شهر تاریخی تون

شهر تاریخی تون
مدرسهٔ علمیه علیا در شهر تاریخی تون
نام	شهر تاریخی تون
کشور	ایران
استان	شهرستان فردوس
شهرستان	فردوس
اطلاعات اثر
کاربری	گردشگری
دیرینگی	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
دورهٔ ساخت اثر	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۲۳۴۱
تاریخ ثبت ملی	۸ خرداد ۱۳۷۸

نام تون بر روی نقشه ایران در عصر خلفای عباسی، برگرفته از کتاب جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی

شهر تاریخی تون، شهری تاریخی است مربوط به دوران‌های تاریخی پس از اسلام که در جنوب غربی شهر فردوس امروزی قرار گرفته‌است. این شهر که از جمله شهرهای اوایل دورهٔ اسلامی در سرزمین خراسان محسوب می‌شود، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای حکومتی نقش مهمی در اقتصاد منطقه داشته‌است. این شهر تاریخی، امروزه توسط اهالی فردوس، با نام «شهر کهنه» شناخته می‌شود.

نام این شهر در سال ۱۳۰۸ به فردوس تغییر کرد. این شهر تاریخی، در زمین‌لرزه سال ۱۳۴۷، به شدت ویران شد و جز تعدادی بناهای قدیمی، سایر ساختمان‌های آن ویران گردید. پس از وقوع زمین‌لرزه، این شهر از محل قدیمی خود، به منطقه جدیدی در مجاورت مکان قبلی منتقل شد.

شهر تون، در تاریخ ۸ خرداد ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۴۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

شهر تاریخی تون دربردارندهٔ چندین اثر تاریخی است از جمله:

• مدرسه علمیه علیا
• مدرسه علمیه حبیبیه
• مسجد جامع تون
• مسجد سیدی
• مجموعه تاریخی کوشک
• امامزاده محمد و ابراهیم
• آرامگاه میر تونی
• حمام خیروز
• حمام جهانیار
• بازمانده‌های محلهٔ سردشت از جمله حمام سردشت
• حوض‌انبارسیدی
• آب انبار سادات
• آب انبار استاد عبدالله
• آب انبار شور
• آب انبار جوگی
• آب انبار سردشت
• خانه افراشته
• خانه معزی
• خانه آزاد
• خانه بدیعی
• خانه رسایی
• خانه طبسی
• خانه کباری
• گورستان خاموشی

جستارهای وابسته

• فهرست آثار ملی ایران
• سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
• ملا عبدالله فاضل تونی
• محمدحسین فاضل تونی

پیوند به بیرون

• پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی تون