابات مجلس شورای اسلامی
- ۴ تعداد کرسی هر استان در مجلس
- ۵ شرایط، حقوق و محدودیتهای نمایندگان
- ۶ رؤسای مجلس پس از انقلاب
- ۷ نحوه انتخاب رؤسای مجلس شورای اسلامی
- ۸ نهادهای وابسته مجلس شورای اسلامی
- ۹ سرویس وبلاگدهی نمایندگان مجلس
- ۱۰ جستارهای وابسته
- ۱۱ منابع
- ۱۲ پیوند به بیرون
تعریف مجلس شورای اسلامی[ویرایش]
بر طبق اصل ۶۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به طور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب میشوند تشکیل میگردد. دوره نمایندگی در این مجلس چهار سال است که انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود، به طوری که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد.[۵] عده نمایندگان مجلس دویست و هفتاد نفر است و از تاریخ همهپرسی سال ۱۳۶۸ پس از هر ده سال، با در نظر گرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آنها حداکثر بیست نفر نماینده میتواند اضافه شود. زرتشتیان و کلیمیان هر کدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده انتخاب میکنند. محدوده حوزههای انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین میکند.[۶]
پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دو سوم مجموع نمایندگان رسمیت مییابد و تصویب طرحها و لوایح طبق آییننامه مصوب داخلی انجام میگیرد مگر در مواردی که در قانون اساسی حدنصاب خاصی تعیین شده باشد. برای تصویب آییننامه داخلی موافقت دو سوم حاضران لازم است.[۷]
در زمان جنگ و اشغال نظامی کشور به پیشنهاد رئیس جمهور و تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان و تأیید شورای نگهبان انتخابات نقاط اشغال شده یا تمامی مملکت برای مدت معینی متوقف میشود و در صورت عدم تشکیل مجلس جدید، مجلس سابق همچنان به کار خود ادامه خواهد داد.[۸]
مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. تنها در شرایط اضطراری و در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس جمهور یا یکی از وزراء یا ده نفر از نمایندگان، جلسه غیر علنی تشکیل میشود. مصوبات جلسه غیر علنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از بر طرف شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر گردد..[۹]
وظایف و اختیارات و محدودیتهای مجلس[ویرایش]
- مجلس شورای اسلامی در عموم مسائل در حدود مقرر در قانون اساسی میتواند قانون وضع کند.[۱۰]
- مجلس شورای اسلامی نمیتواند قوانینی وضع کند که با اصول و احکام مذهب رسمی کشور یا قانون اساسی مغایرت داشته باشد. تشخیص این امر بر عهده شورای نگهبان است.[۱۱]
- تعیین رئیس مجلس شورای اسلامی توسط نمایندگان مجلس صورت میگیرد.
- شرح و تفسیر قوانین عادی در صلاحیت مجلس شورای اسلامی است.[۱۲]
- لوایح قانونی پس از تصویب هیئت وزیران به مجلس تقدیم میشود و طرحهای قانونی به پیشنهاد حداقل پانزده نفر از نمایندگان، در مجلس شورای اسلامی قابل طرح است.[۱۳]
- طرحهای قانونی و پیشنهادها و اصلاحاتی که نمایندگان در خصوص لوایح قانونی عنوان میکنند و به تقلیل درآمد عمومی یا افزایش هزینه عمومی میانجامد، در صورتی قابل طرح در مجلس است که در آن طریق جبران کاهش درآمد یا تأمین هزینه جدید نیز معلوم شده باشد.[۱۴]
- مجلس شورای اسلامی حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد.[۱۵]
- عهدنامهها، مقاولهنامهها، قراردادها و موافقتنامههای بینالمللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.[۱۶]
- هر گونه تغییر در خطوط مرزی ممنوع است مگر اصلاحات جزیی با رعایت مصالح کشور، به شرط این که یک طرفه نباشد و به استقلال و تمامیت ارضی کشور لطمه نزدند و به تصویب چهار پنجم مجموع نمایندگان مجلس شورای اسلامی برسد.[۱۷]
- هرچند برقراری حکومت نظامی ممنوع است اما در حالت جنگ و شرایط اضطراری نظیر آن، دولت حق دارد با تصویب مجلس شورای اسلامی موقتاً محدودیتهای ضروری را برقرار نماید، ولی مدت آن به هر حال نمیتواند بیش از سی روز باشد و در صورتی که ضرورت همینان باقی باشد دولت موظف است مجدداً از مجلس کسب مجوز کند.[۱۸]
- گرفتن و دادن وام یا کمکهای بدون عوض داخلی و خارجی از طرف دولت باید با تصویب مجلس شورای اسلامی باشد.[۱۹]
- استخدام کارشناسان خارجی از طرف دولت ممنوع است مگر در موارد ضرورت با تصویب مجلس شورای اسلامی.[۲۰]
- بناها و اموالی دولتی که ملی اعلام شده باشد قابل انتقال به غیر نیست مگر با تصویب مجلس شورای اسلامی آن هم در صورتی که انتفای آن منحصر به فرد نباشد.[۲۱]
- مجلس نمیتواند اختیار قانونگذاری را به شخص یا هیأتی واگذار کند ولی در موارد ضروری میتواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با به کمیسیونهای داخلی خود تفویض کند، در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین مینماید به صورت آزمایشی اجرا میشود و تصویب نهایی آنها با مجلس خواهد بود.[۲۲]
- رئیس جمهور برای هیئت وزیران پس از تشکیل و پیش از هر اقدام دیگر باید از مجلس رأی اعتماد بگیرد.[۲۳]
- در هر مورد که حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رئیس جمهور و یا هر یک از نمایندگان از وزیر مسئول، دربارهٔ یکی از وظایف آنان سؤال کنند، رئیس جمهور یا وزیر موظف است در مجلس حاضر شود و به سؤال جواب دهد و این جواب نباید در مورد رئیس جمهور بیش از یک ماه و در مورد وزیر بیش از ده روز به تأخیر افتاد مگر با عذر موجه به تشخیص مجلس شورای اسلامی.[۲۴]
- نمایندگان مجلس شورای اسلامی میتوانند در مواردی که لازم میدانند هیئت وزیران یا هر یک از وزرا را استیضاح کنند، استیضاح وقتی قابل طرح در مجلس است که با امضای حداقل ده نفر از نمایندگان به مجلس تقدیم شود. هیئت وزیران یا وزیر مورد استیضاح باید ظرف مدت ده روز پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و به آن پاسخ گوید و از مجلس رأی اعتماد بخواهد. در صورت عدم حضور هیئت وزیران یا وزیر برای پاسخ، نمایندگان مزبور دربارهٔ استیضاح خود توضیحات لازم را میدهند و در صورتی که مجلس مقتضی بداند اعلام رأی عدم اعتماد خواهد کرد. اگر مجلس رأی اعتماد نداد هیئت وزیران یا وزیران یا وزیر مورد استیضاح عزل میشود. در هر دو صورت وزرای مورد استیضاح نمیتوانند در هیئت وزیرانی که بلافاصله بعد از آن تشکیل میشود عضویت پیدا کنند.
- در صورتی که حداقل یک سوم از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رئیس جمهور را در مقام اجرای وظایف مدیریت قوه مجریه و اداره امور اجرایی کشور مورد استیضاح قرار دهند، رئیس جمهور باید ظرف مدت یک ماه پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و در خصوص مسایل مطرح شده توضیحات کافی بدهد. در صورتی که پس از بیانات نمایندگان مخالف و موافق و پاسخ رئیس جمهور، اکثریت دو سوم کل نمایندگان به عدم کفایت رئیس جمهور رأی دادند مراتب جهت اجرای بند ده اصل یکصد و دهم به اطلاع مقام رهبری میرسد و مقام رهبری موظف به امضای حکم عزل رئیس جمهور میباشد[۲۵]
- هر کس شکایتی از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قوه قضاییه داشته باشد، میتواند شکایت خود را کتباً به مجلس شورای اسلامی عرضه کند. مجلس موظف است به این شکایات رسیدگی کند و پاسخ کافی دهد و در مواردی که شکایت به قوه مجریه و یا قوه قضاییه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی از آنها بخواهد و در مدت متناسب نتیجه را اعلام نماید و در موردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامه برساند.[۲۶]
انتخابات مجلس شورای اسلامی[ویرایش]
نمایندگان مجلس شورای اسلامی هر چهار سال یک بار و از طریق انتخابات تعیین میشوند. نامزدهای شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی باید مورد تأیید نهادهای مربوط قرار گیرند. این نهادها به دو گروه تقسیم میشوند. اول هیئتهای اجرایی که وابسته به دولت و وزارت کشور هستند و دوم شورای نگهبان.
هیئتهای اجرایی برای هر داوطلب هفت شرط را مورد بررسی قرار میدهند و در صورت احراز تمامی این شروط از جانب داوطلب وی را برای تأیید صلاحیت به شورای نگهبان معرفی میکنند. شرایط هفتگانه به شرح زیر است:
- داشتن سلامت جسمانی در حد نعمت بینایی، شنوایی و گویایی
- عدم سوء پیشینه و محکومیت قضایی
- عدم سوء شهرت در حوزه انتخابیه
- داشتن حداقل ۳۰ سال کامل سن برای ثبت نام
- داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد و یا معادل آن (بنا بر یک تبصره افراد دارای مدرک کارشناسی که سابقه پنج سال کار در حد کارشناسی را داشته باشند نیز مجاز به ثبت نام هستند)
- اعتقاد و التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی آن
- اعتقاد و التزام عملی به اسلام و اصل مترقی ولایت مطلقه فقیه
پس از هیئتهای اجرایی نوبت به شورای نگهبان میرسد که به تأیید صلاحیت داوطلبان شرکت در انتخابات مجلس بپردازد. در صورتی که شورای نگهبان نیز صلاحیت داوطلبی را تأیید کرد وی میتواند در انتخابات شرکت کند.
میزان مشارکت مردم در انتخابات اولین دوره ۵۲ درصد، در دومین دوره ۶۴/۶ درصد، در سومین دوره ۵۹/۷ درصد، در چهارمین دوره ۵۸ درصد، در پنجمین دوره ۷۱/۱ درصد، در دوره ۶۷ درصد، در هفتمین دوره ۵۱/۱۵ درصد، در هشتمین دوره ۵۱ درصد، در دوره ۶۴/۲ درصد و در دهمین دوره ۶۲ درصد بوده است.
تعداد کرسی هر استان در مجلس[ویرایش]
پراکنش ۲۸۵ کرسی مجلس شورای اسلامی در استانهای ایران[۲۷]
استان | تعداد کرسی |
استان | تعداد کرسی |
استان | تعداد کرسی |
استان | تعداد کرسی |
استان | تعداد کرسی |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
آذربایجان شرقی |
۱۹
|
آذربایجان غربی |
۱۲
|
اردبیل |
۷
|
اصفهان |
۱۹
|
البرز |
۳
|
ایلام |
۳
|
بوشهر |
۴
|
تهران |
۳۵
|
چهارمحال و بختیاری |
۴
|
خراسان جنوبی |
۴
|
خراسان رضوی |
۱۸
|
خراسان شمالی |
۴
|
خوزستان |
۱۸
|
زنجان |
۵
|
سمنان |
۴
|
سیستان و بلوچستان |
۸
|
فارس |
۱۸
|
قزوین |
۴
|
قم |
۳
|
کردستان |
۶
|
کرمان |
۱۰
|
کرمانشاه |
۸
|
کهگیلویه و بویراحمد |
۳
|
گلستان |
۷
|
گیلان |
۱۳
|
لرستان |
۹
|
مازنداران |
۱۲
|
مرکزی |
۷
|
هرمزگان |
۵
|
همدان |
۹
|
یزد |
۴
|
نمایندگان اقلیتهای مذهبی[ویرایش]
پس از انقلاب مشروطه، با تشکیل مجلس شورای ملی، در قانون اساسی مشروطه برای اقلیتهای دینی هم نمایندگانی درنظر گرفته شد. این موضوع پس از انقلاب ۱۳۵۷ هم در قانون اساسی باقی ماند. هماکنون در مجلس شورای اسلامی، زرتشتیان و کلیمیان، هر کدام یک نماینده، مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده دارند.[۲۸]
شرایط، حقوق و محدودیتهای نمایندگان[ویرایش]
- سوگند: نمایندگان برگزیده که پس از تأیید صلاحیت از جانب نهادهای مسئول در انتخابات به پیروزی دست پیدا کردند، در اولین گام باید در صحن مجلس سوگندی را ادا کنند که در آن به کتاب قرآن قسم میخورند. متن این سوگندنامه به شرح زیر است:
بسماللهالرحمنالرحیم
من در برابر قرآن مجید، به خدای قادر متعال سوگند یاد میکنم و با تکیه بر شرف انسانی خویش تعهد مینمایم که پاسدار حریم اسلام و نگاهبان دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی باشم، ودیعهای را که ملت به ما سپرده به عنوان امینی عادل پاسداری کنم و در انجام وظایف وکالت، امانت و تقوی را رعایت نمایم و همواره به استقلال و اعتلای کشور و حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم پایبند باشم، از قانون اساسی دفاع کنم و در گفتهها و نوشتهها و اظهارنظرها، استقلال کشور و آزادی مردم و تأمین مصالح آنها را مد نظر داشته باشم.
نمایندگان اقلیتهای مذهبی نیز همین سوگند را ذکر میکنند و تنها به جای قرآن نام کتاب مقدس خود —اوستا، انجیل یا تورات— را بر زبان میآورند.[۲۹]
- هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسایل داخلی و خارجی کشور اظهار نظر نماید.[۳۰]
- سمت نمایندگی قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست.[۳۱]
- نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهار نظر و رأی خود کاملاً آزادند و نمیتوان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کردهاند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود دادهاند تعقیب یا توقیف کرد.[۳۲]
رؤسای مجلس پس از انقلاب[ویرایش]
-
نوشتار اصلی: رئیس مجلس شورای اسلامی
رئیس مجلس شورای اسلامی بوسیله رأی مستقیم نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای یک دوره یک ساله انتخاب میشود و با توجه به آئیننامه داخلی مجلس شورای اسلامی تکرار دوره ریاست مجلس منع قانونی ندارد.
نحوه انتخاب رؤسای مجلس شورای اسلامی[ویرایش]
- طبق قانون آئیننامه داخلی مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۳۷۹/۰۱/۲۰ با اصلاحات و الحاقات بعدی فرایند انتخاب رئیس مجلس شورای اسلامی بدین قرار است:
الف) هیئت رئیسه سنی[ویرایش]
- مسنترین فرد از نمایندگان حاضر بهعنوان رئیس سنی و فرد بعدی بهعنوان نایب رئیس و دو نفر از جوانترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر معین میشوند و در جایگاه هیئت رئیسه قرار میگیرند. درصورت تساوی سن، هیئت رئیسه سنی با قید قرعه از بین مسنترین و جوانترین نمایندگان حاضر تعیین خواهد شد. اعلام هیئت رئیسه سنی با اداره کل قوانین مجلس است. (ماده 9)[۳۳]
- وظایف هیئت رئیسه سنی، اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، اقتراع شعب و اجرای انتخابات هیئت رئیسه موقت است. (ماده 10)[۳۳]
ب) هیئت رئیسه موقت[ویرایش]
- انتخاب هیئت رئیسه موقت در دومین جلسه علنی مجلس انجام خواهد شد. ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیئت رئیسه دائم است، بهجز اینکه اکثریت نسبی در انتخاب رئیس کافی خواهد بود. هیئت رئیسه موقت بلافاصله پس از انتخاب، با متن سوگند نامه هیئت رئیسه دائم مراسم تحلیف را بجای خواهد آورد. (ماده 11)[۳۳]
ج) هیئت رئیسه دائم[ویرایش]
- پس از تصویب اعتبارنامه حداقل دوسوم مجموع نمایندگان، هیئت رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیئت رئیسه دائم میکند، اعضای هیئت رئیسه دائم برای یکسال انتخاب میشوند. مبنای تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیئت رئیسه قبلی بوده و درصورتی که با تعطیلات مصادف گردد در جلسه قبل از آن انجام میگردد و مسوولیت هیئت رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد گردید. (ماده 13)[۳۳]
نهادهای وابسته مجلس شورای اسلامی[ویرایش]
- مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی
- مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی
- کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
- کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی
- دیوان محاسبات کشور
سرویس وبلاگدهی نمایندگان مجلس[ویرایش]
مجلس شورای اسلامی برای نمایندگان مردم سرویس وبلاگدهی ایجاد کرده است(وبلاگ پارلیران) تا نمایندگان بتوانند ازطریق وبلاگ با موکلان خود در تماس باشند[۳۴]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- قوه مقننه جمهوری اسلامی ایران
- نظام جمهوری اسلامی ایران
- شورای نگهبان
- نظارت استصوابی
- مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی
- مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی
- فهرست نمایندگان مجلس شورای اسلامی
منابع[ویرایش]
- ↑ طرح شیخ فضلالله نوری برای نظارت شورای مجتهدان بر قوانین مصوب مجلس مقدس شورای ملی بر قوانین مصوب مجلس بود. شیخ در پیشنهادی که پس از امضای صدرالعلما و سید جمال افجهای و آقا حسین قمی به مجلس تقدیم کرد، چنین آورد: «این مجلس مقدس شورای ملی که به توجه حضرت امام عصر عجل اللّه فرجه و مراقبت حجج اسلامیه و عامّه ملت ایران تأسیس شده باید در هیچ عصر از اعصار، مواد احکامیه آن مخالفتی با قواعد مقدسه اسلام و قوانین موضوعه حضرت خیر الانام، علیه الصلوة و السلام، نداشته باشد و معین است که تشخیص مواد موافقت و مخالفت قوانینِ موضوعه مجلس شورای ملی با قواعد اسلامیه در عهده علمای اعلام، ادام اللّه برکات وجودهم بوده و هست؛ لذا مقرّر است در هر عصری از اعصار انجمنی از طراز اول مجتهدین و فقهای متدینین تشکیل شود که قوانین موضوعه مجلس را قبل از تأسیس، در آن انجمنِ علمی به دقت ملاحظه و مذاکره نمایند. اگر آنچه وضع شده مخالفت با احکام شرعیه باشد، عنوان قانونیت پیدا نخواهد کرد و امر انجمن علمی در این باب مطاع و مُتَّبع است و این ماده ابداً تغییرپذیر نخواهد بود». که بر اساس آن اصل اول و اصل دوم متمم قانون اساسی ایران مصوب ۱۲۸۵ هجری شمسی و عنوان مجلس مقدس شورای ملی نوشته شده است.
- ↑ اصل ۵۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۵۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ شعیب بهمن. «حلقه مفقوده سیاست خارجی ایران». روزنامه همشهری، ۲۷ مهر ۱۳۸۹. ایران. بازبینیشده در ۲ ژانویه ۲۰۱۰.
- ↑ اصل ۶۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۶۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۶۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۶۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۶۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۷۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۹۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ تعداد نمایندگان هر استان در مجلس دهم
- ↑ «قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصل شصت و چهارم». ۱۷. بازبینیشده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۳.
- ↑ اصل ۶۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ اصل ۸۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ ۳۳٫۲ ۳۳٫۳ "قانون آئیننامه داخلی مجلس شورای اسلامی". داتیک. معاونت حقوقی ریاست جمهوری. 1379/01/20. Retrieved 1395/03/09. Check date values in:
|date=, |accessdate=
(help) - ↑ http://weblog.parliran.ir/
پیوند به بیرون[ویرایش]
متن مربوطه در ویکینبشته: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ مجلس شورای اسلامی موجود است. |
|
|
|